Approaches to psychology - Glassman & Hadad
Chapter 1 - Behaviour and psychology
Wat is psychologie
Het voornaamste doel van psychologie is het begrijpen van gedrag in alle vormen.
● frenologie (phrenology): een nu al afgewezen 18e eeuwse theorie die beweerde dat je
iemands vermogen kon verklaren door middel van de grootte van het schedel.
Psychologie verschilt van astrologie, frenologie, ‘common sense’ doordat psychologie een
systematische observatie en analyse maakt, wat ook wel de wetenschappelijke methode wordt
genoemd.
● psychologie: de wetenschappelijke studie van gedrag en ervaring, deze wetenschappelijke
methoden van onderzoek doen zijn gebaseerd op scheikunde, natuurkunde en biologie.
De uitdagingen van psychologie
Psychologen hebben vier bepaalde uitdagingen die zij ondervinden, die de discipline uniek maken.
- complexiteit: een karakteristiek van systemen die bestaat uit grote getallen en
interacterende gebieden (bijvoorbeeld neuronen in het brein), die resulteren in nieuwe
patronen of een fenomeen die niet gevonden waren in de losse gebieden.
- zelfbewustzijn: de bekwaamheid voor individuen of andere levenden organismen om
bewust hun eigen gedrag te observeren.
- reactivity: de neiging van mensen om hun gedrag te wijzigen als ze geobserveerd worden
- causaliteit: de studie van over acties of gebeurtenissen een bepaalde uitkomst kunnen
veroorzaken (vaak spelen er meerdere oorzaken mee die een bepaalde uitkomst
veroorzaken)
Verschillende benaderingen van psychologie
Door elk benaderingen van de psychologie te bekijken, hoe ze zijn ontstaan en hoe ze van elkaar
verschillen, wordt het duidelijk waarom het belangrijk is om verschillende kaders belangrijk zijn en
hoe ze samen een geheel vormen. Niet elke theorie kan immers alle aspecten verklaren. De
complexiteit van gedrag betekent dat op dit moment nog geen één theorie effectief alle aspecten
van gedrag kan uitleggen. Verschillende benaderingen hebben zich ontwikkeld als reactie op de
complexiteit, maar zijn ook een resultaat van persoonlijke en culturele factoren. Om te kijken hoe
dit gebeurd, moet er gekeken worden naar hoe we de wereld zien.
Perceptie en ervaring
● perception: het proces van selectie, organisatie en interpretatie van informatie over de wereld
uitgedrukt door verstand
● selectieve aandacht (selective attention): het perceptuele proces van selectieve focus op
bepaalde stimuli.
● dubbelzinnige figuren (ambiguous figures): een afbeelding of andere visuele stimuli die op
verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Hoe wij dingen zien kan beïnvloedt
worden door interne processen.
Door een verklaring te maken van de hoe de wereld in elkaar steekt, gebruiken we bekende
patronen en interpreteren wij dingen gebaseerd op eerdere ervaringen. We vullen de dingen in als
deze leeg zijn, door bepaalde verwachtingen die wij waarschijnlijk zullen vinden. Soms doen we
dit zelfs onbewust, we denken iets gehoord te hebben, maar hebben het soms zelf al ingevuld
ongemerkt.
● Gestalt theorie: een theorie van gedrag, wat leidend was aan het begin van de 20e eeuw door
Kohler, Wertheimer en anderen. De theorie benadrukte de actieve, creatieve nature van
perceptie en leren. (Gestalt betekent georganiseerd als een geheel)
Volgens de Gestalttheorie groeperen wij bepaalde objecten die op elkaar lijken bij elkaar
(similariteit) en we zien objecten die dicht bij elkaar staan als een groep (nabijheid). We creëren
ook een betekenisvol patroon van een complexe set van niet-verbonden elementen ook al wijzigen
1
,we misschien de originele stimuli (sluiting). De Gestalt theorie geeft dus weer dat wij de wereld
verklaren op de manier hoe wij deze zien.
● schema: een mentaal kader die onze kennis, overtuigingen en verwachtingen organiseert. Het
wordt gebruikt om gedrag te besturen. Verschillen in schema’s van mensen kan serieus zijn, als
er fouten aannames worden gemaakt. Hierdoor kan een schema ontstaan wat resulteert in
stereotypen. Schema’s geven verklaringen hoe we de grote hoeveelheid informatie verwerken.
Voorbeeld
Stereotypen, restaurant, slaapkamer
● stereotypen: een vereenvoudiging en vaak inaccurate perceptie van een individu gebaseerd op
een generalisering van een schema die in verband staat met een individu die bij een groep
hoort.
● confirmation bias: een vorm van cognitieve error gebaseerd op de neiging om bepaalde
informatie te zoeken die past bij onze overtuigingen, en het negeren van tegenovergestelde
information.
Voorbeeld
Als je negatieve houding hebt over bepaalde etnische groepen.
Vooral nieuwsberichten over criminaliteit onthouden waarin er een ‘buitenlander’ de dader
was en de nieuwsberichten waarin een autochtoon de dader was negeren/vergeten
Perceptie en theoretisering
Het proces waarin gekozen wordt wat men wil bestuderen en hoe men dit wil bestuderen, is
beïnvloedt door de het proces van perceptie wat hierboven is besproken. De psychologie heeft
hiervan 5 benaderingen: de biologische, de behavioristische, de cognitieve, de psychodynamische
en de humanistische benadering.
● complementariteit: een concept ontwikkeld door natuurkundige om om te gaan met het
bestaan van twee modellen die beide nuttig zijn, maar niet direct verenigbaar zijn.
Hiermee wordt uitgelegd dat elke benadering een nuttige bijdrage kan leveren in het verklaren
van het verschijnsel, maar dat niet direct duidelijk is.
De origine van psychologie
Psychologie is ontstaan uit filosofie en natuurwetenschappen.
● functionalisme: een benadering om gedrag te bestuderen opgezet door William James, de
studie benadrukt het analyseren van processen van hoe de geest werkt.
● structuralisme: een benadering van psychologie opgezet door Wundt, de studie doet een
poging om de inhoud van de geest te analyseren, met gebruik van de interspectionistische
methode.
Methoden van het bestuderen van gedrag
● empirisch: gebaseerd op observaties, in een empirische theorie. De observaties in de
psychologie moeten goed georganiseerd zijn en geclassificeerd zijn zodat de observaties
verbonden kunnen worden met iets anders zoals bijvoorbeeld het weer.
● theorie: een gestructureerde set van principes die bedoeld zijn om een set van fenomenen uit
te leggen.
● inductie: een proces van redeneren gebaseerd op het vormen van een algemeen principe door
middel van specifieke observaties.
● deductie: het proces waarbij specifieke conclusies worden gemaakt vanuit een algemeen
principe.
● hypothese: een uitspraak waarbij een verwachte relatie beschreven wordt tussen variabelen;
deze kan onderzocht worden door observaties.
Van inductie en deductie wordt ongeveer even vaak gebruikt gemaakt in de psychologie. Deze
methoden hebben invloed op het verklaren van de verschillende benaderingen van de psychologie.
2
,Introspectionisme en publieke observatie
● introspectionisme: een methode voor het verzamelen van gegevens waarin de persoon
probeert de inhoud van zijn of haar bewuste geest te analyseren; geassocieerd met de
structuralistische benadering.
Deze methode geeft niet altijd duidelijke antwoorden, door de verschillende perceptie van mensen
en door het gebruik van ervaringen van de individuen zelf.
Het meten van gedrag, onderzoekssettingen en onderzoeksmethoden
● onderzoekssetting (research setting): de context waarin onderzoek wordt uitgevoerd is een
laboratorische setting (wat betekent dat de participanten naar een speciale locatie moeten
komen) of een veld setting (wat betekent dat er naar de plek wordt gegaan waar de mensen
zijn die de onderzoeker wil observeren).
● onderzoeksmethode: een procedure voor het onderzoeken van het probleem en het
verzamelen van observaties; onderzoeksmethode zijn experimenteel of niet-experimenteel.
● niet-experimentele methode: onderzoeksmethode die geen directe controle op een factor
heeft; in contrast met experimentele methode.
Twee methoden zijn:
- interviews
- survey
● bias: een fout wat een voor een systematische vervorming van de resultaten zorgt.
Individuen zijn namelijk niet altijd duidelijk over hun eigen gedrag, als gevolg van vermindering van
aandacht, geheugenverlies en ander factoren. Ook kunnen individuen liegen tegen de onderzoeker,
om zo een gunstigere indruk achter te laten. Sommige problemen kunnen tegenwoordig verholpen
worden door “experience sampling methods”, een technologie die gedachten en gevoelens naar
boven kan halen.
● experience sampling methods: methoden waarbij gedachten en gevoelens in de realiteit
worden geobserveerd door gebruik van communicatietechnologie. Het probleem van gedachte
vervorming is hier niet aanwezig. Maar een beeper kan bijvoorbeeld heel onhandig zijn als deze
midden op je werk afgaat.
● naturalistische observatie: een onderzoeksmethode die is gebaseerd op het observeren van
gedrag in een natuurlijke setting, zonder het verhinderen of het controleren van deze situatie.
Het probleem van is hier de reactiviteit (mensen gaan zich anders gedragen als ze geobserveerd
worden).
● participant observatie: een niet-experimentele onderzoeksmethode waarin de onderzoeker
onderdeel wordt van een groep die hij wil observeren.
● unobtrusive measure (onopvallende maatregel): een indirecte manier van gedrag met de
bedoeling om de reactiviteit te verkleinen, deze maatregelen hebben complexe aannames
nodig over de relatie van de methode met het gedrag dat geobserveerd wordt.
● case study: een gedetailleerde beschrijving van een individu, gebruikt om meer informatie te
krijgen van iemands geschiedenis en om zijn gedrag te begrijpen.
● diffusie van verantwoordelijkheid: de vermindering van het gevoel van het individu van
verantwoordelijkheid in een situatie waarin andere betrokken zijn.
● quasi-experiment: een onderzoeksopzet waarbij participanten in groepen worden gezet
gebaseerd op variabelen, die niet door de onderzoeker gemanipuleerd kunnen worden.
3
, Methode Beschrijving Gebruik en grenzen
Correlatie Observeren zonder te controleren Gebruik:
Nuttig waarbij praktische en/of onethische
grenzen worden voorkomen bij het doen van
Survey Variabelen onderzoek, of voorafgaand oriëntatie van een
probleem
Naturalistische observatie Observeren in realistische setting
Grenzen:
Non-obtrusive measures Indirecte maatregelen van gedrag Kan niet gebruikt worden om de reden van
bepaald gedragen te observeren
Experiment Gecontroleerde situatie en het Gebruik:
manipuleren van onafhankelijke Enige methode waarbij de oorzaak
variabelen geobserveerd kan worden
Laboratorisch Participanten komen naar speciale Grenzen:
locatie Moeilijk om uit te voeren, soms niet ethisch
of praktisch
Veld In de realistische setting
Quasi-experiment Gecontroleerde situatie en het Gebruik:
selecteren van participanten vanwege Belangrijk bij het observeren van variabelen
karakteristieken waarin men die niet gecontroleerd kunnen worden
geïnteresseerd in is
Grenzen:
Laboratorisch Participanten komen naar speciale Geeft beperkte informatie over
locatie waarschijnlijke oorzaken
Veld In de realistische setting
Bij psychologisch onderzoek moet vaak rekening gehouden worden met ethische codes, om schade
te voorkomen. Een goed voorbeeld hiervan is een onderzoek dat is gedaan naar gehoorzaamheid
van autoriteit: de neiging om te handelen in overeenstemming met de instructies van iemand die
wordt beschouwd als sociale autoriteit, ook als dit in strijd is met iemands eigen neigingen. In dit
onderzoek werden mensen gevraagd elektrische schokken te ondergaan en vanwege de autoriteit
van de onderzoeker gingen ze hier heel ver in.
● gehoorzaamheid aan de autoriteit: de neiging om zich te gedragen naar de instructies van
iemand die een sociale autoriteit heeft, ook al gaat dit tegen eigen principes in.
Debriefing is achteraf het echte doel van het onderzoek bekend te maken aan de participanten. Dit
wordt vaak gezien als ethisch noodzakelijk. Bedrog van participanten wordt heel vaak gebruikt bij
onderzoek, maar is in sommige gevallen ethisch niet geheel verantwoord. Echter, over dit
onderwerp bestaat geen overeenstemming.
Conclusie
In dit deel is er gekeken naar de aard van psychologie en naar de historie van psychologie als een
discipline. In dit proces hebben zich twee basisthema's voorgedaan.
1. Ten eerste is psychologie een menselijke streven en het proces van het begrijpen van gedrag
wordt beïnvloedt door het perceptuele proces die wordt gebruikt bij het interpreteren van al
onze ervaringen.
2. Ten tweede wordt psychologie geconfronteerd met specifieke uitdagingen bij het onderzoeken
van gedrag.
4
