Vijf eeuwen opvoeden in Nederland.
1. Humanisme, hervorming en verlichting.
1.1 Renaissance en humanisme.
Renaissance (wedergeboorte) -> vernieuwingsbeweging.
-> Stroming waarin waardering van. de natuur en mens aanwezig was.
Humanisme, deel van renaissance. -> intellectuele stroming.
-> Ontwikkeling en opvoeding staan centraal.
Kennis op gebied van wiskunde, natuurwetenschap en geneeskunde.
Erasmus
- Invloedrijke humanist.
- Uitgesproken aandacht voor opvoeding en onderwijs.
- Liefde voor de leraar zorgde voor liefde voor het vak.
- Tegen het traditionele onderwijs en de gewelddadige benadering van leerkracht
naar kind.
- Gericht op geletterdheid.
- Voornamelijk gericht op jongens.
Montaigne
- Beïnvloed door Erasmus, maar er is meer dan geletterdheid.
- Zelfstandig leren oordelen is belangrijker dan kennis en wetenschap.
- Reizen en mensen ontmoeten zijn belangrijk -> Leren grenzen overwinnen en
andere gebruiken waarderen.
- Opvoeding met toewijding en zonder verwenning.
- Voornamelijk gericht op jongens.
Vives
- Oog voor opvoeding van meisjes.
- Beïnvloed door Erasmus.
- Gedachten over opvoeding en onderwijs liepen parallel aan die van Erasmus; zag
wel scherp de noodzaak van kennisverwerving.
- Belangstelling voor speciaal onderwijs.
- Kinderen moesten het alledaagse leven leren kennen.
- Vives zag in dat armoede bestond uit het gebrek van onderwijs en scholing. Pas
eeuwen later werd erkend dat armoede inderdaad niet bestond uit luiheid.
1.2 Hervorming.
Uitbreiding van het protestantse christendom:
- Lutheranisme: Noord-Duitsland en Scandinavië.
- Calvinisme: Frankrijk, Duitsland en sterk in Zwitserland.
- Anglicanisme: Engeland.
, Calvinisme
- Voornamelijk in Nederland.
- Verhouding tussen Humanisme en Hervorming was complex. Volgens Erasmus
werd de studie verwaarloosd door ‘de geest van Luther.’ Dit verwijt was onterecht.
Luther vond buiten het onderwijs ook studie erg belangrijk.
- Luther vertaalde de bijbel naar het Duits: toegankelijk voor het hele volk.
- Luther pleitte voor volksonderwijs en onderwijs in eigen taal.
Sint Aldegonde
- Schreef het Wilhelmus.
- Niet origineel, voornamelijk geïnspireerd door Montaigne.
- Wilde aansluiten bij het bevattingsvermogen van het kind en bij hun eigen
ondervinding.
- Lichamelijke opvoeding belangrijk, gericht op jongens.
- In opvoeding beter gebruik maken van ‘goedheid en zachtheid’ in plaats van
‘hardheid en strengheid.’
1.3 Pedagogisch realisme en piëtisme in de zeventiende eeuw.
De Gouden Eeuw
- Grote rijkdom in Hollandse steden.
- Godsdienstoorlogen.
Empirisme en rationalisme
- Grote betekenis geweest voor ontwikkeling van pedagogiek.
- De vraag naar het ontstaan en de aard van de menselijke kennis stond centraal.
Empirisme: Bacon
- Wetenschap pas mogelijk door de inductie; door generalisatie op grond van
veelvuldige waarneming.
- Uitgangspunt moest het systematische en doelbewuste experiment zijn.
- Gerichtheid op de zintuiglijk waarneembare natuur is een kenmerk van het
pedagogisch realisme.
Rationalisme: Descartes
- Niet de zintuiglijke waarnemen, maar de rede de meest betrouwbare bron van
kennis.
- ‘ik denk, dus ik ben.’
- Wiskunde het model van de meest zekere kennis.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kellybrandt1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.