Thema 3
Toegang tot de bestuursrechter
Bezwaarschriftprocedure
Beroep bij de bestuursrechter
Het bestuursprocesrecht gaat steeds over een besluit van een bestuursorgaan, dit is een
andere insteek dan het burgerlijk procesrecht. Je hebt in het bestuursprocesrecht te maken
met twee ongelijke partijen, de een heeft de mogelijkheid eenzijdig dingen voor de ander te
bepalen.
Structuur van het proces in eerste aanleg
Dit is de hoofdstructuur. Stel er wordt een vergunning verleend (primair besluit). Als je het
niet eens bent met dat besluit omdat je er naast woont dan moet je een bezwaarschrift
indienen. Dan wordt er op het bezwaar beslist, dit is het tweede besluit, besluit op bezwaar.
In het besluit op bezwaar, bo heroverweegt het besluit wat hij zelf heeft genomen. Als hij bij
zijn beslissing blijft komt het besluit op bezwaar erop neer dat het bezwaar ongegrond wordt
verklaard. Als jij het hier niet mee eens bent dan ga je in beroep. De rechtbank kan het
bestreden besluit vernietigen en dan wordt er een nieuw besluit op bezwaar genomen. Hier
moet er worden beslist wat er met het primaire besluit gebeurt.
Het nieuwe besluit op bezwaar door de rechtbank kan inhouden dat het primaire besluit, het
verlenen van de vergunning, niet in stand kan blijven, het wordt dan herroepen.
- herroepen, bezwaarschrift wordt gegrond verklaard en primaire besluit wordt
herroepen
- vernietigen, als de rechtbank het bestreden besluit vernietigd.
Bezwaar, bezwaarschrift ongegrond, in beroep, rechtbank oordeelt dat bo niet goed heeft
gemotiveerd dat is een vernietiging gebaseerd op art. 3:2 en 3:46 Awb. Dit zegt dat er niet
goed gemotiveerd is en dat moet nog gebeuren. In het nieuwe Besluit op bezwaar moet dit
dan goed worden gedaan. Het besluit blijft dan hetzelfde maar beter gemotiveerd.
Primaire besluit, besluit op bezwaar, rechtbank doet uitspraak → bestreden besluit wordt
vernietigd, dan moet er een nieuw besluit op bezwaarschrift worden genomen. dan hangt er
het af wat er met het primaire besluit gebeurd, blijft dit in stand of wordt dit herroepen? Op
het moment dat de rechter uitspraak doet is vaak nog niet duidelijk hoe het afloopt, dit is zo
omdat het bestuursorgaan vaak nog beleids- of beoordelingsvrijheid heeft. Er moet daarbij
,een belangenafweging worden gemaakt, dat kan de rechter niet doet dat kan een
bestuursorgaan wel.
- Rechter kan wel soms zelf in de zaak voorzien.
Welk besluit is vernietigd?
a. Het besluit op bezwaar
b. Het primaire besluit?
c. Allebei
De vernietiging door de rechtbank zelf treft alleen het besluit op bezwaar. De rechtsgevolgen
van zo'n besluit verdwijnen.
primaire besluit = vergunning
+ bezwaar is ongegrond verklaard
+ bob is vernietigd
Na deze vernietiging mag de vergunning
a. voor het eerst worden gebruikt
b. nog steeds worden gebruikt
c. nog steeds niet worden gebruikt
d. niet meer worden gebruikt
B, het primaire besluit is niet vernietigd door de rechtbank. Het besluit op bezwaar is
verdwenen maar het primaire besluit geldt nog. Wordt er nou besloten dat de vergunning
wordt vernietigd in het besluit tot bezwaar dan kan het niet meer worden gebruikt.
primaire besluit = vergunning
+ bezwaar is ongegrond verklaard
+ vernietiging bob omdat geen onderzoek is gedaan
De vergunning
a. is voor goed verdwenen
b. moet opnieuw verleend worden
c. geldt nog steeds en moet opnieuw worden heroverwogen
d. geldt nog steeds en moet worden herroepen
C, de vernietiging heeft alleen het besluit op bezwaar betroffen. De vergunning geldt nog
maar hij moet worden heroverwogen. Uitgangspunt: bo’s hebben net zoveel tijd in normale
bezwaarschriftprocedure alsof er voor het eerst op het bezwaarschrift wordt beslist.
Primaire besluit, verlenen vergunning. Besluit op bezwaar: gegrondverklaring van het
bezwaar. Bo: bij nader inzien hadden we de vergunning niet moeten verlenen dus we
herroepen dit. Vergunning, primaire besluit geldt dan meteen niet meer. De
vergunninghouder die niet blij is kan in beroep op het besluit op bezwaar, de herroeping van
zijn vergunning. Vernietiging van de herroeping dan moet je de herroeping wegdenken, dan
heb je de vergunning weer terug. → het heeft terugwerkende kracht, de vergunning wordt
dan geacht er altijd te zijn geweest.
Als de rechter vindt dat de vergunning nooit herroepen had kunnen worden dan wordt er
geen nieuw besluit op bezwaar genomen want de vergunning herleeft gewoon weer.
, Nieuwe besluit op bezwaar na vernietiging van de rechtbank kan je ook weer mee oneens
zijn. Dan kan je in beroep gaan. Maar nu is de vergunninghouder ongelukkig dus er komt
een nieuwe eiser.
In hoger beroep ga je als je het niet eens bent met de vernietiging. Ben je het niet eens met
het nieuwe besluit op bezwaar dan ga je in beroep tegen het nieuwe besluit op bezwaar.
Structuur van het proces - het standaardmodel van de Awb
Variant structuur van het proces - i.g.v. uov
Wanneer het gaat om een grote vergunning, afdeling 3.4 Awb. Het begint dan met een
ontwerp besluit ipv primair besluit. Een primair besluit is meteen een echte vergunning die je
mag gebruiken. Een ontwerpbesluit is een idee, het geeft de vergunninghouder nog niet het
recht te beginnen. Dit doen ze om alle mensen die dat willen zienswijzen in te dienen. Dan
kan, met inachtneming van zienswijzen van bo wordt de vergunning pas verleent. Als je het