Samenvatting: Psychodiagnostiek in de Praktijk van de Klinisch Ontwikkelingspsycholoog
FGB-VU, Mastertrack Klinische Ontwikkelingspsychologie, periode 1, cursusjaar 2023 –
2024
Week 1: Diagnostiek als proces
Tak, J.A., Bosch, J.D., Begeer, S., & Albrecht, G. (2014). Handboek psychodiagnostiek voor
de hulpverlening aan kinderen en adolescenten (8ste ed.). Utrecht: De Tijdstroom.
Inleiding deel 1 (pp. 9-11).
Psychodiagnostiek is alle onderzoek dat wordt verricht naar het psychosociaal functioneren van een
persoon, om het te beschrijven, te begrijpen en te verklaren, met het oog op het nemen van een
besluit. Dit besluit kan bijvoorbeeld een selectie, classificatie of het vaststellen van een geschikte
aanpakt zijn voor een probleem.
Aspecten waarin alledaagse hulp verschilt van professionele hulpverlening:
1. de relatie tussen hulpverlener en hulpvrager.
2. de vaardigheden op het gebied van methodisch reflecteren, diagnosticeren en hulpverlenen; de
kennis die daarbij vereist is.
1. Plaats van diagnostiek binnen het hulpverleningsproces
Binnen de psychodiagnostiek staat het verantwoord toetsen van hypothesen over de problematiek
centraal en gebeurt via de stappen van de empirische cyclus. De uitkomsten staan ten dienste van het
hulpverleningsproces, welke verloopt via de stappen van de regulatieve cyclus.
Introductie methodisch werken:
- Met de start van het psychodiagnostische proces, start ook de opbouw van een
samenwerkingsrelatie tussen de hulpvrager en de hulpverlener-diagnosticus.
- De relaties is per definitie georganiseerd, tijdelijk en niet-spontaan: De hulpverlener verdiept zich in
de problemen voor de hulpvrager en biedt steun. Anderzijds is de hulpverlener ook kritisch, objectief
en onpartijdig.
- De samenwerkingsrelatie is gebonden aan beroepsethische regels en wettelijke bepalingen
2. Theoretische aspecten van psychodiagnostiek voor de hulpverlening:
Verschillende wetenschappelijke tradities, van het bio psychosociale model en psychiatrische
classificatie tot aan de orthopedagogiek, ontwikkelingspsychologie en gedragstherapie. Allen hebben
hun eigen accenten, hanteren verschillende diagnostische concepten, hebben verschillende visies op
het beoordelen van normaliteit van gedrag en hebben verschillende voorkeuren voor verschillende
instrumenten. Allen leveren hun bijdragen aan de klinische praktijk.
, Persoonlijk-professionele reflectie:
-Wetten en regels
-Morele dilemma’s
-Relaties
Wetten en regels: Waarom?
Wetten en regels maken de hulpverlening voorspelbaar en bevorderen vertrouwen en
samenwerking.