Samenvatting van het boek Beïnvloeden en veranderen van gedrag. Auteur Carina Wiekens. Druk 2, juni 2013. Deze samenvatting bevat alle hoofdstukken (1 t/m 9) uit het boek en hoofdstuk 7 uit het boek 'Sociale Psychologie' is ook samengevat in het document. Gebruikt voor het vak Gedragsbeïnvloedin...
Samenvatting gedragsbeïnvloeding
Boek: Beïnvloeden en veranderen van gedrag – C.J. Wiekens
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1. Denken in termen van nurture.....................................................................................3
1.1 Mensbeelden................................................................................................................................3
1.2 Impliciete theorieën: Incremental versus Entity Theories.............................................................3
1.3 In hoeverre zijn eigenschappen en gedrag beïnvloedbaar?..........................................................3
Hoofdstuk 2. Leren............................................................................................................................4
2.1 Een aanpassingsproces aan de omgeving....................................................................................4
2.2 Klassieke conditionering...............................................................................................................4
2.3 Operante conditionering..............................................................................................................4
2.4 Sociaal leren.................................................................................................................................5
2.5 Cognitief leren..............................................................................................................................5
2.5.3 Het geheugen........................................................................................................................6
Hoofdstuk 3. Behoeften, doelen en de theorie van het geplande gedrag..........................................7
3.1 Waarom je doet wat je doet.........................................................................................................7
3.2 Behoeften.....................................................................................................................................7
3.3 Doelen..........................................................................................................................................7
3.4 Verschillen tussen behoeften en doelen........................................................................................7
3.5 De theorie van het geplande gedrag............................................................................................8
Hoofdstuk 4. Zelfregulatie: wat is dat?..............................................................................................8
4.1 Een definitie van zelfregulatie......................................................................................................8
4.2 Zelfregulatie en de hersenen........................................................................................................9
4.3 De ontwikkeling van zelfregulatie................................................................................................9
4.4 Randvoorwaarden......................................................................................................................10
Hoofdstuk 5. Zelfregulatie: het proces.............................................................................................10
5.1 Het stellen van concrete doelen..................................................................................................10
5.2 Het stellen van irrealistische doelen...........................................................................................10
5.3 Het opstellen van haalbare planningen......................................................................................11
5.4 De uitvoering van de planning....................................................................................................11
5.5 Het bijsturen van gedrag............................................................................................................12
5.6 Zelfregulatie: hoe vergroot je de kans op succes?......................................................................12
5.7 Samenvatting en conclusies........................................................................................................13
Hoofdstuk 6. Synthese: zelfregulatie in de praktijk..........................................................................13
6.1 Casus 1: Een mooier figuur.........................................................................................................13
6.2 Casus 2: Het voorkomen van impulsaankopen...........................................................................14
6.3 Casus 3: Procrastinatie (uitstelgedrag).......................................................................................14
6.4 Conclusies...................................................................................................................................14
Hoofdstuk 7. De beïnvloeder...........................................................................................................14
7.1 Invloedrijke personen.................................................................................................................14
7.2 Macht, invloed en de beïnvloeder...............................................................................................15
7.3 Kenmerken van beïnvloeders......................................................................................................15
7.3.2 Leiderschap: kenmerken van leiders...................................................................................16
7.4 Wanneer welke beïnvloeder of leider?.......................................................................................17
Hoofdstuk 8. Het beïnvloeden van gedrag.......................................................................................17
1
, 8.1 Van populaire naar professionele psychologie...........................................................................17
8.2 Het opstellen van een interventie...............................................................................................17
8.3 Beïnvloeding: het trekken van de aandacht...............................................................................18
8.4 Beïnvloeding: het overbrengen van de boodschap.....................................................................19
Hoofdstuk 9. Synthese: gedragsbeïnvloeding in de praktijk.............................................................20
9.1 Casus 1: Beloningen....................................................................................................................20
9.2 Casus 2: Het voorbereiden van een presentatie..........................................................................20
9.3 Casus 3: Praktijksituatie van een preventieprogramma.............................................................21
Sociale psychologie hoofdstuk 7. Attitudes en attitudeverandering: gedachten en gevoelens
beïnvloeden.....................................................................................................................................21
7.1 De aard en oorsprong van attitudes...........................................................................................21
7.2 Hoe veranderen attitudes?.........................................................................................................22
7.3 Persuasieve boodschappen weerstaan.......................................................................................23
7.4 Wanneer voorspellen attitudes gedrag?.....................................................................................23
7.5 De macht van reclame................................................................................................................24
2
, Hoofdstuk 1. Denken in termen van nurture
1.1 Mensbeelden
Een mensbeeld bevat ideeën over hoe je denkt dat mensen in elkaar zitten. Dit heeft
consequenties voor de mate waarin je bijvoorbeeld gelooft dat gedrag beïnvloedbaar is.
Op eigenschappen die genetisch bepaald zijn, heb je maar weinig invloed. Eigenschappen die
aangeleerd zijn, kunnen verder ontwikkeld (of weer afgeleerd) worden.
Het verschil tussen ‘genetisch gedetermineerd’ en ‘genetische predispositie’:
‘Gedetermineerd’ houdt doorgaans in dat genen bepalend zijn bij het tot uiting
komen van eigenschappen. De omgeving heeft hier maar beperkt invloed op.
‘Predispositie’ houdt doorgaans in dat iemand ‘aanleg’ heeft om bijvoorbeeld
depressief te worden. De omgeving heeft hier ook invloed op.
1.2 Impliciete theorieën: Incremental versus Entity Theories
Of je een imcremental theory of een entity theory hebt, heeft verschillende implicaties.
Als Alexander gelooft dat IQ trainbaar is, dan wordt in de psychologie gezegd dat hij voor
deze eigenschap een incremental theory heeft (een geloof dat IQ te ontwikkelen is). Als
Annelies gelooft dat het IQ aangeboren is, dan heeft zij voor deze eigenschap een entity
theory (een geloof dat het IQ vaststaat en dus niet ontwikkeld kan worden).
Of je voor bepaalde eigenschappen een incremental of een entity theory hebt, heeft invloed
op hoe je tegenover het testen van die eigenschap zal staan, hoe je de testsituatie ervaart en
hoe je de resultaten van de test interpreteert.
Copingvaardigheden vaardigheden om met moeilijke situaties om te gaan.
Mensen die denken dat een eigenschap te ontwikkelen is zoeken vaker sociale steun, zijn
beter in het plannen, uiten hun emoties meer en vragen anderen sneller om
hulp/ondersteuning.
1.3 In hoeverre zijn eigenschappen en gedrag beïnvloedbaar?
Er worden drie eigenschappen onderscheiden:
1. Lichamelijke kenmerken en prestaties.
2. Persoonlijkheid.
3. Cognitieve capaciteiten en prestaties.
Lichamelijke kenmerken en prestaties liggen voor een groot deel in de genen besloten. De
meesten aspecten hiervan zijn dus niet of lastig te beïnvloeden. Sommige aspecten kun je,
ondanks dat ze voor een groot deel genetisch bepaald zijn, wel degelijk (verder)
ontwikkelen. Hoe je er exact uit zult zien, is dus wel degelijk afhankelijk van je leefstijl (ga je
vaker naar de sportschool om meer spiermassa op te bouwen?).
Concluderend kan gezegd worden dat hoewel sommige mensen er daadwerkelijk meer
moeite voor moeten doen om de perfecte maten te krijgen en te behouden, het
daadwerkelijke gewicht grotendeels bepaald wordt door gedrag.
Uit onderzoek naar de specifieke invloed van genen op temperament blijkt dat temperament
voor 40 procent toegeschreven kan worden aan genetische variëteit. Het heeft dus een
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tess_dijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
