Dit is een complete samenvatting van het vak Kiezen en Beslissen (Nudge) gegeven op de Fontys Hogeschool voor HRM & Psychologie: Toegepaste Psychologie. Dit is voor de hoofdfase van de voltijd studie en er is gebruik gemaakt van het boek Nudge van Thaler & Sunstein en de gegeven hoor- en werkcolleg...
Kiezen en beslissen
Week 1
Er is een verschil tussen econs en humans.
Econs komt vanuit de economie en deze streven naar nutsmaximalisatie. Ze kiezen rationeel en
objectief het meest aantrekkelijke alternatief uit het hele aanbod. Daarbij gaat eigen belang voor de
belangen van anderen (egoïstisch van aard).
Echter ondergaat human ook invloed van psychologische factoren zoals (risico-)waarneming,
attitudes, emoties, leerprocessen en sociale beïnvloeding. Hier wordt gesteld dat de homo
economicus niet bestaat en psychologisch inzicht helpt om gedrag realistischer te verklaren en te
voorspellen.
Om als econ door te kunnen gaan hoeft iemand geen perfecte voorspellingen te kunnen doen, maar
moeten ze wel onbevooroordeelde voorspellingen kunnen doen. Humans maken daarentegen
voorspelbare fouten, zoals de planningsmisvatting: de systematische neiging tot irreëel optimisme
over de hoeveelheid tijd die het kost om een project te volbrengen. De mens neigt naar de status-
quo of de standaardoptie. Dit is de status quo bias, denk bijvoorbeeld aan de standaardringtone die
de meeste mensen gebruiken. Dit komt o.a. door gemakzucht.
Relevante begrippen in het econs versus humans-verhaal zijn:
- Free riding versus public goods
o Free rider = econ is egoïstisch en profiteert van de bijdragen van anderen
o Provision of public goods = human wil bijdragen aan de gemeenschap zonder er iets
voor terug te vragen
- Economische waarde versus nut
o Econs definiëren waarde als het bedrag dat een object zou opbrengen als het onder
optimale omstandigheden zou worden verkocht
o Humans definiëren waarde in termen van nut (utiliteit), hierbij is de persoonlijke
waarde en betekenis relevant
- Welvaart versus subjectief welzijn
o Welvaart (economisch) = de mate waarin behoeften met beschikbare middelen
kunnen worden bevredigd. Dit is materieel
o Welzijn (psychologisch) = subjectief en staat buiten de economie. Welzijn is een
gevoel van welbevinden
Hoe ga je om met ‘slechte’ beslissingen? Dat is de vraag, en het antwoord is libertair paternalisme.
Libertair betekent vrijheid om te kiezen/vrij zijn om te doen wat je wilt. Paternalisme stelt dat vrije
keuzes niet altijd de beste keuzes zijn, het zit ‘m hier in dat het legitiem is te proberen het gedrag van
mensen te beïnvloeden zodat ze langer, gezonder en beter leven. Libertair paternalisme is dus het
sturen van gedrag door de keuzecontext te beïnvloeden, het gaat hier niet om het gedrag aan te
passen, maar door de keuzecontext enigszins aan te passen. Dit komt in de vorm van nudge =
stootje, duwtje in de goede richting. Het kan gebruikt worden bij:
- Afwegingen tussen korte en lange termijn. Bijvoorbeeld de verleiding van chocolade
weerstaan als je af wilt vallen
- Ingewikkelde keuzes: als mensen niet de vaardigheden of motivatie hebben om een keuze te
maken. Denk bijvoorbeeld aan een verzekering waarbij lang niet iedereen expert is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NoilsBox. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
