Samenvatting Diagnostiek
Pedagogische Wetenschappen jaar 2 2023 – 2024
,Diagnostische cyclus – Boek de Bruyn.......................................................................................3
Aanmelding.............................................................................................................................3
Klachtanalyse..........................................................................................................................3
Probleemanalyse.....................................................................................................................4
Verklaringsanalyse..................................................................................................................7
Integratief beeld....................................................................................................................11
Indicatieanalyse.....................................................................................................................12
Advisering.............................................................................................................................14
Tak H1: De plaats van diagnostiek binnen het hulpverleningsproces......................................15
Tak H2: Theoretische aspecten van diagnostiek.......................................................................22
Tak H3: Methodische aspecten van diagnostiek.......................................................................29
Tak H4: Het diagnostisch interview met ouders, kinderen en adolescenten: intake en
anamnesegesprekken.................................................................................................................35
Tak H5: Systematische gedragsobservatie als onderdeel van psychodiagnostiek....................43
Tak H6: Achtergronden en het gebruik van vragenlijsten voor het vaststellen van emotionele
en gedragsproblemen................................................................................................................46
Tak H7: Individueel testonderzoek bij kinderen.......................................................................50
Tak H9: Gezinsdiagnostiek.......................................................................................................56
Tak H10: Onderzoek naar leervorderingen...............................................................................61
Tak H11: Intelligentieonderzoek...............................................................................................65
Tak H12: Leergeschiktheid, leertests en onderwijs..................................................................78
Tak H13: Diagnostiek van de sociaal-emotionele ontwikkeling..............................................82
Tak H14: Taaldiagnostiek.........................................................................................................89
Tak H15: Diagnostiek van het motorisch functioneren............................................................95
Einspieler > General movements (obv hoorcollege)...............................................................100
Tak H16: Diagnostiek vanuit een ontwikkelingsneurologische benadering...........................100
,Diagnostische cyclus – Boek de Bruyn
Aanmelding
Werkwijze
1. Bepalen van het verloop van het aanmeldingstraject > wie, wat en wanneer
2. Vaststellen formele posities van de betrokkenen
3. Beslissen of het aanmeldingstraject voortgezet kan worden, door
a. Na te gaan of posities niet in strijd zijn met wettelijke bepalingen of
groepsvoorschriften
b. Na te gaan of betrokkenen bereid zijn om afspraken te maken over hun inbreng
c. Vast te stellen of diagnostisch onderzoek nodig is
d. Vast te stellen of dit onderzoek uit te voeren is door de diagnosticus
4. Vervolgtraject bepalen, overdragen aan betrokkenen en maken van afspraken
Klachtanalyse
Kernvraag: Hoe kunnen de problemen verwoordt worden?
Onderscheid tussen klachten en problemen
Niet elke klacht is een probleem, niet elk probleem is een klacht > klachten worden
aangegeven in de beleving van het cliëntsysteem
Belangrijk onderscheid: klacht vooral beschreven in de termen die de cliënt gebruikt,
probleem vanuit de vaktaal die de professional gebruikt
Klacht: woorden als ‘geeft aan’, ‘maakt zich zorgen over’ geven beleving van de cliënt weer,
waarbij gedrag/situaties negatief beleefd worden
Probleem: concreet waarneembare gedraging
Doel van de klachtanalyse
1. Klachten verzamelen
2. Correcte verwoording > ‘ik hoor dit en dit, klopt dat?’
3. Controleren volledigheid > samenvatten en doorvragen naar andere situaties
(thuissituatie vs. schoolsituatie)
4. Controle interne (in)consistentie
Klachtgedrag gaat om huidig gedrag, gedrag uit verleden kan risicofactor of beschermende
factor zijn, maar is geen klachtgedrag.
Stappen binnen de klachtanalyse
1. Inventariseren van klachtgedrag en -beleving
2. Hulpvragen formuleren
3. Welke klachten zijn voor jou als diagnosticus een probleem? Zijn er ook nog andere
aspecten die volgens jou een probleem zijn?
4. Verhelderende diagnose: overzichtelijke ordening van de klachten en koppeling aan
hulpvragen > hulpvragen dekken de zorgen van de cliënt
5. Diagnostische hulpvragen: vragen waarop diagnostisch onderzoek een passend
antwoord kan geven. Er zijn verschillende soorten vragen:
- Verhelderende hulpvraag: op zoek naar hoe het klachtgedrag van het kind verwoordt kan
worden > klachtanalyse
, - Onderkennende hulpvraag: weten of er sprake is van een probleem/stoornis >
probleemanalyse
- Verklarende hulpvraag: op zoek naar mogelijke verklaringen van de problemen >
Verklaringsanalyse
- Indicerende hulpvraag: vragen gericht op een oplossing/advies over de omgang met een
probleem waar je tegenaan loopt > indicatieanalyse
6. Diagnostisch scenario: welke soort vraagstelling en onderzoek horen bij deze
diagnostische hulpvragen?
- Verschillende diagnostische scenario’s:
o Scenario 0: verhelderend onderzoek (VHD)
o Scenario 1: 2 typen onderzoek
VDH > ODK
VHD > VKR
VHD > IDC
o Scenario 2: 3 typen onderzoek
VHD > ODK > VKR
VHD > ODK > IDC
VHD > VKR > IDC
o Scenario 3: alle typen onderzoek
VHD > ODK > VKR > IDC
Probleemanalyse
Verloop van probleemgedrag in kaart brengen en een koppeling hiervan aan algemene kennis
over soortgelijk gedrag
Doel: onderkennende hypotheses formuleren > wat is er aan de hand?
- Uitspraak dat de diagnosticus vermoed dat er sprake is van een bepaald klinisch beeld, een
stoornis of syndroom
Begrippen
Probleemgedrag: interne (gedachten en gevoelens) en externe (observeerbare handelingen)
disfunctionele gedragingen die een normaal ontwikkelingsverloop in gevaar brengen
Beschrijving: zo objectief mogelijk beeld vastleggen van de omvang en de aard van het
probleemgedrag.
Classificatie (ordening en benoeming): onderbrengen van de probleemgedragingen van het
individu in syndromen of stoornissen. Het disfunctionele gedragscluster wordt dan benoemd
aan de hand van een samenvattende term (zoals ADHD), zoals die is opgenomen in de
classificatiesystemen (zoals de DSM).
Taxatie van de ernst: de mate van ernst van de probleemgedragingen, afhankelijk van de mate
waarin het probleemgedrag of de stoornis de persoonsontwikkeling van de cliënt aantast of
bedreigt.
Voorwaarden
Beschrijving en Classificatie Taxatie van de ernst
inventarisatie
Methodologische Controleren van Controleren van Controleren van de
voorwaarden relevantie van relevantie en ontwikkelingsdimensie
probleemgedragingen volledigheid in het ontstaan van het
probleem
Streven naar zo’n Streven naar een
groot mogelijke optimaal bereik
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elishavanbraak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.