Samenvatting
samenvatting A SHORT HISTORY OF THE MIDDLE AGES
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
samenvatting van het tekstboek. het meest belangrijke is samengevat, tevens met de belangrijkste begrippen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
3 beoordelingen
Door: kimbolderman • 10 maanden geleden
Door: gijskila • 11 maanden geleden
Door: annemooncampos • 10 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
A SHORT STORY OF THE MIDDLE AGESBarbara H. Rosewein
Hoofdstuk 1: The Roman World Transformed (300-600)
The Provincialization of the Empire (ca.250-350)
Het romeinse rijk was in de 3e eeuw in neergang -> crisis van de derde eeuw. in de
periode van 235-284 sprake van de zogenoemde ‘soldatenkeizers’, die uit de
provincies werden voortgedragen en elkaar in een snel tempo opvolgden. Een
symptoom van de onvrede in de provincies en de macht van de legerleiding, Rome
lag immers te ver weg van de slagvelden om de strijd aan te sturen.
Keizer Diocletianus bracht vervolgens de tetrarchie aan in het rijk, om zo het rijk
makkelijker te besturen en onderlinge controle te kunnen uitvoeren door de 4 keizers.
Keizer Constantijn maakte hier vervolgens weer een einde aan en versloeg zijn
tegenstander Maxentius in 312.
A new religion
De heerschappij van Constantijn bracht een einde aan de klassieke periode en
markeerde het begin van de late oudheid. in het begin hadden de Romeinen weinig
last van de christenen, zij bleven in hun oude goden geloven en de plaatselijke
bevolkingen geloofden nog in hun eigen religieuze tradities, de Romeinen hadden
nooit hun godsdienst afgedwongen. Rond de crisis van de derde eeuw sprake van
christenvervolgingen. Christenen kregen de schuld van de neergang van het rijk, en
probeerden veel mensen te bekeren en over te halen.
Edict van milaan 313: alle religies zijn toegestaan in het rijk, einde vervolgingen.
Concilie van Nicaea 325: wetten en doctrines van de christelijke kerk werden
samengesteld door bisschoppen o.l.v Constantijn.
380: keizer Theodosius verklaard christendom tot staatsgodsdienst en enige
toegestane godsdienst in het romeinse rijk.
The new order
In het westen nam de bedrijvigheid in de steden af en er kwam steeds meer nadruk
op het platteland te liggen, de rijken werden steeds invloedrijker en langzaam werd
het christendom de meest populaire godsdienst. In het ORR bleven de romeinse
invloedssferen sterker hangen en werd het rijk omgedoopt tot het byzantijnse rijk.
The ruralization of the west
Sprake van invallen van de barbaren. Hierdoor nieuwe culturele invloeden, maar ook
nog veel romeinse invloeden, zoals het belastingsysteem en wetten. Wat wel
veranderde was het verdwijnen van de middenklasse, en dit was vooral te wijten aan
nieuwe belastingen in de vierde eeuw. Voorheen hadden curiales ervoor gezorgd dat
er voldoende belasting opgehaald werd in hun gebied, maar de rijke landeigenaren
hadden soldaten aangenomen en zich omringd met een privélegertje en weigerden
simpelweg om belasting te betalen. De belastingdruk kwam nu op de armere
bevolking en middenklasse te liggen die nog armer werden. Nijverheid en
bedrijvigheid verdwenen vrijwel volledig uit de steden die nu alleen nog maar
religieuze en bestuurlijke centra waren, de gewone mensen trokken naar het
platteland. Door de toegenomen lokalisering nam ook de langeafstandshandel rond
1
,de Middellandse Zee enorm af. Grootgrondbezitters, bisschoppen en kloosters
werden die nieuwe rijken omdat ze steeds meer grond kregen.
Retrenchment in the East
Ook in het oosten was er na 476 een nieuwe orde, maar minder duidelijk. De keizer
had nog steeds de macht in handen en steden bleven commerciële centra. De
oosterse keizers haalden zeer efficiënt belastingen op en keizer Justinianus (r.
527-565) had genoeg rijkdom om oorlogen te voeren en imposante nieuwe kerken te
bouwen. Toch ook wel (negatieve) veranderingen. De infrastructuur verslechterde
sterk, ook sprake van invallen (bvb de slavische volkeren) en de pest van justinianus
zorgde voor veel leed en tekorten aan mankracht in de legers.
In de vijfde en zesde reorganiseerde het Rijk zich en werden de eerste wetten
afgegeven, de Theodosiaanse Code in 438 en later de imposante Codex
Justinianus in 529. Met de Codex werden Romeinse wetten nu vastgesteld als de
officiële juridische beginselen van het oostelijke Rijk. Keizers namen erg de
perzische sfeer over om zichzelf uit te beelden in volle glorie en de rijkdommen te
laten vloeien. Bijvoorbeeld Justinianus in Ravenna (san vitale).
Hoofdstuk 2: The Emergence of Sibling Cultures (600-750)
Rond 750 zijn er 3 verschillende en afgezonderde samenlevingen ontstaan –
Byzantijns, Europees en Islamitisch – in en rond het gebied van het Romeinse Rijk.
Ze hadden allemaal verschillende normen, problemen en oplossingen, maar hadden
allemaal een gelijke erfenis; ze waren de erfgenamen van Rome.
Saving Byzantium
In de zevende eeuw was het oostelijke Romeinse Rijk zo veranderd dat historici het
een nieuwe naam gaven: het Byzantijnse Rijk. Oorlog (Sassanidische Rijk en later
met de Arabieren) was de grootste transformerende factor. De grote expansiedrang
verdween en van de overzeese gebieden waren alleen stukjes van Italië en
Griekenland over. Het was een middelmatig grote staat geworden, maar wel een
krachtige.
Sources of Resiliency
Byzantium overleefde de aanvallen van buitenstaanders door haar hoofdstad in
stand te houden die beschermd werd door dikke, hoge muren. Hier bleven de keizer
en elite belastingen innen van de overgebleven provinciën om zo de salarissen van
het leger en de officieren te blijven betalen. Soldaten die de grens bewaakten werden
landinwaarts gehaald om defensieve regionale eenheden te vormen binnen de
grenzen van het Rijk. Deze strategiai werden geleid door strategoi (generaals) die
door de keizer werden aangesteld.
Decline of Urban Centers
De Grieks-Romeinse cultuur gebaseerd op steden die het fundament was geweest
van het Byzantijnse Rijk was langzaam aan het verdwijnen en dit proces werd
versneld door invasies en plunderingen. Veel steden die ooit florerende centra van
handel en administratie waren, transformeerden in forten of bleven of verdwenen. De
publieke activiteiten van de markt (het theater, de grote stadspleinen etc) moesten nu
plaats maken voor de vrome bezigheden van kerkgangers en de
privéaangelegenheden van de familie. In veel steden rondom de oostelijke
2
,Middellandse Zee, Syrië, Palestina en Egypte bleven steden commerciële centra
maar was hun grootte enorm afgenomen, en diepe in het Byzantijnse Rijk
veranderden steden vrijwel altijd in forten. Constantinopel was door zijn belangrijke
bestuurlijke en religieuze functies wel blijven bestaan als grote stad, maar ook hier
nam de bevolking af.
Ruralization
Met het verval van de steden kwam de opkomst van het platteland. De meeste
Byzantijnen waren altijd al vrije of semivrije boeren maar zij namen nu toe in
hoeveelheid en velen van hen waren door de oorlogen hun bezittingen kwijtgeraakt.
Deze boeren werden nu onder een veel strenger gezag dan ooit geplaatst. De
gebieden werden nu bestuurd door de bisschoppen en grootgrondbezitters.
Christelijke waarden en normen waren nu voor de gehele bevolking verplicht en de
kerk begon zich met steeds meer voormalige privéaangelegenheden te bemoeien.
De heidense rituelen die veel mensen nog beoefenden werden ook verboden om zo
de gehele bevolking tot ware christenen te maken.
Ook sprake van iconoclasme in het Byzantijnse rijk in de periode 736-843 (lees WC).
The Rise of the “Best Community”: Islam
Net als de Byzantijnen zagen de moslims zichzelf als Gods mensen. Het
gemeenschappelijk doel van de gelovigen was “onderwerping aan God”, de letterlijke
betekenis van Islam. Onder leiding van Mohammed (ca.570- 632) in Arabië
creëerde Islam een nieuwe wereldmacht in minder dan een eeuw (lees HC).
The Making of Western Europe.
Het westen was rond deze periode erg versnipperd en in handen van vele barbaarse
koninkrijken. Er was een duidelijk verschil tussen het zuiden en het noorden. In het
zuiden was er veel overgebleven van de Romeinen, gebouwen, infrastructuur en
oude steden, terwijl in het noorden en vooral in Engeland alles nog vrij primitief en
van hout was.
De koninkrijken van Neustrië, Austrasië en Bourgondië (en Aquitaine verdeeld onder
hen) werden rond 700 een groot koninkrijk doordat hun politieke verschillen
langzaam wegsmolten. De Merovingen, de lijn van Clovis, bestuurde deze
koninkrijken. Zij wisten zichzelf uitstekend te plaatsen door samen te werken met de
grote adelijken en geestelijkheid en gebruik te maken van het restant van de
Romeinse erfenis: land, geld en een klein ambtenarenapparaat. Op lokaal gebied
had je het feodale stelsel en regeerden de landsheren over hun grond.
Overal heersten de christelijke invloeden en sprake van verspreiding van het
christendom d.m.v missionarissen (lees HC).
Het Zuiden: Spanje en Italië
In Spanje, vooral in het zuiden en oosten, bleven de Romeinse steden bloeien na de
Visigotische inval. Er kwamen geregeld Byzantijnse handelaren en de bisschoppen
lieten in de zesde eeuw grote kerken bouwen. Onder koning Leovigild (569-586)
kwam heel Spanje onder Visigotisch bestuur te staan. Zijn zoon Reccared bekeerde
de monarchie van het Arianisme tot het katholicisme in 587. De Romeinse erfenis
was nergens zo duidelijk als in Spanje; hier kwamen kerkraden het vaakst bijeen,
kwam er veel wetgeving en werden de klassieke onderwijstradities enorm
3
, gewaardeerd. In de 8e eeuw veel invallen van de arabische legers en op deze
manier kwam er een einde aan de christelijke staten in spanje, maar een klein deel
bleef bestaan.
In Italië was er sprake van veel meer versnippering dan in spanje. Het land was
verdeeld onder verschillende machten als de longobarden en de byzantijnen. De
longobarden werden op gegeven moment een grote bedreiging voor Rome en
daarvoor zocht de paus hulp bij de karolingers (lees hc).
The paus. A man in de middle
Tegen het einde van de 6e eeuw was de positie van de Paus ambigu, hij had veel
macht als zijnde de bisschop van Rome maar was toch een ondergeschikte van
Byzantium. Paus Gregorius de Grote (590-604) veranderde dit: de Paus werd de
grootste landeigenaar in Italië, hij regelde de verdediging van Rome en betaalde het
leger, hij sprak recht, sloot verdragen en regelde welvaartsvoorzieningen. Ook
schreef hij veel gesimplificeerde boeken voor geestelijken zoals het Regula
Pastoralis met belangrijke regels voor priesters.
Kloof tussen het byzantijnse rijk en de paus groeide steeds meer. paus ook geen
voorstander van het iconoclasme, want was zelf katholiek. Ook wilden de
Byzantijnen steeds meer belasting innen van het pausdom en stak gregorius de
grote hier een stokje voor. Dit is de reden dat de paus en zijn opvolgers hulp zochten
bij de franken ipv de byzantijnen.
Hoofdstuk 3: Creating New Identities (750-900)
In het byzantijnse rijk kwam er rond 750 een einde aan de Justiniaanse plaag die
ruim 2 eeuwen geduurd heeft. De bevolking kon weer groeien en hierdoor ook de
agrarische productie, het leger en de welvaart. Tevens ook de tijd van het
iconoclasme (736-843).
In het Frankische rijk kwamen de karolingers rond 750 aan de macht en ontstond
hier de zogenoemde ‘Karolingische renaissance’.
In de islamitische wereld werden rond 750 de Ummayyaden afgezet door de
Abbasiden en verschoof het machtscentrum van Damascus naar Bagdad (Irak).
Byzantium: From Turning Within to Cautious Expansion
Byzantium was in 750 veel meer intern bezig dan met buitenlandse politiek. O.a het
iconoclasme zorgde voor veel conflicten onderling en door het iconoclasme viel de
link met het pausdom en andere christelijke gebieden ook weg. Byzantium was
hierdoor vrij geïsoleerd. Rond 900 was dit anders.
Wel waren Byzantijnen druk met het kerstenen van andere gebieden en volkeren.
Zp waren zij succesvol in Bulgarije (864 bekering leider khan boris), Servië en
Rusland.
Cultural Flowering at Byzantium
De creatie van het glagolitische alfabet (slavisch alfabet) was een van de vele
culturele en educatieve initiatieven die opgezet werden opgezet in het Byzantium van
de negende eeuw. Constantinopel was altijd een geletterde stad geweest maar in de
achtste eeuw nam het aantal bureaucraten af, scholen waren aan het rotten en de
papyrus boeken vielen langzaam uiteen. Doordat er in de 9 e eeuw gebruik kon
worden gemaakt van een overschot in de schatkist en goede belastingwinst konden
ze hierin investeren. Mede door inspiratie uit de Arabieren te halen. Keizer
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninabosch1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen