Week 1 – de bestuurlijke inrichting van veiligheid in
Nederland
Bestuurlijke organisatie bestaat uit drie algemene, geografisch gebonden
bestuurslagen:
1. Het Rijk
2. De provincie
3. De gemeente
(Ook het waterschap, het regionaal bestuur en Europa spelen een
belangrijke rol)
Binnen deze lagen voeren de bestuursorganen de toegekende
overheidstaken uit, bij de gemeente: de gemeenteraad, het college van
burgemeester en wethouders (B&W) en de burgemeester.
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat: de landelijke overheid
(het Rijk) draagt als hoogste bestuurslaag zorg voor de wet- en
regelgeving die voor het hele land geldt en het daarbij behorende centrale
toezicht.
Gedecentraliseerd wil zeggen dat lagere bestuurslagen, de provincie en de
gemeente, zelfstandige bevoegdheden toegekend hebben gekregen van
de landelijke overheid om bepaalde wetgevende en bestuurlijke taken uit
te voeren.
Territoriale decentralisatie: de bestuurslagen zijn geografisch gebonden
Functionele decentralisatie: de bestuurlijke bevoegdheid is toegewezen
aan een openbaar lichaam met een specifieke taakstelling of functie.
Decentraal wat kan, centraal wat moet.
Decentrale beleidsvrijheid geldt binnen de kaders van (inter)nationale
wetgeving; lagere regelgeving mag niet in strijd zijn hiermee en dit
beperkt dus de vrije ruimte van lagere overheden. De macht van
provincies, gemeenten en andere bestuurslagen is ondergeschikt aan de
macht van de landelijke overheid.
Er is sprake van medebewind: lagere overheden moeten regelingen
uitvoeren die door de centrale overheid bij wet zijn ingesteld.
Ministerie van Justitie en Veiligheid
Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) vormt het kerndepartement
op het gbied van veiligheid. Deze zorgt voor de rechtsstaat in Nederland,
zodat mensen in vrijheid kunnen samenleven ongeacht hun levensstijl of
opvattingen. Ook probeert zij de organisatie en coördinatie van het
1
, veiligheidsbeleid te versterken tussen de overheidsinstellingen die zich
hiermee bezighouden om de effectiviteit van dit beleid te vergroten.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) valt
onder JenV, zij heeft drie hoofdopdrachten:
1. Nederland digitaal veilig maken
2. Aanslagen voorkomen en extremisme en terrorisme bestrijden
3. Nederland weerbaar maken tegen dreigingen door statelijke actoren
Ook onder JenV vallen:
- Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)
- Inspectie Justitie en Veiligheid
- Openbaar Ministerie (OM)
- Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC)
Ministerie van Infrastructuur en Waterstraat
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstraat (IenW) houdt zich bezig
met het gebied van luchtvaart en maritieme zaken, mobiliteit, milieu,
water, leefomgeving en transport. Hieronder vallen Rijkswaterstraat, de
Inspectie Leefomgeving en Transport, het KNMI en het Planbureau voor de
Leefomgeving, eveneens als een Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid en
het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing.
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) richt
zich vooral op het borgen van de kernwaarden van onze democratie, het
goed functioneren en de kwaliteit van de overheid en het vertrouwen van
burgers in de overheid.
De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) valt hier ook onder,
deze heeft als doel de democratische rechtsorde en de staatsveiligheid
beschermen, de veiligheid te bevorderen en een bijdrage te leveren aan
de vorming van het buitenlands beleid van de Nederlandse overheid. De
AIVD onderzoekt mogelijke dreigingen en risico’s voor de rechtsorde en de
staatsveiligheid in binnen- en buitenland eveneens als het adviseren van
belanghebbenden over veiligheidsmaatregelen.
Overige relevante ministeries
Het ministerie van Volksgezondheid heeft als verantwoordelijkheid
voedselveiligheid in samenwerking met de Nederlandse Voedsel- en
Warenautoriteit (NVWA). Deze onderzoekt en bewaakt de veiligheid van
voedsel en consumentenproducten, dierenwelzijn en natuur.
Het ministerie van Defensie heeft als hoofdtaak het bevorderen van vrede
en veiligheid, in Nederland en internationaal. Onderdeel hiervan is de
Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) die inlichtingen en
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sennat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.