Samenvatting
Psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten
&
De diagnostische cyclus
Inhoudsopgave
Week 1 Tak: Hoofdstuk 1,2 en 3...................................................................................................................... 3
Hoofdstuk 1: De plaats van diagnostiek binnen het hulpverleningsproces.........................................................3
Hoofdstuk 2: Theoretische aspecten van diagnostiek........................................................................................15
Hoofdstuk 3: Methodische aspecten van diagnostiek........................................................................................25
Week 1 Bruyn: Hoofdstuk 1, 2 en 3............................................................................................................... 33
Hoofdstuk 1: Referentiekader.............................................................................................................................33
Hoofdstuk 2: Uitgangspunten............................................................................................................................34
Hoofdstuk 3: De diagnostische cyclus................................................................................................................36
Week 2 Tak: Hoofdstuk 11 en 12................................................................................................................... 41
Hoofdstuk 11: Intelligentieonderzoek................................................................................................................41
Hoofdstuk 12: Leergeschiktheid, leertests en onderwijs....................................................................................53
Week 2 Bruyn: Hoofdstuk 4.......................................................................................................................... 59
Hoofdstuk 4: De aanmelding..............................................................................................................................59
Week 3: Artikel Carter et. al. Assessment of young children’s social-emotional development and
psychopathology: recent advances and recommendations for practice.........................................................65
Week 3 De Bruyn: H5 en 6............................................................................................................................ 75
Hoofdstuk 5: Klachtanalyse................................................................................................................................75
Hoofdstuk 6: Het uitwerken van het diagnostisch scenario...............................................................................79
Week 6: Tak: Hoofdstuk 5........................................................................................................................... 134
Hoofdstuk 5: Systematische gedragsobservatie als onderdeel van psychodiagnostiek..................................134
1
,Week 7: Tak: Hoofdstuk 6, 7 en 13.............................................................................................................. 137
Hoofdstuk 6: Achtergronden en gebruik van vragenlijsten voor het vaststellen van emotionele en
gedragsproblemen...........................................................................................................................................137
Hoofdstuk 7: Individueel testonderzoek bij kinderen.......................................................................................143
Hoofdstuk 13: Diagnostiek van de sociaal-emotionele ontwikkeling..............................................................156
Week 8 Tak: Hoofdstuk 15, 4 en 9............................................................................................................... 176
Hoofdstuk 15: Diagnostiek van het motorisch functioneren............................................................................176
Hoofdstuk 4: Het diagnostisch interview, met ouders, kinderen en adolescenten: intake en
anamnesegesprekken.......................................................................................................................................180
Hoofdstuk 9: Diagnostiek van gezinsfunctioneren...........................................................................................189
2
, Week 1
Tak: Hoofdstuk 1,2 en 3
Hoofdstuk 1: De plaats van diagnostiek binnen het
hulpverleningsproces
Psychodiagnostiek (diagnostiek) betreft onderzoek op het gebied van psychosociaal
functioneren, met als doel om:
- Een betrouwbare en valide beschrijving van deze psychosociale werkelijkheid te
verkrijgen;
- mogelijke verklaringen te zoeken voor het ontstaan en voortbestaan van de
problemen, en
- deze verklaringen te toetsen.
Het doel is niet alleen verklaren, maar ook:
- te bepalen welke interventies passend zijn, gezien de aard van de problemen en de
kenmerken van de hupvragen en zijn omgeving:
- te bepalen wat het effect is van de hulp, waarmee ook de voorgaande stappen
inclusief de opgestelde verklaring voor de problemen worden getoetst:
- het onderzoek af te stemmen op de hulpvragers zodat hun motivatie wordt versterkt
en de gewenste veranderingen bevorderd.
Diagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten vraagt speciaal rekening
te houden met:
- de vele relatief snelle ontwikkelingen die kinderen en adolescenten doormaken:
- het verband tussen, lichamelijk, psychisch en sociaal functioneren dat met namen in
die leeftijdsfasen aanwezig is:
- het gegeven dat kinderen e adolescenten opgroeien binnen de context van hun gezin,
school, vriendenkring en virtuele wereld.
3
, Beschrijvende en verklarende hypothesen en toetsingen moeten aan twee eisen voldoen:
1. Betrouwbaarheid
Ze dienen zo onafhankelijk mogelijk te zijn van het moment van onderzoek, de
onderzoeker or andere toevallige factoren.
2. Validiteit
Ze dienen daadwerkelijk betrekking te hebben op datgene wat bedoeld werd te
beschrijven of toetsen.
Diagnostisch onderzoek verloopt volgens dezelfde stappen als wetenschappelijk empirisch
onderzoek, de zogeheten empirische cyclus:
1. Observatie: verzamelen en groeperen van gegevens
2. Inductie: het formuleren van hypothesen op basis van de waarnemingen
o Het kind heeft gehoorproblemen
o Het kind wordt thuis te weinig gestimuleerd
3. A. Deductie: het afleiden van toetsbare voorspellingen uit de hypothesen
o In een gehooronderzoek zal een gehoorverlies naar voren komen
o In een gesprek met de ouders of bij een thuisobservatie zal blijken dat de
ouders nauwelijks talige activiteiten met het kind ondernemen
B. Operationalisering: bij iedere voorspelling worden nu adequate
onderzoeksmiddelen gezocht om de voorspellingen toetsbaar te maken
4. Toetsing: nagaan of de voorspellingen uitkomen door nieuwe gegevens te verzamelen
5. Het terugkoppelen van de uitkomsten van het onderzoek naar de hypothesen:
kunnen zij de toetsing doorstaan of worden ze verworpen?
Onderkennende en verklarende diagnostiek
1. Onderkennende diagnostiek
Het toetsen van hypothesen om vermoeden van problemen definitief te bevestigen
of te ontkrachten.
2. Verklarende diagnostiek
Het onderzoeken en vergelijken van verschillende hypothesen, uiteindelijk
veronderstellingen over causale verbanden te kunnen bevestigen of te ontkrachten.
Diagnostiek
Al het verwerven en verwerken van informatie ter onderbouwing van besluiten die in het
hulpverleningsproces genomen dienen te worden, hetzij in de vorm van screening, gericht
onderzoek, monitoring of evaluatie. Het gaat om het verkrijgen van een (voor dat moment)
voldoende compleet, uniek en gedetailleerd beeld van de problematiek van de hulpvrager(s)
en zijn/hun situatie met het oog op gefundeerde advisering en probleemoplossing.
Screening
Een eerste, niet diepgravend onderzoek van een hulpvraag en haar context die een globale
oordeelsvorming mogelijk maakt met betrekking tot de aanwezige problemen en
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ashwita. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €17,49. Je zit daarna nergens aan vast.