samenvatting van de Verplichte literatuur:
Onstenk, J. (2011). Pedagogiek in de onderwijspraktijk (1e dr.). Bussum: Coutinho. ISBN: 2516
Bekker, J. & Witte, T. (2017). Jeugdprofessionals en transformerend jeugdbeleid (2e dr). Bussum: Coutinho. ISBN 5708
Janssen, L. (2018). De kleine gids - AV...
Samenvatting pedagogiek in de onderwijspraktijk, jeugdprofessionals en transformerend jeugdbeleid
en de kleine gids
Functioneel cognitief leren: Leren gericht op bruikbare kennis
Pedagogisch handelen: Ondersteunen van kinderen bij hun persoonlijke en maatschappelijke
ontwikkeling tot volwassene
3 perspectieven van pedagogisch handelen:
1. De pedagogische opdracht
- Handelen waarbij de leraar doelbewust werkt aan maatschappelijke, ontwikkelingsgerichte leerdoelen
rond: Vorming, opvoeden, burgerschap en sociale integratie
2. Het pedagogisch klimaat
- Handelen van de leraar dat invloed heeft op de sfeer en veiligheid
- Noodzakelijke voorwaarde om tot leren te komen
- Tegemoet komen aan de 3 basisbehoeften van leerlingen
3. Het pedagogisch didactisch handelen
- Betrekking op kern onderwijs: vormgeven van het leren zelf
- Leerdoelen, leerinhouden, pedagogisch didactische aanpak
3 basisbehoeften van leerlingen
1. Behoeften aan goede relaties
2. Behoefte aan autonomie
3. Behoefte aan competentie
Manieren van leren
- Participerend in gezin motorisch, psychologisch, cognitief
- Participerend in samenleving
- Georganiseerd en gestructureerd op school
Onderscheid smalle en brede visie pedagogische opdracht:
Smalle visie:
- Stellen regels, oplossen conflicten binnen school zelf
- Pedagogische opdracht: Morele vorming, besef regels en ontwikkeling waarden en normen
- Leraren pedagogische opdracht voorwaarde voor lesgeven en prestaties leveren
Brede visie:
- Pedagogische opdracht: Persoonlijkheidsvorming en maatschappelijke ontwikkeling van het kind
- Geïntegreerd pedagogisch handelen
Piaget: Cognitieve ontwikkelingspsychologie
- Aangeboren gevoel van rechtvaardigheid
- 2 stadia van moreel redeneren + overgangsperiode
e
1 Moraliteit = extern gegeven
2e autonome moraliteit = 11 á 12 jaar
Kohlberg 3 niveaus van moreel denken
1. Preconventionele moraliteit Aan regels houden ter voorkoming van straf
2. Conventionele moraliteit Naleven regels en wetten levert sociale waardering op
3. Postconventionele moraliteit Moraliteit gebaseerd op persoonlijke keuzen
,Waarden: Cultureel bepaald
Normen: In regels vast gelegde waarden
Openbare school: Toegankelijk voor alle leerlingen
Bijzondere school: Mogen leerlingen weigeren op basis van geloof of levensovertuigingen
Denominatie: Levensbeschouwing
Actief pluriforme identiteit: Alle leerlingen zijn welkom
3 niveaus van burgerschapsvorming:
Micro: Interne relatie binnen school
Meso: Deel uitmaken van de plaatselijke gemeenschap
Macro: Maatschappelijk en politieke partijken van de samenleving,
kennis en begrip van democratische rechtstaat
vanaf 2006 zijn scholen verplicht aandacht te besteden aan burgerschap
inspectie van onderwijs houd toezicht op burgerschapsvorming:
- Sociale competentie
- Samenleving en diversiteit
- Basiswaarden en democratische rechtsstaat
- De school als oefenplaats
4 steunpilaren van een open democratische samenleving
1. Rechtszekerheid en onafhankelijk strafproces
2. Academische vrijheid en recht op eigen waarheid
3. Religieuze, politieke en sociale tolerantie
4. Geweldloze politieke actie en conflicthantering
Meetinstrument burgerschap van Ten dam e.a.
4 taken centraal:
1. Democratisch handelen
2. Maatschappelijk verantwoord handelen
3. Omgaan met conflicten
4. Omgaan met verschillen
Bestaat uit 2 vragenlijsten
1. Vragenlijst burgerschapscompetenties Leerling vult deze in
2. Vragenlijst burgerschapsgedrag Leraar vult deze in
Filosoferen met kinderen: Grondlegger Lipman
Bijdragen aan autonomie en democratische burgerschapsvorming en ontwikkelen van competenties die belangrijk
zijn voor kritisch burgerschap
- Kinderen zijn gelijkwaardig, ,overleggen en gaan in dialoog met elkaar
- Kinderen vormen een mening op basis van argumenten
- Verschillen worden gewaardeerd
2 belangrijkste doelen:
1. Ontwikkelen van denk- en oordeel vermogen van kinderen
2. Ontwikkelen van de dialoog
,Leerling participatie 2 manieren van bekijken
- Democratisch zeggenschap over het onderwijs
- Actieve participatie in de school als leeromgeving
Alkema: De 3 basisbehoeften kunnen worden gekoppeld aan 3 aspecten van handelen
3 aspecten van handelen van de leraar:
1. Interactie
2. Didactiek
3. Les- en klassenmanagement
3 aspecten handelingsrepertoire
1. interactie en communicatie
2. les- en klassenorganisatie
3. didactiek
5 elementen interacties in de klas (Van den Heijkant e.a)
1. Contactinitiatief
2. Ontvangstbevestiging Non-verbaal en verbaal
3. Instemmend benoemen Verwoorden doen en gevoel
4. Beurtverdeling 3 fasen
a. Opening van het contact
b. Uitwisseling
c. afronding
5. Leidinggeven
Ideale taal van de leraar
- Ondersteunend Helpen i.p.v. corrigeren
- Sensitief en Responsief Wat bedoeld het kind
- Positief Gericht op het gewenste gedrag
Responsief reageren: Reageren op gedrag door middel van een vraag
- Stimuleert de zelfreflectie van de leerling
Coöperatief leren: Leren in kleine groepjes, samenwerken aan een leertaak met een gezamenlijk doel
Kagan: 4 basisprincipes van een coöperatieve didactische structuur / werkvorm samengevat in het GIPS model
GIPS model:
Gelijke deelname
Individuele aansprakelijkheid
Positieve wederzijdse afhankelijkheid
Simultane interactie
Teitler: Onderscheid lastig en belangrijk probleem gedrag
Lastig probleemgedrag
- Verstoring van de les, regels overstreden
- Kan belangrijk probleem worden wanneer niet gecorrigeerd
- Responsief reageren (bij een onrustige groep directief reageren effectiever)
- Oplossen op moment dat het jouw uitkomt
Belangrijk probleemgedrag
- Veiligheid leerlingen psychisch of lichamelijk bedreigd en bij grote orde verstoringen
- Direct en directief reageren
- Direct aanpakken
, Verschillende vormen van leren
Formeel leren Zelfgestuurd leren Ervaringsleren
Doelbewust/systematisch Leerling bepaalt hoe en wat Leren niet het hoofddoel
Door leraar in les o.i.d Stage of project
Vaak kennisverwerking
Benaderingen van leren
Behaviorisme
- Waarneembaar gedrag
- Belonen positief gedrag
- Leerprocessen Conditionering
Cognitivisme
- Mens in interactie met sociale omgeving
- Accommodatie: nieuwe kennis brengt wijziging aan in al bestaande kennis
- Adaptie: gewijzigde kennis opgeslagen in lange termijn geheugen
(sociaal) Constructivisme
- Leren is eigen maken van kennis door actieve constructie
- Bouwt voort op ontwikkelingspsychologie van Piaget en Vygotsky
- Informatie interpreteren, bewerken en assimileren
Het brein ontwikkeld zich door vele factoren
- Hersen ontwikkeling
- Cognitieve en neurologische factoren
- Psychologische factoren
- Sociaal demografische factoren
- Andere biologische factoren
Marzano: Wat werkt op school
11 factoren die een positieve invoel hebben op leerprestaties
Schoolniveau Schoolbeleid
1. Haalbaar en gedegen programma
2. Uitdagende doelen en effectieve feedback
3. Betrokkenheid ouders en gemeenschap
4. Veilige, orderijke omgeving
5. Collegialiteit en professionaliteit
Docent / leraar niveau Directe controle docent
6. Didactische aanpak
7. Pedagogisch handelen en klassenmanagement
8. Sturing en herontwerpen programma
Leerling niveau Kenmerken leerling
9. Thuissituatie
10. Achtergrond kennis
11. Motivatie
WPO = Wet primair onderwijs, 3 punten basisonderwijs
1. Kinderen moeten een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen
2. Richten op emotionele en verstandelijke ontwikkeling, ontwikkelen creativiteit en verwerven
noodzakelijke kennis van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden
3. Rekeninghouden met dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving en gericht zijn op bevorderen
actief burgerschap en sociale integratie
Kerndoelen basisonderwijs
- Taalverwerving Bewegingsonderwijs Oriëntatie op jezelf en de wereld
- Engels Reken en wiskunde Kunstzinnige oriëntatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeekooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
