Samenvatting Leren op School. Aantekeningen colleges, voorbeeldcassussen, voorbeeldopgaven inclusief onderdelen van de bijbehorende artikelen. Premaster Pedagogische Wetenschappen UvA. Maar ook: Bachelor jaar 2 pedagogische wetenschappen. Vakcode AY
Prima samenvatting met voorbeeldcasussen, illustraties en schema's. Tussendoor overzichten van begrippen die je moet kennen. Enige minpunt: door PDF is de opmaak van het document in de war en enkele afbeeldingen niet meer leesbaar..
College 1 (49 pagina’s): 2 september 2019
1. Jimerson, S. R. (2001). Meta-analysis of grade retention research: Implications for practice in the
21 stcentury. School Psychology Review, 30, 420-437.
2. Neihard, M. (2007). The socioaffective impact of acceleration and ability grouping: Recom-
mendations for best practice. Gifted Child Quarterly, 51, 330-341. doi: 10.1177/0016986207306319
3. Verachtert, P., De Fraine, B., Onghena, P., & Ghesquière, P. (2010). Season of birth and
school success in the early years of primary education. Oxford Review of Education, 36, 285-306. doi:
10.1080/03054981003629896
Het vak: rol van school/leerkracht. Maar vooral rol orthopedagoog.
Kind -> specifieke vaardigheden (taal/lezen/spellen/begrijpend lezen/rekenen) & generieke
vaardigheden (intelligentie en leerpotentie).
Dit college: school/leerkracht /orthopedagoog en positioneren kind op school.
Onderwerpen: taak van de school (kerndoelen/leerlijnen/ontwikkelingsperspectieven) en enkele
middelen vd school. Wat kan een orthopedagoog hiermee?
Casus Tessa: groep 6. Onvoldoende beheersen vd stof. Jonge leerling. Mogelijk blijven zitten.
Casus Amara: groep 6. Uitstekende stofbeheersing. Jaartje overslaan?
Leren op de basisschool. Van belang is: cognitieve uitdaging en passende begeleiding & plaatsing.
Onderwijs heeft 3 belangrijke functies:
1. Persoonlijke ontwikkeling van kinderen;
2. Overdracht van maatschappelijke en culturele waarden;
3. Toerusten voor participatie in de samenleving.
Scholen hebben kerndoelen:
- Wettelijk verplicht (van basis- tot voortgezet onderwijs).
- Deze bieden richtlijnen en minimumeisen;
, - Referentieniveau Nederlandse taal en rekenen (8 à 10 niveaus): 1F (fundamenteel)
1S(streef). School heeft het doel streefniveau te halen. Anders: ontwikkelingsperspectief
met passende doelen maken.
- Op het gebied van: Nederlands, Engels, rekenen/wiskunde, oriëntatie op jezelf en de wereld,
kunstzinnige oriëntatie, bewegingsonderwijs.
Om deze doelen te bereiken wordt er gewerkt met leerlijnen (gemaakt door de school, van kerndoel
naar concreet doel (met tussenstappen per leerjaar: wanneer werkt welk kind waaraan). Moet een
school op papier hebben.
Ontwikkelingsperspectief:
- Eigen leerlijn (aangepast);
- Passende doelstellingen
- Passende perspectieven;
- Talenten en mogelijkheden leerling.
Leerlijnen
- Gemaakt door school;
- Geven aan hoe school aan doelen werkt;
- Van kerndoelen naar concrete doelen met tussenstappen per leerjaar.
Schoolloopbaan
3 middelen/kenmerken van school die schoolloopbaan bepalen:
1. Geboortemaand;
2. Blijven zitten;
3. Versnellen (klas overslaan).
Kinderen gaan naar school vanaf hun 4e verjaardag (stromen in na hun verjaardag). Kinderen
verschillen ongeveer 1 jaar. Geen harde grens meer voor plaatsing in een bepaalde groep (voorheen
1 oktober/later 1 januari). Beslissing op basis van ontwikkeling van het kind. In competitieve
onderwijssystemen leeftijdspositie soms bewust bepaald.
Oudere kinderen vd klas (januari-maart) -> blijkt dat zij iets vaker klassen overslaan.
Jongere kinderen (oktober-december) blijven vaker zitten.
Vanaf groep 3 -> echt leren ‘meedoen’ met les.
Geboortemaand Verachtert et al (2010):
- Jongere kinderen blijven vaker zitten;
- Jongeren kinderen presteren gemiddeld minder goed op rekenen;
- Verschillen verdwijnen met de tijd -> nemen in de tweede helft van de basisschoolperiode af;
- Er is sociale ongelijkheid binnen het onderwijs door verschillen in geboortemaand;
- De standaard is te hoog gegrepen voor jongste kinderen (maar kinderen kunnen daarmee
ook onderschat worden).
Overstap: blijven zitten
Doordenker voor volgend college:
- Binnen de groep kinderen die zijn blijven zitten presteren de jongere kinderen wat beter dan
de oudere kinderen. Hoe kan dat?
- De uitkomsten in leeropbrengsten zijn voor kinderen die zijn blijven zitten tov vergelijkbare
kinderen die niet zijn blijven zitten: neutraal/negatief
, - De uitkomsten in welbevinden en gedrag zijn voor kinderen die zijn blijven zitten tov kinderen
die niet zijn blijven zitten: neutraal/negatief
Artikel Jimerson 2001 (blijven zitten). Meta analyse 20 studies. Vergelijking wel/niet blijven zitten,
verder lijken ze erg op elkaar (intelligentie/ses/welbevinden etc). 95% vindt gelijke of betere
uitkomsten bij controlegroep, zowel wat betreft leren als welbevinden en gedrag. Soms op kort
termijn wel beter -> langer termijn verdwijnt het effect.
Blijven zitten is moeilijk te onderzoeken-> geen experimenteel onderzoek mogelijk. Kinderen
verschillen op veel verschillende domeinen.
Wanneer studies beter gecontroleerd worden zijn de uitkomsten minder negatief/wordt meestal
geen verschil ervaren (blijven zitten).
‘Blijven zitten’ in de kleuterklas (anders dan in groep 3-8?) Ja -> hier zijn ze nog niet aan het ‘leren’.
Waarom zou deze kinderen méer prosociaal gedrag hebben en minder gedragsproblemen? Positieve
effecten van blijven zitten in groep 3 (heeft nog niet met je leervermogen te maken maar met
psychosociale ontwikkeling/gedragsmatig):
- Beter welbevinden;
- Meer vrienden;
- Meer gedragsproblemen;
- Meer zelfstandigheid en zelfvertrouwen.
- Hoe zou dat komen? Waarom meer prosociaal gedrag? Waarom minder gedragsproblemen?
- Voor en nadelen van helemaal afschaffen van blijven zitten?
Waarom werkt het niet?
- Diverse risicofactoren uit de omgeving die er niet mee worden aangepakt;
- Individuele (remediërende) aanpak nodig -> gericht op wegnemen risicofactoren of
versterken.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Versimpelen procedures, ezelsbruggetjes;
- Cognitieve gedragstherapie;
- Directe instructie;
- Vroege interventie;
- Ouderbetrokkenheid;
- Schoolbrede interventies;
- Specifieke, gerichte interventies;
- Individuele begeleiding van een tutor
Orthopedagoog is nodig:
- Kennis over cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen;
- Kennis van interventiemethoden die werken;
- Passende adviezen ten behoeve van het kind aan ouders en leerkrachten
- Uitvoeren van diagnostiek en behandeling.
- Wat betreft versnellen en leerprestaties wordt meestal gevonden dat: er wel positieve
gevolgen zijn.
- Wat betreft versnellen en sociaal emotionele gevolgen wordt meestal gevonden dat: er geen
negatieve gevolgen zijn.
, Neihart (versnellen) 2007
• Versnellen: jong starten op school/ jong starten aan de universiteit/ klas overslaan
Bevindingen:
- Veel studies tonen aan dat er geen schade is op kort of lang termijn;
- Enkele studies tonen voordelen aan;
- Enkele studies tonen aan dat niet versnellen leidt tot problemen.
Conclusies:
- Versnellen leidt niet tot sociaal emotionele problemen;
- Versnellen kan op tijd kunnen worden overwogen.
- Voordelen groot voor zorgvuldig geselecteerde leerlingen (sociaal-emotionele en cognitieve
voorsprong, motivatie en onderdeel van een groep/maatje helpt).
- Ook een geleidelijke overgang helpt. Negatieve gevolgen vaak weer teniet gedaan door
aanpassingen in curriculum, begeleiding (kort termijn: komt snel weer goed).
Plusklassen (hoogbegaafde kinderen samen les, moeilijke opdrachten etc.) leiden meestal tot:
betere schoolprestaties, beter welbevinden.
Wat doet dat met het zelfvertrouwen (van een reguliere klas naar een plusklas): eerst neemt
het even af -> is niet meer de enige die iets goed kan. Daarna komt dat weer goed.
Plusklassen (Neihart)
- Positieve effecten op leerprestaties. Wisselend in sociaal-emotioneel effect.
Belangrijke overwegingen:
- Afname zelfconcept;
- Competitie;
- Relaties met vrienden;
- Specifieke leerproblemen
- Lagere SES kinderen.
Conclusie plusklas:
- Niet voor iedereen -> zorgvuldig per kind bekijken. Onvoldoende onderzocht.
Voor volgend college: advies casus Tessa en Amera
Op scholen wordt via leerlijnen (of ontwikkelingsplannen) gewerkt aan kerndoelen.
Geboortemaand, blijven zitten of versnellen hebben verschillende effecten op verschillende
leerlingen. Orthopedagoog is van belang.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annamontana. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
