SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 1
,INHOUDSOPGAVE
1. De nieuwe Jeugdwet en de toegang tot de jeugdhulp...........................................................................3
1.1 De nieuwe Jeugdwet........................................................................................................................ 3
1.2 Organisatie van de jeugdhulp en de toegang..................................................................................3
1.3 Eerste resultaten van de decentralisatie van de jeugdhulp.............................................................4
2. Van visie naar aanpak.......................................................................................................................... 4
2.1 Het cliëntenperspectief................................................................................................................... 4
2.2 Wie is de cliënt?.............................................................................................................................. 5
2.3 Vraaggericht werken en cliëntenparticipatie...................................................................................5
2.4 Cliëntniveau: vraaggericht werken en participatie bij eigen hulp....................................................5
2.5 Organisatieniveau: vraaggericht organiseren en cliëntenparticipatie in de instelling......................6
2.6 Overheidsniveau: participatie in beleid........................................................................................... 6
3. Clïent centraal in de organisatie........................................................................................................... 7
3.1 Visie op de organisatie van jeugdhulp............................................................................................. 7
3.2 De nieuwe professional................................................................................................................... 7
4. De praktijk van de hulpverlening.......................................................................................................... 9
4.1 De basis........................................................................................................................................... 9
4.2 Vraaggericht én oplossingsgericht werken......................................................................................9
4.3 Benodigde vaardigheden en technieken voor vraaggericht werken..............................................10
4.4 Benodigde vaardigheden en technieken voor oplossingsgericht werken.......................................11
4.5 Oplossingsgerichte casusbespreking............................................................................................. 11
5. Samenwerken met cliënten bij zorgen over veiligheid........................................................................11
5.1 Kindermishandeling....................................................................................................................... 12
5.2 Signaleren van kindermishandeling...............................................................................................13
5.3 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling........................................................................13
5.4 Signs of Safety............................................................................................................................... 14
5.5 Trauma’s....................................................................................................................................... 16
5.6 Tranparantie en betrokkenheid van de hulpverlener.....................................................................16
6. Cliënt centraal in de hulpverleningsplanning......................................................................................16
6.1 Hulpverleningsplanning in de jeugdhulp........................................................................................ 16
6.2 Werken met doelen....................................................................................................................... 17
6.3 Hulpverleningsplanning in de gespecialiseerde jeugdhulp............................................................17
6.4 Onderdelen hulpverleningsplan van de gespecialiseerde jeugdhulp.............................................18
6.5 Cliëntendossiers............................................................................................................................ 18
7. Begrippenlijst...................................................................................................................................... 19
Bijlage 1: vraaggericht werken............................................................................................................... 21
Bijlage 2: Oplossingsgericht werken....................................................................................................... 21
Bijlage 3: Oplossingsgerichte casusbespreking......................................................................................21
Bijlage 4: Casuïstiek............................................................................................................................... 21
Bijlage 5: Checklist SMART-doelen.......................................................................................................... 21
SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 2
1. DE NIEUWE JEUGDWET EN DE TOEGANG TOT DE JEUGDHULP
1.1 DE NIEUWE JEUGDWET
In de oude Wet op de Jeugdzorg die in 2004 inging, is vastgelegd dat de cliënt recht heeft op jeugdzorg.
Dat leek haalbaar, maar ondanks het feit dat er minder kinderen geboren werden, bleef het beroep op
jeugdzorg de afgelopen jaren groeien en het jeugdzorgstelsel dreigde onbetaalbaar te worden. Volgens
het Sociaal- en Cultureel Planbureau heeft dat te maken met de maatschappelijke visie op opgroei- en
opvoedproblemen. Bepaald gedrag van jongeren worden tegenwoordig eerder als problematisch
bestempeld. Er is geen indicatie dat de huidige jeugd ‘lastiger’ is. De groeiende vraag naar hulp bij de
opvoeding is geen absoluut gegeven, maar is gerelateerd aan hoe het gedrag van jongeren wordt
beleefd.
De nieuwe Jeugdwet die in 2015 inging, heeft als doel transformatie van de jeugdhulp. De hulp moet
dichter bij de burgers komen en moet eenvoudiger en goedkoper georganiseerd worden. Met de
Jeugdwet zijn gemeenten bestuurlijk en financieel verantwoordelijk voor alle jeugdhulp en voor de
uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering.
De transformatie van de jeugdhulp moet leiden tot:
Preventie en uitgaan van eigen kracht van jeugdigen, ouders en het sociale netwerk
Minder snel medicaliseren, meer ontzorgen en normaliseren
Eerder (jeugd)hulp op maat voor kwetsbare kinderen
Integrale hulp met betere samenwerking rond gezinnen: één gezin, één plan, één regisseur
Meer ruimte voor jeugdprofessionals en vermindering van regeldruk
Naast de jeugdhulp bestaande uit jeugdbescherming en jeugdreclassering (tot max 23 jaar) vervangt
de nieuwe Jeugdwet ook Zorgverzekeringswet (geestelijke gezondheidszorg voor jongeren) en de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (zorg voor licht verstandelijk beperkte jeugd).
In de Jeugdwet staat een overzicht van taken van gemeenten. Zij moeten onder andere zorgen voor:
Jeugdhulpaanbieders van goede kwaliteit
Een beleidsplan voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg
Voorzieningen op het gebied van jeugdhulp (jeugdhulpplicht)
Jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering
Maatregelen voor de aanpak van kindermishandeling
De samenwerking met andere sectoren zoals zorg, onderwijs, politie en justitie
Vertrouwenspersoon voor jeugdigen en voor hun ouders die te maken hebben met
jeugdhulpverleners.
Ook is in de nieuwe Jeugdwet de gemeente ervoor verantwoordelijk dat de jeugdhulpaanbieder en de
gecertificeerde instelling verantwoorde hulp verlenen en is cliëntenparticipatie verankerd:
verplichting om betrokkenen te betrekken bij het beleid, gelijkwaardige opstelling vanuit professional
(mét hen, i.p.v. over hen), vanuit ouders mogelijkheid krijgen om samen met hun netwerk een
familiegroepsplan op te stellen passend bij hun culturele achtergrond.
1.2 ORGANISATIE VAN DE JEUGDHULP EN DE TOEGANG
Met de Jeugdwet heeft elke gemeente de vrijheid gekregen om – binnen de kaders van de Jeugdwet –
zelf de zorg in te richten. In de meeste gemeenten kunt u terecht bij het wijkteam of het centrum voor
jeugd & gezin (CJG), maar dit is voor elke gemeente anders. Voor actuele informatie over jouw
gemeente, moet je kijken op de website
Er zijn verschillende manieren op toegang te krijgen tot de jeugdhulp en vaak zijn er voor dit proces al
stappen ondernomen in het eigen netwerk. Wanneer dit niet het geval is of toereikend genoeg is, kan
er toegang verleend worden via preventieve jeugdhulp door het CJG en JGZ, wijkteams, gemeente of
via een (huis)arts.
SAMENVATTING CLIËNT CENTRAAL IN DE JEUGDZORG: MICHELLE DE GRAAF 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxmiiees. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
