Samenvatting
Maw samenvatting Seneca hoofdstuk 2: De samenleving en verschillen
Maatschappijwetenschappen samenvatting van het 2e hoofdstuk uit het boek Seneca
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 2: de samenleving en verschillenHoofdconcept verhouding
Het verhoudingsvraagstuk gaat over de verschillen in waardering tussen
mensen in een samenleving. Verhouding verwijst naar de wijze waarop
mensen zich van elkaar onderscheiden en tot elkaar verhouden en de
manier waarop samenlevingen in sociale zin vormgeven aan deze
verschillen. Het verwijst ook naar onderlinge betrekkingen tot staten.
§2.1 Sociale ongelijkheid
De betekenis die een samenleving geeft aan verschillen tussen mensen.
De consequenties daarvan voor de toedeling van macht, status en bezit
noemen we het kernconcept sociale ongelijkheid. Sociale ongelijkheid is
een situatie waarin verschillen tussen mensen, in al dan niet aangeboren
kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en
die leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde
zaken, van waardering en behandeling.
Mensen kunnen van elkaar verschillen in heel veel kenmerken. Als er op
basis van die verschillen onderscheid gemaakt wordt tussen mensen, is er
spraken van sociale ongelijkheid.
Aangeboren verschillen krijg je bij je geboorte mee. Niet-aangeboren
verschillen ontstaan tijdens het proces van socialisatie in het gezin, op
school en door andere socialisatoren.
Er zijn verschillende soorten sociale ongelijkheid:
- Ongelijke verdeling van economische hulpbronnen -> geld en bezit
- Ongelijke verdeling van sociale hulpbronnen -> mensen die je kent
en helpen
- Ongelijke verdeling van symbolische hulpbronnen -> status en
aanzien
- Ongelijke verdeling van politieke hulpbronnen -> macht en gezag
De verdeling van de maatschappij in groepen waartussen sociale
ongelijkheid bestaat noemen we sociale stratificatie. Die groepen worden
ook wel sociale lagen genoemd. Een sociale laag is dus een grote groep
mensen met dezelfde maatschappelijke positie.
Als die sociale lagen boven elkaar worden geplaatst, ontstaat er een
maatschappelijke ladder. Als ze vergeleken worden op basis van status
van een beroep noemen we dat een beroepsprestigeladder.
De plek die iemand inneemt op de maatschappelijke ladder staat niet voor
altijd vast. Het stijgen of dalen op de maatschappelijke ladder noemen we
sociale mobiliteit.
Als mensen sociaal mobiel zijn kan dat worden verklaard door processen
van positietoewijzing of positieverwerving.
Positietoewijzing verwijst naar maatschappelijke oorzaken waardoor een
persoon of groep op een bepaalde positie rechtkomt.
, Bij positieverwerving krijgen mensen een maatschappelijke positie door
hun eigen bijdrage of de bijdrage van een groep waar ze bij horen.
In gesloten samenlevingen is er nauwelijks sprake van sociale mobiliteit.
Bij open samenlevingen hebben mensen meer kans om sociaal mobiel te
zijn.
§2.2 Macht
Een verzorgingsstaat is een voorbeeld van een collectief goed. Als mensen
samenwerken om een collectief goed te realiseren, heet dat collectieve
actie. Bij collectieve goederen kunnen mensen er zelf voor kiezen om wel
of niet bij te dragen aan de collectieve actie. Deze keuze heet het dilemma
van de collectieve actie. Actoren die wel profiteren van het collectieve
goed maar er niet aan bijdragen noemen we free riders.
Er is een oplossing voor het dilemma, namelijk dwang. Om te zorgen dat
collectieve goederen er wel komen, moet er een instantie zijn die kan
afdwingen dat iedereen meewerkt.
Macht is het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde
doelstellingen te bereiken en de handelingsmogelijkheden van anderen te
beperken of te vergroten.
De definitie van macht heeft twee elementen:
- Een actor met macht heeft de mogelijkheid om hulpbronnen in te
zetten om zijn doel te bereiken
- Een actor met macht kan een andere actor beperken in zijn
mogelijkheden of die ander juist meer mogelijkheden geven.
Hulpof machtsbronnen zijn er in verschillende soorten:
- Affectieve machtsbronnen: invloed op grond van gevoel of emoties.
- Cognitieve machtsbronnen: invloed op basis van kennis.
- Economische machtsbronnen: invloed op basis van geld of het bezit
van schaarse goederen.
- Politieke machtsbronnen: invloed van de overheid of politieke
machtsdragers.
Bij macht is er sprake van een asymmetrische relatie tussen de actoren. Er
is pas sprake van macht van de één over de ander als de ene actor de
ander kan dwingen iets anders te doen dat hij uit zichzelf had willen doen.
Machtsverschillen zijn er ook tussen bevolkingsgroepen. Een groep kan
machtsoverwicht krijgen in een samenleving en we spreken dan van
hegemonie. Deze groep kan via de overheid dan haar wil opleggen aan
groepen met minder macht.
Als een machtige groep of staat haar macht verliest en er nog geen nieuw
machtige groep haar plaats heeft ingenomen, spreken we van een
machtsvacuüm. Dat is een situatie waarin even niet duidelijk is wie de
macht heeft.
Als er weinig machtsverschillen bestaan tussen groepen of staten kan er
ook sprake zijn van een machtsevenwicht. Dat is een situatie waar elke
actor ongeveer evenveel macht heeft en waardoor zij hun wil niet aan
elkaar kunnen opleggen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynngroen2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60434 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen