Inhoudsopgave
Hoorcolleges internationaal recht.................................................................................................................. 2
Hoorcollege 1........................................................................................................................................................2
hoorcollege 2........................................................................................................................................................4
Hoorcollege 3........................................................................................................................................................7
Hoorcollege 4........................................................................................................................................................9
hoorcollege 5......................................................................................................................................................11
Hoorcollege 6......................................................................................................................................................14
Hoorcollege 7......................................................................................................................................................16
Hoorcollege 8......................................................................................................................................................20
Hoorcollege 9......................................................................................................................................................23
Hoorcollege 10....................................................................................................................................................27
Hoorcollege 11....................................................................................................................................................31
Hoorcollege 12....................................................................................................................................................33
Samenvatting boek...................................................................................................................................... 36
Hoorcolleges Europees recht...................................................................................................................... 101
Hoorcollege 1....................................................................................................................................................101
Hoorcollege 2....................................................................................................................................................105
Hoorcollege 3....................................................................................................................................................110
Hoorcollege 4....................................................................................................................................................114
Hoorcollege 5....................................................................................................................................................118
Hoorcollege 6....................................................................................................................................................122
Hoorcollege 7....................................................................................................................................................125
Hoorcollege 8....................................................................................................................................................129
Hoorcollege 9....................................................................................................................................................132
Hoorcollege 11..................................................................................................................................................141
Hoorcollege 12..................................................................................................................................................145
Samenvatting boek Europees recht............................................................................................................ 150
Werkgroepen............................................................................................................................................. 196
Werkgroep 1.....................................................................................................................................................196
Werkgroep 2.....................................................................................................................................................200
Werkgroep 3.....................................................................................................................................................204
Werkgroep 4.....................................................................................................................................................209
Werkgroep 5.....................................................................................................................................................214
Werkgroep 6.....................................................................................................................................................217
Werkgroep 7.....................................................................................................................................................221
, Hoorcolleges internationaal recht.
Hoorcollege 1.
Internationaal recht? Wat is dat nu dan precies?
, • Internationaal recht → de regels die rechtsbetrekkingen over de gehele wereld
beheersen.
• Ook wel ‘internationaal publiekrecht’ of ‘volkenrecht’ (volkenrecht: ius gentium, het
recht der volkeren) genoemd.
• Te onderscheiden van internationaal privaatrecht. (is om te bepalen welk
rechtsstelsel van toepassing is op een privaatrechtelijke verhouding, stel je sluit een
koopovereenkomst met een Belg, welk recht is dan van toepassing? NL of Belgische
rechter?)
Verhouding tussen internationaal recht en Europees recht.
• De EU is één van de actoren binnen het internationale publiekrecht (net zoals de VS,
China, Rusland, organisaties als de NAVO, enz.)
• Europees recht begon oorspronkelijk als een tak van het internationale recht, maar is
inmiddels een geheel eigen systeem. (evolutie van een redelijk klassieke organisatie,
waarmee het Europese recht zich heeft doorontwikkeld. Europese Unie heeft
constitutionele trekjes gekregen. Ook de Europese Unie blijft gebonden aan het
Europese recht)
Als internationaal recht al iets heeft geregeld, kan de Europese Unie alleen
daarbinnen blijven.
• Het EU-recht is relevant voor de 28 lidstaten van de Europese Unie, terwijl er
wereldwijd 195 landen met het internationaal recht te maken hebben. (superior, voor
alle landen van belang)
Internationaal (publiek)recht: de belangrijkste kenmerken.
• Internationaal karakter recht dat de verhoudingen tussen staten (en internationale
organisaties) beheerst.
(regels die daarvoor gelden, interactie etc tussen landen en internationale
organisaties of onderling)
• Publiek karakter dient overstijgende doelen als vrede, veiligheid, welzijn,
milieubescherming enz.
(de romeinen ziet de staat als res publica gaat over de staat en de staat is er voor de
dingen die ons allemaal aangaan, publica gaat over zaken die ons allemaal aangaan)
• Juridisch karakter bindende normen, te onderscheiden van vage politieke,
religieuze of culturele beginselen.
(positivistische benadering: we kijken naar geldend recht, het gaat niet over het recht
hoe het zou kunnen zijn, we kijken ook niet naar allerlei politieke, religieuze of
culturele beginselen. Maar we willen weten wat staat er nu in die regels, hoe worden
nu die regels uitgelegd, wat is het geldende recht in NL en daarbuiten, wat hebben
rechters daar over gezegd.)
• Internationaal recht is wel degelijk ‘recht’.
(het wordt niet als recht gezien, mensen houden zich er in praktijk niet altijd aan.
Smok zie China, in VS drone mensen vermoorden, mag ook niet in het internationale
recht. We hebben die regels, ook al worden ze niet altijd nageleefd het recht bestaat
wel.)
Louis henkin heeft onderzocht dat in praktijk worden internationale regels ten minste
net zo vaak nageleefd als nationale regels, misschien nog wel vaker als nationale
regels.
• Het ontbreekt op het internationale vlak weliswaar aan een krachtig centraal gezag …
, (als iemand het internationale recht iets overtreedt moeten andere staten elkaar aan
de regels houden, er is geen bevoegd gezag. Je maakt afspraken met elkaar, dus
moeten elkaar controleren en ervoor zorgen dat de landen elkaar er aan houden)
• … maar er staan wel degelijk sancties op de niet-naleving van internationale regels.
(bepaalde internationale organisaties zijn tot sancties tot staat, denk je aan
internationale organisaties waarbinnen organen zijn die de staat tot orde kunnen
roepen. Binnen de NAVO staten, dan zal de NAVO raad er wat over zeggen, of bv
internationaal gerechtshof kan ook staten tot orde roepen. Ook allerlei nationale
rechters die internationaal recht handhaven, geldt niet voor alle regels, maar zijn wel
vormen van afdwingen.)
• Internationaal recht heeft een meer ‘horizontaal’ karakter dan rechtsstelsels binnen
staten.
(binnen een staat heb je een overheid en heb je een heel handhavingssysteem, en in
het internationale recht komt het neer op staten, en elkaar soevereiniteit van elkaar te
proberen te respecteren)
• De meeste organisaties binnen het internationale publiekrecht zijn
intergouvernementeel van aard, maar supranationale, meer ‘verticale’ systemen zijn
sterk in opkomst.
(recht van de integratie: we willen niet alleen maar samenwerken, maar willen een
supranationale aanpak, en daarmee doorbreken we het horizontale idee en komen
we tot een meer verticale aanpak. In de besluitvorming betekent het dat dat je niet
meer gaat zeggen we wachten tot iedereen er klaar voor is, besluiten bij immuniteit.
Bij een supranationale aanpak is dat anders → besluitvorming verloopt via
gekwalificeerde meerderheid. (meer verticale orde, staten zijn bereid zich te
overrulen door andere staten, zie bv Europese Unie)
• Belangrijke, heel aparte rechtsbronnen: gewoonterecht, verdragen, besluiten van
internationale organisaties.
(de hoeveelheid gewoonterecht, verdragen, besluiten zijn veel meer dan in het
nationale recht)
hoorcollege 2.
Bronnen van internationaal recht (I)
bestaan er regels waar alle actoren in het internationale recht aan zijn gebonden, of ze het er
nou mee eens zijn of niet?
ja, er zijn regels waar je aan gebonden bent zonder dat je het ermee eens bent. Deze
regels heten ius cogens.
De tragedie van Tsjaad, 1960-1990.
- Tsjaad was een Franse kolonie tot 1960.
Toen pas kwam het proces van dekolonisatie in een stroomversnelling. Al na de 2 de
wereldoorlog begonnen we al met dekolonisatie.
- Medio jaren 1960 – medio jaren 1970: burgeroorlog. (op het moment dat de koloniale
mogelijkheid zich terug trekt ontstaat er ruzies. Burgeroorlog heeft ook best wel lang
geduurd)
- Eind jaren 1970: rebellenbeweging grijpt de macht, maar raakt zelf verdeeld. (een
van de rivaliseerde bewegingen grijpt de macht, krijgt de overhand. Tijdelijk nieuwe
regering van Tsjaad. Onderling ontstaan er weer spanningen tussen de 2 leidende
rebellen.)
