Samenvatting
THK 3 SAMENVATTING Endodontium 1
Samenvatting van de colleges en literatuur van het blok 'Endodontium 1' dat gegeven wordt in het derde jaar van de opleiding Tandheelkunde.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Endodontium 1B3Td1t
2016-2017
Endodontie is de praktische uitvoering van de endodontologie. Het is op te vatten als een
verzamelterm voor pulpabehandelingen. Als zodanig vallen daaronder de preventie van
pulpale- en periapicale aandoeningen, naast endodontische behandelingen als de pulpa-
overkapping, de pulpa-amputatie, de wortelkanaalbehandeling en de endodontische
chirurgie.
In dit blok wordt ingegaan op de diverse factoren die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan
van pulpale of periapicale aandoeningen, de preventie hiervan en de indicatie voor het
uitvoeren van niet-chirurgische en chirurgische endodontische behandelingen. De
behandelingen zelf, het gebruik van medicamenten, endodontische vervolgbehandelingen
en evaluaties.
Naast de theoretische onderbouwing zult u gaan oefenen tijdens de preklinische practica in
het uitvoeren van de wortelkanaalbehandeling.
Al met al is de gehele endodontie gericht op het bestrijden van pulpale en periapicale
aandoeningen en pijn, met behoud van het betreffende gebitselement; dit alles ter
voorkoming van ernstige (systemische) gevolgen van deze aandoeningen voor de patiënt.
Literatuur
• Thoden van Velzen SK et al: Endodontologie (3druk). Bohn, Stafleu, Van Loghum,
Houten. 2010
• Blokboek Endodontium 1, 2015-2016
• Aanvullende informatie, via Documenten, op Blackboard
Tentamen
Het cognitieve deel van blok Endodontie 1 wordt afgesloten met een tentamen. Het
tentamen zal schriftelijk worden afgenomen en bestaat uit 30 open vragen. Bij onvoldoende
resultaat kan dit tentamen herkanst worden. Een voldoende eindcijfer voor het tentamen
heeft een geldigheidsduur van 1 jaar.
, HC A – Inleiding
De endodontologie is het onderdeel van de tandheelkunde dat zich bezighoudt met de bouw
en functie van het endodontium en met de etiologie, pathologie, preventie en therapie van
de aandoeningen van het endodontium en de daarmee verband houdende aandoeningen13-10-2016
van de weefsels die de tand of de kies omgeven. Factoren als natuurlijk trauma, iatrogene
schade, erfelijke ziekten, verworven systeemziekten en leeftijd kunnen invloed hebben op
de pulpa.
De procedure van een endodontische behandeling
De endodontische opening bestaat uit: De Endodontische opening
1) Diagnostiek De Endodontische opening
De endodontische• opening
2) Voorwaarden: cariësvrij, Aan welkegoede belangrijke restauratie
endodontische opening voldoen?
voorwaarden moette vervaardigen,
een DETI.
3)• Aan
Goede recentevoorwaarden
welke belangrijke beginfoto: moetaltijd
een een beginfoto maken! Nodig voor:
endodontische opening voldoen?
• Verantwoorde diagnostiek
• Duidelijk beeld van het aantal kanalen, de lengte van de wortels, de richting en de
mate van wortelkromming, het voorkomen van resorpties, de vorm van de apex etc.
• Voor de schatting van de preparatielengte wordt in eerste instantievolledig dekanlengte van het
De plaats van de opening moet zo worden gekozen dat het “dak” van d
worden verwijderd.
element volgens de beginfoto gebruikt.
De plaats van de opening moet zo worden gekozen dat het “dak” van de pulpakamer
volledig kan worden verwijderd.
4) Endodontische opening. De endodontische opening moet aan de volgende belangrijke
voorwaarden voldoen:
a De plaats van de opening moet zo worden gekozen dat het ‘dak’ van de pulpakamer
volledig kan worden verwijderd.13-10-2016
b) De richting van de wanden van de opening moet zo zijn dat een volledig overzicht wordt
verkregen van de pulpabodem en de kanaalingangen.
c) Endodontisch instrumentarium kan spanningsvrij in het kanaal worden gestoken. Hiervoor
De endodontische opening Doel van het openen
dient te worden gezorgd
De endodontische opening dat voldoende weefsel occlusaal Doel van vanhet de opening
openen is verwijderd,
zodat ditvandeel
De richting geen
de wanden weerstand
van de opening moetwordt
overzicht kan
zo zijnverkregen
dat bieden.
een volledig
van Zoenkan
de pulpabodem ookEndodontisch
worden
De richting van de wanden van de opening moet zo zijn dat een volledig
de kanaalingangen bevestigd
(1) instrumentarium ofEndodontisch
deinweerstand
kan spanningsvrij
gestoken. het(2)
instrumentarium kan spanningsvrij in het kanaal
kanaal worden
De Endodontische
van onder in hetopening element (apicaal) komt of occlusaal.
overzicht wordt verkregen van de pulpabodem en de kanaalingangen (1) gestoken. (2)
a b c
De plaats van de opening moet zo worden gekozen dat het “dak” van de pulpakamer
volledig kan worden verwijderd.
Het doel van het openen:
• Het element moet goed te restauraren en te desinfecteren zijn (chemische reiniging).
• De endodontische opening moet voldoende retentie en resistentie bieden voor de
(tijdelijke) restauratie.
• Er moet niet meer tandweefsel worden opgeofferd dan strikt noodzakelijk. Vaak zijn
er verticale fractuurlijnen aanwezig bij elementen die endodontisch
Doel van behandeld
het openen Doel van het openen
moeten worden.
• Het element moet
Doel van •het Het openen is belangrijk een goede drie dimensionale voorstelling te hebben
• van
Hethet element
element moet
• goed te restaureren
dat geopend moet
het kanaalworden. • goed te restaureren
• en te desinfecteren
Endodontisch instrumentarium kan spanningsvrij in worden
gestoken. (2)
5) Rubberdam • zijn (chemische • en te desinfecteren
6) Coronale fase • reiniging, 3) • zijn (chemische
7) Definitieve lengtebepaling • reiniging, 3)
8) Preparatie: apicale fase en indien nodig step-back
,9) Kanaalvulling
10) Defiitieve coronale afsluiting
11) Controle: Een jaar na de behandeling wordt gekeken of er bot is aangemaakt op de plek
van de ontsteking, botingroei duurt lang.
Het is heel belangrijk om goed en vaak te spoelen tussendoor met natriumhypochloriet! Je
maakt het element van boven naar beneden schoon. Je vijlt een kanaal om ruimte te maken
om hem vervolgens chemisch te spoelen. Je maakt een kanaal dus altijd chemisch schoon
(niet mechanisch). 196 Endodontologie
Tabel 12.1 Dutch Endodontic Treatment Index (DETI)
DETI: Dutch Endodontic Treatment Index
Ja
Alvorens te starten met de behandeling, wordt de
DETI-score bepaald aan de hand van een vragenlijst. & Fysieke beperkingen/coöperatie patiënt matig tot slecht
DETI geeft de moeilijkheidsgraad voor een & Diagnose moeilijk te stellen
endodontisch te behandelen element aan, bijv. & Premolaar >2 wortelkanalen
categorie A en B (matige tot sterke & Molaar >3 wortelkanalen/derde molaar
wortelkanaalkromming, molaar > 3 kanalen). Als de & Wortelkanaalsplitsing in middelste/apicale een derde deel
score heel hoog is, kan de patient worden & Matige tot sterke rotatie en/of inclinatie gebitselement (>108)
doorwervezen naar een endodontoloog. Indien geen
& Afwijkende kroon- en/of wortelmorfologie/lengte wortel ! 30 mm
van de criteria van toepassing is uit de vragenlijst,
wordt een DETI-score A toegekend en kan de & Voorbehandeling nodig bij isolatie met rubberdam
kanaalbehandeling zonder vertraging worden & Kroon, opbouw en/of wortelstift aanwezig
begonnen. Wordt echter een DETI-score van B & Matige tot sterke kanaalkrommingen (>108)
toegekend, dan is het verstandig om ook de CEB in & Obstructies, resorpties, calcificaties, perforaties en/of open apices
te vullen. DE CEB-lijst maakt onderscheid in nog & Element eerder endodontisch behandeld
ingewikkeldere kanaalbehandelingen. & Endo-paroproblematiek
& Trauma in de anamnese
CEB/Behandelrisico
De classificatie endodontische behandeling (CEB) wordtIn gemaakt op grond van
de CEB worden drie categorieën onderscheiden die van invloed zijn op
patiëntgebonden factoren, elementgebonden factorendeen additionele factoren. Er wordt
behandeling:
1 patiëntgebonden factoren;
onderscheid gemaakt tussen ongecompliceerde en gecompliceerde kanaalbehandelingen
2 elementgebonden factoren;
waarbij de laatste weer wordt onderverdeeld in drie klassen: gemiddeld, bovengemideld en
3 additionele factoren.
groot risico op complicaties. Het aantal punten geeft aan
Voor in
elkewelke klasse
categorie zijn (risiconiveau)
criteria gedefinieerd hetrisiconiveaus
die weer in drie
zijn onderverdeeld. Aan elk risiconiveau wordt een score toegekend:
te
behandelen element valt. – gemiddeld risico: 1 punt per criterium;
– bovengemiddeld risico: 2 punten per criterium;
– groot risico: 5 punten per criterium.
Wat kan er fout zijn? Hierbij is het wel belangrijk dat elk criterium ook daadwerkelijk wordt
• Diagnose gescoord. Het totaal aantal punten geeft aan in welke klasse (risiconiveau)
het te behandelen element valt. Een aantal criteria zijn zo bepalend voor
• Richting van de opening
• Geschatte werklengte
• Stadium van wortelafvorming
• Obliteratie (= kanaal dat naar binnen toe dichtgegroeid is)
• Interne resorptie
• Externe resorptie
• Apicale resorptie
• Iatrogene afwijkingen
, HC C Openen
Openen
Bij en endodontische behandeling wordt van boven naar beneden gewerkt (te vergelijken
Van invloed
Van
zijn:
invloed zijn:
met het wassen van een auto). In voorgaand college
• Leeftijd is het stappenplan besproken. Een
• Leeftijd
belangrijke stap in de behandeling is de• opening.• Geschiedenis
Geschiedenis van het element
van het element
Openen
Van invloed op de opening zijn de leeftijd van de
patiënt en de geschiedenis van het element. Een
relatief jong element heeft meestal een wijd
kanaal (links) en een relatief oud element heeft
een smal kanaal (rechts) door afzetting van
secundair en tertiair dentine.
De opening wordt begonnen met een
cilindrische diamantboor. Wanneer de pulpa is
geëxponeerd, kan een niet-kopslijpende boor
worden gebruikt bij molaren. Bij incisieven
wordt deze boor niet gebruikt, omdat dit al een klein element is. Het gebruik van deze boor
Openen
moet met de nodige voorzichtigheid gebeuren. De kop slijpt niet, zoals de naam al zegt,
maar kan door de frictie en warmte die daarbij vrij komt de pulpabodem wel beschadigen. In
principe wordt bij het openen de kanalen niet ingegaan.
Bovenincisief
Bij elementen met een ronde wortel bevindt het kanaal zich
meestal midden in de wortel. Bij een klasse ll/2 dient meer naar
palatinaal te worden geopend. De pulpakamer en het kanaal
gaan zonder duidelijke grenzen in elkaar over. Een
ovenincisief
veelgemaakte fout hierbij is echter het te veel naar buccaal
openen waardoor buccaal net boven de alveolewand wordt geprepareerd. Er mag geen
Veel gemaakte fout:
pulpaweefsel achterblijven, omdat dan verkleuring kan optreden maar ook opnieuw een
infectie kan ontstaan. • Te ver naar buccaal openen
waardoor je buccaal net
boven de alveolewand
perforeert
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kubrayag. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €36,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen