Samenvatting
samenvatting tijdvak 5, 4/5 havo Feniks
deze samenvatting gaat over tijdvak 5, er zit ook een begrippenlijst en afbeeldingen bij! 4/5 havo, boek: Feniks
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Tijdvak 5 samenvattingFeniks 4/5 havo geschiedenis. 1500-1600
In dit tijdvak gaat het over ontdekkers en hervormers, de vroegmoderne tijd. De handel nam toe en
zorgde voor culturele uitwisseling en het Christendom werd verspreid, dat zorgde ervoor dat de
Europeanen de wereld gingen verkennen. Er ontstond een nieuwe manier van denken en het leven
op aarde werd belangrijker dan het leven na de dood. Ook ontstond er kritiek op de kerk wat
uiteindelijk leidde tot splitsing van de kerk.
Paragraaf 5.1
Renaissance in Italië
In het noorden van Italië ging de handel goed, daardoor waren er relatief rijke
mensen/handelaren.
Reden renaissance Italië:
Groep geïnteresseerde mensen voor het laten maken van kunst. ( bewondering voor
de klassieke oudheid, huizen en paleizen laten verfraaien)
Veel klassiek erfgoed
Humanisme
In de middeleeuwen werd veel nagedacht, de denkwereld van toen was gericht op geloof en zorg na
de dood.
Filosofen/intellectuelen discussieerden over politiek, godsdienst en moraal. Zo leerden ze de wereld
beter begrijpen.
Levenshouding: humanisme
Humanisten bediscussieerden ook kerkelijke zaken --> Erasmus wilde een vertaling van de bijbel
maken, gaandeweg ontdekte hij vertaal fouten in de Vulgaat. Dat bracht de kerk in problemen
Sommige humanisten bestudeerde de mens als biologisch wezen - theorieën van de oudheid
Paragraaf 5.2
Wereldbeeld 1450 Europeanen
In 1450 een gedailtilleerdere kaart van het Middellands zeegebied (Europa, Noord-
Afrika en stukjes van Azië)
Er was nog geen complete wereldkaart, Toscanelli combineerde kaarten en kennis.
Handel werd steeds internationaler. Handelswaren naar Brugge --> knooppunt
handelsnetwerken.
Portugezen gaan voor
Aziatische producten in Spanje en Portugal erg duur, handel met Indië goedkoper maar
een onmogelijke landroute. De Arabieren en Ottomanen die wel die landroute hadden
weigerden toegang.
Dus organiseerden de Portugese koningen vaarroutes/ontdekkingsreizen. < 1488
Bartholomeus Diaz zuidpunt Afrika> < 1497 Vasco da Gama westkust India>
Toen hadden ze een zeeroute gevonden, vanuit factorijen dreven ze handel met de
inheemse bevolking.
, Spanje volgt Portugal
Christoffel Columbus kende de kaart van Toscanelli, hij meende dat hij via het westen
Indië kon bereiken. De Spaanse koning en koningin hadden interesse. In 1942 kon hij
met drie schepen op reis, na 5 weken arriveerde hij in de Caraïben. Hij noemde de
inwoners Indianen.
In 1494 voerde de paus het Verdrag van Tordesillas in om te voorkomen dat Spanje en
Portugal ruzie kregen. --> Spanje kreeg de westelijke helft en Portugal kreeg de
oostelijke helft.
De ontdekkingsreiziger Vespucci verkende enkele jaren na de reis van Columbus Zuid-
Amerika. Het bleek dus dat de oostpunt van Zuid-Amerika veel oostelijker lag dan
waarvan het sluiten van het verdrag van Tordesillas , daardoor kwam Brazilië
onbedoeld in Portugese handen
Ondergang van de Azteken
Conquistadores (verarmde Spaanse adel) trokken gewapend het binnenland binnen
van Amerika. <Herman Cortes 1519> viel het gebied van de Azteken binnen. De
conquistadores sloten bondgenootschappen met de inheemse stammen die vijanden
waren met de Azteken.
Er stierven veel Azteken doordat de Spanjaarden modernere wapens hadden en de
ziektekiemen die ze bij zich hadden. Na twee jaar gaven zich over, de
handelsnetwerken en steden etc. was vrijwel niets van over.
Spanje koloniseert Amerika
Conquistadores die gebieden veroverden kregen als beloning landgoederen. De lokale
Indianen werkten verplicht in plantages en mijnen, de uitbuiting zorgde voor veel
slachtoffers.
De pleidooi van De Las Casas (indianen sparen, Afrikaanse slaven) leidde in 1542 tot
nieuwe wetten. De Indiaan was een volwaardig mens als hij zich tot het christendom
bekeerd. In praktijk hielp de wetten niet.
Trans-Atlantische slavenhandel --> Afrikaanse slaven werden naar Amerika vervoerd.
De Spaanse overheid organiseerde het bestuur van de kolonie.
Het gebied was groot en had slechte verbindingen, bewoners hielden zich niet aan de
wetten. De samenleving werd ingedeeld op afkomst.
Gevolgen
De ontdekking van Columbus had rampzalige gevolgen voor de indianen, 90 % stierf.
Veel Indianen werden bekeerd tot het christendom.
Driehoeks handel tussen Europa, Afrika en Amerika.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julia0307. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen