Hoofdstuk 10: Bestuursrecht en bestuursprocesrecht
Samenvatting + Toetsvragen | Antwoorden:
Het bestuursrecht:
Regels de verhoudingen tussen overheidsorganen en de burger
die daaronder vallen;
Verticale verhouding.
Toetsvraag 10.1.
In art. 15 Drank- en Horecawet staat dat het verboden is ‘de
kleinhandel uit te oefenen’ in een horecabedrijf, met uitzondering
van de verkoop van condooms en damesverband. De plaatsing
van een sigarettenapparaat is dus verboden, het plaatsen van
een condoomapparaat niet.
Bestuursorganen: Mensen werkzaam bij een bestuursorgaan.
Verrichten in de eerste plaats feitelijke handelingen:
- Dit zijn handelingen zonder dat een bepaald rechtsgevolg
beoogd (bedoeld/gewenst) is.
Verrichten ook rechtshandelingen (verdeel in twee soorten:
- Rechtshandeling heeft betrekking op juridisch-relevante feiten
waarbij het rechtsgevolg door partijen gewild is.
- In twee groepen verdeeld:
Privaatrechtelijke rechtshandeling;
Publiekrechtelijke rechtshandeling.
o De overheid kan beide soorten rechtshandelingen
verrichten.
Privaatrechtelijke rechtshandelingen (verbintenissenrecht):
Handeling waarmee privaatrechtelijke rechtsgevolgen worden
beoogd. Een rechtshandeling vereist een op rechtsgevolg
gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard.
- Voorbeeld: Het huren van meubilair voor een nieuw gebouw
departement, het kopen van auto’s waarmee het huisvuil
worden opgehaald, het kopen bladerblazers om de parken
mee schoon te maken.
Als uitgangspunt kunnen we aannemen dat de overheid voor dit
soort rechtshandelingen gewoon onderworpen is aan de regels
die tot het privaatrecht (vermogensrecht) worden gerekend.
Publiekrechtelijke rechtshandelingen:
, Rechtshandelingen die door een bestuursorgaan worden verricht
om een publieke taak uit te oefenen:
- Een taak die in het kader van het algemeen belang wordt
verricht.
Art. 1:3 lid 1 Awb zegt dat een besluit een schriftelijke beslissing
van een bestuursorgaan is, inhoudende een publiekrechtelijke
rechtshandeling.
Kunnen eenzijdig en meerzijdig zijn:
- Eenzijdig: De rechtshandeling is eenzijdig omdat de wil van het
bestuursorgaan voldoende is om het rechtsgevolg tot stand te
brengen. Er is dus geen medewerking van een ander nodig om
een bepaald rechtsgevolg in het leven te roepen.
De voordelen:
o Het besluit van algemene strekking;
Algemeen verbindende voorschriften;
Beleidsregels;
Plannen.
o De beschikking.
Overheidshandelingen
Feitelijke
Rechtshandelinge
handelingen
n
(onderhoud
plantsoenen)
Privaatrechtelijke Publiekrechtelijk
(aankoop e (besluiten)
meubilair)
Eenzijdige Meerzijdige
Besluiten van Beschikkingen
algemen strekking
Algemeen
verbindende
voorschriften
Beleidsregels
Plannen
, Toetsvraag 10.2.
a) Publiekrechtelijke rechtshandeling (besluit).
b) Privaatrechtelijke rechtshandeling.
c) Feitelijke rechtshandeling.
Toetsvraag 10.3.
a) Deze handeling valt niet onder een van de categorieën genoemd
in figuur 10.1. Binnen twee overheidsorganen wordt een bepaald
geldbedrag overgeheveld.
b) Privaatrechtelijke rechtshandeling.
Het besluit: Staat centraal in de Awb (Algemene wet bestuursrecht)
Uitgangspunt is dat de (beschermende) regels van de Awb van
toepassing zijn, als een daad van een bestuursorgaan als een
besluit moet worden gekwalificeerd.
Art. 1:3 lid 1 Awb, hier staat een definitie van besluit en waaruit
blijkt dat het om een schriftelijke beslissing gaat van een
bestuursorgaan, waarbij die beslissing een publiekrechtelijke
rechtshandeling moet inhouden.
Er gelden de volgende voorwaarden:
- Het moet gaan om een schriftelijke beslissing.
- De beslissing moet zijn gegeven door een bestuursorgaan,
zoals het college van B en W (bij een gemeente),
Gedeputeerde Staten (bij een provincie) of een minister (bij
een departement).
- De beslissing moet een publiekrechtelijke rechtshandeling
betreffen.
Belanghebbende (art. 1:2 lid 1 Awb): Degene wiens belang
rechtstreeks bij een besluit is betrokken.
- Natuurlijke personen;
- Rechtspersonen;
- Bestuursorganen.
Algemeen gezegd: wil men met succes een beroep op de Awb
worden gedaan, dan moet er een besluit zijn genomen jegens een
belanghebbende.
Beschikking:
Een besluit afkomstig van een bevoegd bestuursorgaan;
Op grond van een publiekrechtelijk voorschrift;
- Deze voorwaarde maakt duidelijk dat de al genoemde
privaatrechtelijke rechtshandeling (ook als een bestuursorgaan
die verricht) geen beschikking is.
- Een beschikking moet altijd op een wet (of een andere wet in
materiele zin) berusten.
- Deze wet in materiele zin geeft dus aan het bestuursorgaan de
bevoegdheid tot het verrichten van een publieke taak.
, Dat gericht is tot een bepaalde persoon of een bepaald aantal
met name genoemde personen;
- De Awb omschrijft de beschikking in art. 1:3 lid 2 als een
besluit dat niet van algemene strekking is, met inbegrip van
de afwijzing van een aanvraag daarvan.
Gericht op enig rechtsgevolg.
Men hoeft tegenwoordig maar een vergunning aan te vragen, een
omgevingsvergunning. Deze kan digitaal bij de gemeente worden
aangevraagd.
Toetsvraag 10.4.
a) Beschikking; concreet geval.
b) Geen beschikking; gericht tot onbepaald aantal mensen.
c) Geen beschikking; privaatrechtelijke aangelegenheid.
d) Beschikking; concreet geval.
Soorten beschikkingen:
Constitutieve en declaratoire beschikkingen;
Begunstigende en belastende beschikkingen;
Vrije en gebonden beschikkingen.
Constitutieve beschikkingen:
Een rechtscheppende beschikking.
Bij deze categorie worden er rechten en verplichtingen in het
leven geroepen die eerder nog niet bestonden.
Declaratoire beschikkingen:
Een rechtvaststellende beschikking.
Er wordt uitdrukkelijk vastgesteld hoe de situatie juridische
gezien is.
Toetsvraag 10.5.
a) Is constitutief.
b) Niet constitutief.
De verplichting tot betaling belasting bestond al, is alleen
uitdrukkelijk vastgelegd.
Begunstigende beschikking:
Geeft het recht of ten minste iets voordeligs aan degene, voor
wie deze beschikking bestemd is.
Belastende beschikking:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joanacarneiro1806. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.