Probleem 6 (Hello darkness, my old friend) van blok 2.7 Orthopedagogiek.
Samenvatting over stemmingsstoornissen: behandeld wordt depressiviteit en de bipolaire stemmingsstoornis.
PROBLEEM 6. HELLO DARKNESS, MY OLD
FRIEND
LITERATUUR
- Kennisclip
- Prins & Breat (2014) – H14.
- Wicks-Nelson (2016) – H7.
- Verhulst(2014) – H18. behandelingen depressie niet doorgenomen.
- Mezulis, Funasaki, Charbonneau & Hyde (2010) – Gender differences in
cognitive vulnerability
WAT ZIJN DE CRITERIA/KENMERKEN VAN DEPRESSIE EN ANDERE
STEMMINGSSTOORNISSEN? KENNISCLIP
STEMMINGSSTOORNISSEN
DSM maakt onderscheid tussen melachonische en a-typische depressie, tussen
depressies met en zonder psychose en nog andere bijzondere kenmerken.
STEMMINGSSTOORNISSEN NAAST DE DEPRESSIEVE EN BIPOLAIRE STEMMINGSSTOORNIS:
- Disruptieve stemmings-disregulatiestoornis: er is sprake van ernstige
en terugkerende driftbuien, die zowel verbaal als fysiek kunnen zijn. De
buien komen minstens 3 keer per week voor. De stemming tussen de
buien door is prikkelbaar of boos. Doel is voorkomen van overdiagnose van
bipolaire stoornis.
- Persisterende depressieve stoornis/dysthymie: de symptomen zijn
hetzelfde als bij een depressieve stoornis. Het verschil is dat de
symptomen zich nu in mindere mate tonen, maar wel voor een langere
periode aanhouden (minstens een jaar).
o Er is een dubbele depressie als de persisterende depressieve
stoornis en de depressieve stoornis samen voorkomen en elkaar
afwisselen. Dit is het geval bij 30-80% van de jongeren en kinderen
met een depressieve stoornis.
- Premenstruele stemmingsstoornis.
- Depressieve-stemmingsstoornis als gevolg van een middel of medicatie.
- Depressieve-stemmingsstoornis als gevolg van een somatische
aandoening.
De disruptieve stemmings-disregulatiestoornis en de premenstruele
stemmingsstoornis zijn nieuwe stemmingsstoornissen uit de DSM-5. Er is kritiek
op de toevoeging omdat ze zouden lijden tot overdiagnose.
DEPRESSIEVE STEMMINGSSTOORNIS
Geschiedenis: vanuit de psycho-analyse gingen mensen ervanuit dat jongeren
niet konden leiden aan depressie. Depressie was het gevolg van een super ego =
, 2.7 ORTHOPEDAGOGIEK II: STOORNISSEN BIJ KINDEREN
straffend geweten. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld nu
achterhaald.
Wel is er nog steeds discussie of de depressie van adolescenten hetzelfde
is als bij volwassenen.
Er zijn specificaties voor leeftijd meegenomen in de DSM, maar het algemene
idee is dat er universele depressiesymptomen zijn, geldend voor alle
leeftijden.
Depressieve stoornis (major depressive disorder) wordt gebaseerd op de
aanwezigheid van een of meerdere depressieve episodes. Een depressieve
episode wordt vastgesteld als er vijf of meer van de volgende symptomen
aanwezig zijn geweest binnen dezelfde periode van twee weken en deze afwijken
van het eerdere functioneren. Minstens een van de symptomen is een sombere
stemming of verlies van interesse/plezier. Minstens vier van de symptomen
moeten frequent (bijna elke dag) voorkomen.
De depressieve stoornis is de grootste categorie van stemmingsstoornissen bij
kinderen en adolescenten. De kern is een depressieve of geïrriteerde stemming
en verlies van interesses of plezier. De klachten uiten zich op verschillende
niveaus.
1. Emotioneel niveau = ervaringen van emoties van eenzaamheid/verdriet of
prikkelbaarheid.
2. Cognitief niveau = laag zelfbeeld of mensen geven zichzelf van alles de
schuld.
3. Motivationeel niveau = het verliezen van belangstelling/plezier in dingen.
4. Somatisch niveau = weinig eetlust, slecht slapen/heel veel slapen.
DSM-CRITERIA DEPRESSIEVE STOORNIS MINSTENS 5 SIMULTAAN AANWEZIG 2 WEKEN
TIJD, 4 FREQUENT.
- Sombere of prikkelbare stemming. 1 van de 2 moet
- Duidelijk verminderde interesse of plezier sowieso voorkomen
- Significant gewichtsverlies (bij kinderen is dit het niet bereiken van de
verwachtte gewichtstoename).
- Insomnia (=slaapproblemen) of hypersomnia (= overmatige slaperigheid).
- Psychomotorische agitatie (= onrust) of vertraging.
- Vermoeidheid of verlies van energie.
- Gevoelens van waardeloosheid.
- Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren of besluiteloosheid.
- Recidiverende gedachten aan de dood, recidiverende suïcide gedachten
zonder een specifiek plan of een suïcidepoging of een specifiek plan om
suïcide te plegen.
Minstens vier van de symptomen moeten frequent (bijna elke dag)
voorkomen.
PREVALENTIE
Cijfers zijn afhankelijk van de specifieke criteria, populatie en meetinstrumenten
verschillende cijfers. De prevalentiecijfers liggen bij andere
stemmingsstoornissen lager.
Prevalentie van de depressieve stemmingsstoornis hangt af van de leeftijd van
de kinderen:
- Kinds < 5 jaar = <1%.
- Kinds 6-12 jaar = 2-5%.
, 2.7 ORTHOPEDAGOGIEK II: STOORNISSEN BIJ KINDEREN
- Kinds 13-18 jaar = 8%.
- Kinds 21 jaar = 12-15% die ooit een depressieve stoornis meegemaakt
heeft.
Depressiviteit komt voor op alle leeftijden maar komt vaker voor vanaf de
adolescentie.
ONTWIKKELING
De uitingsvormen van depressiviteit verschillen per leeftijd afhankelijk van het
cognitieve vermogen om te reflecteren op de depressieve gevoelens en
gedachtes bepaald de uiting en ervaring van depressiviteit.
Pas vanaf 9-12 jaar zijn kinderen in staat om de gevoelens van gebrekkige
zelfwaarde en hulpeloosheid te uiten in woorden. Tot die tijd uiten de
depressieve klachten zich vooral in lichamelijke klachten en psychomotorische
agitatie (= rusteloze en betekenisloze bewegingen).
Suïcidale gedachte, slapeloosheid en concentratieproblemen komen op alle
leeftijden voor.
Vanaf de adolescentie begint depressie steeds meer te lijken op het stereotype
beeld dat we kennen bij depressieve volwassenen.
Een depressie bij kinderen en jongeren duurt gemiddeld 7 tot 9 maanden, maar
kan na herstel weer terugkomen. 70% heeft een terugval binnen 5 jaar.
De duur van een depressieve episode is vaak korter bij jongere kinderen,
ongeveer acht weken.
Hoe vroeger een depressie begint, hoe langer de depressieve periodes zullen zijn
en hoe groter de kans dat een depressie zich ontwikkelt tot een bipolaire
stoornis.
COMORBIDITEIT
Depressiviteit hangt samen met angststoornissen (bij 40-80% van de jeugdige is
er sprake van comorbiditeit).
Bij jeugdige hangt depressiviteit samen met een gegeneraliseerde en
sociale angststoornis.
Bij kinderen hangt depressiviteit vooral samen met de separatie
angststoornis.
Ook kan er sprake zijn van comorbiditeit met CD en ODD.
Kinderen met depressiviteit hebben vaker een lager zelfbeeld, een externe locus
of control (zij denken dat dingen hun overkomt), slechtere schoolprestaties,
delinquent gedrag, alcohol of middelenmisbruik en suïcidaliteit.
Een losstaande depressieve stoornis komt bij kinderen en jongeren eigenlijk
nauwelijks voor.
DIFFERENTIAAL DIAGNOSE
Differentiaaldiagnose
- Jongeren met anorexia hebben sombere stemming door hun lagere
gewicht.
- Jongeren met een chronische vermoeidheid syndroom kent veel gelijkenis
met de symptomen van depressiviteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilonagroeneveld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
