In dit document zijn alle hoofdstukken van het boek Forensische orthopedogiek samengevat die nodig zijn voor het tentamen. Alles is overzichtelijk, volledig en kort samengevat.
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 24 – Ingrijpen in gezinnen...................................................................................................................2
Hoofdstuk 45 – Interventies gericht op sociale vaardigheden.............................................................................2
Hoofdstuk 20 – Het Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ).........................................................4
Hoofdstuk 23 – Wat is specifiek aan forensisch orthopedagogische behandeling?............................................6
Hoofdstuk 26 – Casemanagement in jeugdbescherming en jeugdreclassering..................................................6
Hoofdstuk 25 – Preventie.....................................................................................................................................8
Hoofdstuk 27 – Interventies op school...............................................................................................................10
Hoofdstuk 44 – Interventies in het sociale netwerk...........................................................................................12
Hoofdstuk 51 – Effectiviteit van interventies.....................................................................................................14
Hoofdstuk 47 – Behandeling van jeugdige agressieplegers..............................................................................17
Hoofdstuk 30 – Effecten van de residentiële jeugdhulp.....................................................................................19
Hoofdstuk 33 – Repressie in residentiële jeugdzorginstellingen........................................................................21
Hoofdstuk 40 – Genderspecifieke interventies...................................................................................................22
Hoofdstuk 38 – Behandeling bij mensen met een licht verstandelijke beperking.............................................24
Hoofdstuk 42 – Traumabehandeling bij jeugdigen............................................................................................27
Hoofdstuk 43 – Systeeminterventies..................................................................................................................29
1
, Hoofdstuk 24 – Ingrijpen in gezinnen
De belangen van het kind zijn het belangrijkst bij het maken van overwegingen.
In dit hoofdstuk gaat het over situaties waarin de ouders menen dat zij geen hulp
nodig hebben in de zorg of opvoeding van hun kinderen of deze niet willen
ontvangen, of waarin jongeren hulp weigeren. Het betreft dus dwangzaken, waarin
de rechter hulpverlening en toezicht oplegt.
- Ouders zijn wettelijk de eerstverantwoordelijken om de zorg voor hun kinderen
te verschaffen en hun kinderen op te voeden
- Volgens het IVRK heeft de Nederlandse overheid de plicht om de daarin
opgenomen rechten van kinderen, te waarborgen en te bevorderen. Hiervoor
zijn twee maatregelen beschreven in het Burgerlijk Wetboek:
1. Gezagsbeëindigende maatregel
2. Gezagsbeperkende maatregel (ondertoezichtstelling)
Maakt dwingende bemoeienis met gezinnen mogelijk
Een minderjarige kan onder toezicht gesteld worden als:
Een minderjarige zodanig opgroeit dat hij in zijn
ontwikkeling ernstig wordt bedreigd en de zorg die in
verband met het wegnemen van de bedreiging
noodzakelijk is voor de minderjarige of voor zijn ouders,
door dezen niet of onvoldoende wordt geaccepteerd.
De verwachting gerechtvaardigd is dat de ouders of de
ouder die het gezag uitoefenen binnen een gelet op de
persoon en de ontwikkeling van de minderjarige
aanvaardbaar te achten termijn, de verantwoordelijkheid
voor de verzorging en opvoeding in staat zijn te dragen.
Voorwaarden aan de gronden om in gezinnen in te grijpen
Twee voorwaarden:
1. In minimale termen geformuleerd moet worden.
- Omdat ingrijpen in het gezin het belang van het kind moet dienen.
- Er mag pas ingegrepen worden als de opbrengst van de interventie de schade
overtreft.
2. Moet verwijzen naar het (opvoedend) handelen van de ouders
- De situatie in het gezin moet ernstig zijn en heeft consequenties voor de
conceptualisering van de ontwikkeling van het kind die ernstig bedreigd moet
zijn
- Handelen van ouders – de grond moet minimaal zijn omdat een opvatting van
een buurvrouw over de opvoeding geen rol moet spelen bij het ingrijpen in
gezinnen
Hoofdstuk 45 – Interventies gericht op sociale vaardigheden
Een veelvoud aan gedragsproblemen en gedragsstoornissen wordt geassocieerd
met een gebrek aan sociale vaardigheden. Sociale vaardigheidstrainingen worden
daarom als behandeling breed ingezet, zowel bij kinderen als volwassenen, voor
2
,uiteenlopende problemen. De SoVa-trainingen zijn een voorbeeld van sociale
vaardigheidstrainingen voor delinquente jongeren.
De SoVa-training
In de training wordt een breed scala aan sociale vaardigheden behandeld, zoals:
- Sociale interactie
- Prosociaal gedrag
- Sociaal-cognitieve vaardigheden
Thema’s die vaker terugkomen in de SoVa-training:
- Leren omgaan met emoties
- Omgaan met kritiek
- Confrontaties
- Omgaan met groepsdruk
Technieken die aansluiten op leertheorieën:
- Modeling
- Positieve bekrachtiging
- Coaching
- Rollenspellen
Onderzoek naar de SoVa- training
- SoVa-trainingen bleken niet superieur in het verminderen van crimineel
gedrag en het verbeteren van sociale vaardigheden
- Effecten zijn dus zeer beperkt voor delinquente jongeren
- Onduidelijk was hoeverre de training werd uitgevoerd zoals bedoeld
Tools4U
Is een ambulante SoVa-training, die als taakstraf kan worden opgelegd door de
kinderrechter of officier van justitie aan jongeren van twaalf tot zeventien jaar.
- De training is bedoeld voor delinquente jongeren met een lage kans op
recidive die niet veel en geen ernstige delicten hebben gepleegd.
Onderzoek naar Tools4U
1. Procesevaluatie
- Een onderzoek naar of de interventie in de praktijk werd uitgevoerd zoals
beschreven in de handleiding
- Zowel indicering als uitvoering kan verbeterd worden
- Aanpassingen zijn doorgevoerd
2. Effectonderzoek
- Vooruitgang van delinquenten werd vergeleken met een controlegroep
- Kleine tot middelgrote positieve effecten gevonden op impulsiviteit, cognitieve
vertekeningen van egocentrisme, uitgaan van het ergste en vijandige
bedoelingen aan de ander
- Geen verschillen gevonden op gebied van actief aanpakken problemen,
sociale steun zoeken, cognitieve empathie, anderen de schuld geven,
gedragshouding, positief opvoedgedrag.
- Tools4U-jongeren scoorden lager dan controlegroep op gebied van sociale
acceptatie en eigenwaarde.
Conclusie:
- Training had geen effect op recidive: recidivemetingen anderhalf jaar en 3 jaar
na de interventie lieten geen verschillen zien tussen Tools4U-groep en
controlegroep.
3
, - Valt er wel winst te behalen aangezien de training bedoeld is voor jongeren
met lage kans op recidive?
- Een specifieke risicofactor als behandeldoel zou effectiviteit kunnen
verbeteren in plaats van sociale vaardigheden zo breed nemen.
- Hebben de jongeren die de training volgen wel daadwerkelijk behoefte aan
een dergelijke training?
Hoofdstuk 20 – Het Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ)
Het LIJ is ontwikkeld voor jongeren die met de verschillende partijen in de
jeugdstrafrechtketen te maken krijgen. Het LIJ bestaat uit een samenhangend pakket
van instrumenten voor risico- en behoeftetaxatie door de politie, Halt, de Raad voor
de Kinderbescherming, de jeugdreclassering en de justitiële jeugdinrichtingen.
Risico- en behoeftetaxatie
Is van belang om jongeren te kunnen toeleiden naar de best passende interventies.
- Het uitvoeren van een risico-en behoeftetaxatie is nodig om te kunnen werken
volgens het Risk-Need-Responsivity- model (RNR-model).
- Dit model wordt veelvuldig toegepast in justitiële hulpverlening, omdat het
effectief recidive verlaagt.
Het RNR-model
Drie beginselen waaraan interventies moeten voldoen om effectief te zijn:
1. Risicobeginsel = stelt dat de intensiteit van de interventie moet passen bij het
risico op recidive
2. Behoeftebeginsel = stelt dat een interventie gericht moet zijn op dynamische
risicofactoren die direct samenhangen met recidive
3. Responsiviteitsbeginsel = geeft aan dat de aanpak moet aansluiten op de
motivatie, leerstijl en intellectuele mogelijkheden van een dader om zo hoog
mogelijk rendement te halen uit de ingezette interventie.
Het LIJ is gebaseerd op de principes van het RNR-model. De jeugdstrafketen wordt
hierbij onderverdeeld in drie fasen:
1. Fase 1: preselectie = start op het moment dat jongeren na het plegen van een
strafbaar feit worden verhoord door de politie.
2. Fase 2: selectie = start nadat het proces-verbaal is aangemaakt.
3. Fase 3: interventie = start wanneer jongeren worden gevonnist.
Risicotaxatie in fase 1 – preselectie
- Informatie wordt verzameld door politie bij jongeren die worden aangehouden
als verdachte van een strafbaar feit
- De politie beslist of de jongere moet worden doorverwezen naar bureau Halt
of dat een proces-verbaal moet worden opgemaakt. De politie beslist ook of er
een zorgmelding gedaan moet worden bij Veilig Thuis.
- Politie maakt gebruik van Preselect Recidive en van Preselect zorg.
Preselect Recidive = om het risico op recidive in te schatten,
risicogroepen zijn hierbij tot stand gekomen door een CHAID-analyse.
Hierbij worden interactie-effecten tussen onafhankelijke variabelen
opgespoord
Sterkste voorspeller voor recidive is het aantal verschillende
soorten gepleegde delicten
Preselect zorg = om het risico op toekomstige zorgwekkende opgroei-
en opvoedingssituatie in te schatten.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeevisser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,36. Je zit daarna nergens aan vast.
