Samenvatting
Samenvatting H4
- Instelling
- Hogeschool Leiden (HSL)
Samenvatting van H4 van geschiedenis en samenleving derde druk.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
TIJD VAN JAGERS EN BOERENTOT 3000 VC (IN DE LAGE LANDEN TOT 50 VC)
Kenmerkende aspecten:
- De levenswijze van jagers en verzamelaars.
- Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
De eerste sporen van een agrarische samenleving zijn gevonden in 9000 voor christus. De
sporen werden gevonden in het Nabije Oosten.
§1.1 Ooit is alles begonnen
De aarde is zo’n vijf miljard jaar geleden ontstaan als een grote stofwolk. Na samenpersing en
afkoeling is er een harde kern ontstaan ontstaan, die we nu de aarde noemen.
● Pangea → Grootste continent → De hele aarde
200 miljoen jaar geleden is de afkoppeling van Zuid-Amerika en Afrika begonnen
Planten en dieren:
● Algen zijn de eerste planten in de zee
● 400 miljoen jaar geleden → eerste planten (zonder bladeren) op de aarde
● 400 miljoen jaar geleden → kwallen in de zee krijgen gezelschap van vissen.
● Amfibieën leven eerst in het water, vervolgens worden het ook landdieren.
● 200 miljoen jaar geleden → Kikkers, schildpadden, krokodillen etc. krijgen leven.
Dinosaurus → verschrikkelijke hagedis → leefde van 220 miljoen jaar geleden tot 65 miljoen
jaar geleden. In de tijd van deze dieren drijven er continenten uit elkaar.
● Er komt een abrupt einde aan het tijdperk door vermoedelijk een grote meteoriet of het
ontstaan van een kouder klimaat.
Zoogdieren → leven ook wanneer de dinosaurus leeft, maar vanaf 65 miljoen jaar geleden
ontwikkelen de apen, neushoorns, olifanten etc. zich op grotere schaal. Ongeveer 3 miljoen
jaar geleden leven er mammoeten, wolharige neushoorns, dolfijnen etc.
Mensen → bestaan volgens de bijbel vanaf 23 oktober 4004 VC. Dit is echter in strijd met de
archeologische vondsten. De oudste mensen komen uit Oost- en Zuid-Afrika, omdat daar de
oudste vondsten zijn gedaan.
Ontwikkeling van de mens
Mensapen → Homo habilis → Homo erectus → Homo sapiens
De homo sapiens ontstaat zo’n 200.000 en 100.000 jaar geleden in Afrika. 40.000 jaar geleden
kwam de homo sapiens → het denkende mens → aan in West-Europa. Vanaf 50.000 jaar
geleden konden de mensen praten.
, §1.2 Jagers-verzamelaars: Rendierjagers
Flora, Fauna en de mens zijn afhankelijk van het klimaat wat er op dat moment is.
● Ijstijden → Glacialen → Koude periode van 100.000 jaar
● Interglacialen → Warmere perioden van 20.000 jaar
Dit ontstaat door:
1. Schommelingen van de aardas
2. Wisselingen in de baan om de zon
3. Verschillen in stralingsintensiteit van de zon
Door het ijs zijn de hoogteverschillen binnen Nederland ontstaan, ook zijn de stenen zo
meegevoerd die terecht zijn gekomen in Nederland.
De laatste ijstijd was zo’n 20.000 jaar geleden. De boomgrens verschuift door opkomende
warmte richting het noorden. Rendieren gaan naar het scandinavisch gebied.
700.000 jaar geleden zijn de eerste vondsten gevonden van menselijke activiteiten. Rond de
buurt van Maastricht zijn op tien meter diepte botten en menselijke voertuigen gevonden. Dit
is 250.000 jaar geleden in een interglaciale periode → steen en hout zijn belangrijkste
materialen.
Neanderthaler → Voor ouders van de homo sapiens die leefde van 130.000 geleden tot 35.000
jaar geleden. Zij leefden voornamelijk in groten van Frankrijk tot Israël en konden goed tegen
het koude klimaat.
40.000 jaar geleden werd de eerste denkende mens ontdekt. Dit resulteerde in nieuwe
werktuigen, materialen en een nieuwe vuursteentechniek.
Jagers en verzamelaars zijn oudste mensen en leefde als nomaden (zuid europa minder):
● Het voedsel werd verkregen door verzamelen, jagen en vissen.
● De mensen wonen in tijdelijke kampementen in de nabijheid van voedsel.
● De mensen volgen kudden dieren.
● De enige sporten die de mensen achterlaten, zijn sporen van hun kampementen.
Deze levenswijze was tot 10.000 jaar geleden aanwezig. Er zijn weinig vondsten van deze stijl.
Onderzoekers kijken naar chimpansees ( die een evolutie hebben doorgemaakt) en
hedendaagse nomaden (maar die worden hedendaags beïnvloed door dingen).
Groep → Ongeveer 25 leden. Splitsing of fusie hangt af van de aanwezigheid van voedsel.
Stam → 500 leden die verdeeld zijn over groepen.
Voor een toendra klimaat heeft een mens 200 km2 nodig in Zuid-Frankrijk en Spanje 20 km2.
Verzamelaars → 70,0% wordt verzameld door hen, waaronder besjes, bladeren en insecten. Er
wordt verzameld door vrouwen en gejaagd door de mannen.
30.000 jaar geleden maken homo sapiens de eerste beelden:
1. Beeldjes → Draagbare kunst → Van ivoor, been of dieren waarop werd gejaagd.
2. Schilderingen → Gaan over voedsel en de zorg voor het voortbestaan.
Doordat 10.000 jaar geleden de tempratuur steeg kwamen de mensen ook weer terug naar de
lage landen. Zij worden rendierjagers genoemd. Het rendier is het hoofdvoedsel in deze tijd. Er
wordt vanuit gegaan dat deze mensen in tenten leefde van rendierhuiden.
● Zij hebben beschikken over vuurstenen werktuigen om de huid te bewerken.
Het leven wordt bepaald door het volgen van de rendieren, in de zomer en in de winter.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessoverbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,59. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 61231 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen