College aantekeningen
Historiografie en geschiedfilosofie - Deeltentamen 1
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Aantekeningen voor de colleges over geschiedfilosofie van Herman Paul.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
TomasDZH – Aantekeningen historiografie en geschiedsfilosofieCollege 1 – Wat is geschiedfilosofie?
Geschiedfilosofie: iets anders dan historiografie (conceptuele historische analyse) of
methodiek (zoals bij IHW: praktische aanwijzingen). Geschiedfilosofie gaat over het
filosofisch analyseren van, vaak, basisbegrippen, om er achter te komen wat deze nou
werkelijk inhouden. Wat is een verklaring nou écht? Wat is een traditie nou écht?
- Het gaat hier dus om het stellen van metavragen, vragen op een hoger niveau van
abstractie dan je anders zou verwachten. Niet “zijn de Oranjes deel van onze identiteit?”,
maar “wat is identiteit?”
- Een belangrijk doel hiervan is om communicatie zoveel mogelijk op één lijn te
krijgen, zodat historici niet langs elkaar heen praten.
Wat voor passie, motivatie, nieuwsgierigheid zit erachter? Voorbeelden van vragen:
1. Hoe verhouden mensen zich tot het verleden?
Wat voor verwachtingen hebben zij van het verleden? (Morele lessen?)
Wat voor gezag kennen zij eraan toe? (Bepalend of niet?)
Wat zijn tradities, trauma’s, herinneringen en nostalgie?
2. Wat voor patronen vertoont het historisch proces?
Wat is het doel of de richting van dit proces? (Heeft geschiedenis dit?)
Wat zijn de drijvende krachten in de geschiedenis? (Klassenstrijd?)
Wat voor stadia laten zich in dit proces ontwaren?
3. Wat doen historici als zij het verleden interpreteren?
Waarom zijn historici het zo vaak oneens? (En hoe lossen we dit op?)
Wat houdt ‘interpretatie van het verleden’ eigenlijk in?
Wat maakt de ene interpretatie beter dan de andere?
Wat voor soorten geschiedfilosofie zijn er?
1. Filosofie van de historische werkelijkheid (historia res gestae)
Hoe verhouden mensen zich tot het verleden?
Wat voor patronen vertoont het historisch proces?
Substantiële geschiedfilosofie.
Reflecteren op de logica van de geschiedenis (hoe het historisch proces
verloopt). Hier wordt gezocht naar patronen en drijvende krachten.
2. Filosofie van het historisch denken (historia rerum gestarum)
Wat doen historici als zij het verleden interpreteren?
Analytische geschiedfilosofie.
Reflecteren op hoe mensen over de geschiedenis denken. Hier wordt
nagedacht over vragen zoals “wat maakt historisch denken betrouwbaar” en
“wat is historisch denken eigenlijk?”
*Er is echter ook ruimte voor een middenweg tussen deze twee.
1
, TomasDZH – Aantekeningen historiografie en geschiedsfilosofie
Relaties met het verleden.
Relatie Doelen
Epistemisch Kennis, begrip
Moreel Goedheid, rechtvaardigheid
Politiek Machtsuitoefening, besluitvorming
Esthetisch Schoonheid, samenhang
Materieel (Afkomst, identiteit)
De bovenstaande tabel is een overzicht van alle redenen die mensen kunnen hebben om
relaties met het verleden te onderhouden (zich in de geschiedenis te interesseren). Men kan
echter:
1. Meer dan één doel hebben.
2. Overlappende doelen hebben.
Daarnaast:
3. Niet alle doelen zijn even belangrijk in elk genré van geschiedschrijving.
4. Het model is slechts een hulpmiddel, het is niet perfect.
Dit model geeft echter wel veel mogelijkheid tot genuanceerde analyse. Dit is belangrijk voor
geschiedfilosofie, waar de meest zinnige antwoorden vaak in de nuances zitten. Bij
geschiedfilosofie moet men voorbij “of/of-denken”: antwoorden zit niet in een uiterste, maar
vaker in het midden.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tomasdzh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen