Arresten inleiding
rechtswetenschap:
De arresten zijn niet van mij zelf maar uit verschillende bronnen gehaald. Door mij zelf aangevulde
tekst is roze.
Inhoud
Wrongfull birth.......................................................................................................................................3
Lang....................................................................................................................................................3
kort.....................................................................................................................................................3
Aanvulling:......................................................................................................................................4
Saladin/HBU...........................................................................................................................................4
Aantekening:..................................................................................................................................5
Haviltex...................................................................................................................................................5
Catoochi.................................................................................................................................................6
Onwaardige deelgenoot.........................................................................................................................7
Aantekening: !!!..............................................................................................................................7
Lindenbaum/Cohen................................................................................................................................7
Aantekening:..................................................................................................................................8
Mensensmokkel.....................................................................................................................................8
Salduz vs. Turkey....................................................................................................................................8
lang.....................................................................................................................................................8
Kort.....................................................................................................................................................9
Aantekening:.................................................................................................................................10
SGP vs. Nederland (2x).........................................................................................................................10
Refah Partisi vs Turkey..........................................................................................................................14
Aantekening:.................................................................................................................................14
Urgenda................................................................................................................................................14
lange versie.......................................................................................................................................14
Korte versie......................................................................................................................................16
Aantekening:.................................................................................................................................16
Wet Arbeid Vreemdelingen (Wav)........................................................................................................16
Aantekening:.................................................................................................................................17
Monster truck.......................................................................................................................................17
Aantekening:.................................................................................................................................17
Lindenbaum/Cohen (in het kort)..........................................................................................................17
, Aantekening:.................................................................................................................................18
Kelderluik..............................................................................................................................................18
Aantekening:.................................................................................................................................19
Jetblast.................................................................................................................................................19
Aantekening:.................................................................................................................................20
Saladin/HBU (in het kort)......................................................................................................................20
Haviltex (in het kort).............................................................................................................................21
Elektriciteits arrest + noot....................................................................................................................21
Aantekening:.................................................................................................................................22
Runcescape + noot...............................................................................................................................22
Aantekening:.................................................................................................................................23
N. Rozemond, ‘Runescape (Annotatie)’, Ars Aequi 2013, pp. 294-301. : .........................................23
Aantekening:.................................................................................................................................28
Mensenroof + noot...............................................................................................................................28
Aantekening:.................................................................................................................................29
Onbehoorlijk gedrag.............................................................................................................................29
Aantekening:.................................................................................................................................29
Bronnen:...............................................................................................................................................30
Korte samenvattingen van de belangrijkste punten per arrest:...........................................................31
,Wrongfull birth
Lang
Wrongful Birth, Hoge Raad 21 februari 1997 (ECLI:NL:HR:1997:ZC2286)
Essentie: Indien een arts een medische fout maakt, die hem toe te rekenen valt, is hij aansprakelijk
voor alle vermogensschade die in zodanig causaal verband staat met die fout. In dit arrest wordt
omschreven wat er precies wordt verstaan onder het begrip vermogensschade.
Rechtsregel: De kosten voor verzorging en opvoeding van een kind kunnen aangemerkt worden als
vermogensschade waarvoor een arts bij een medische fout aansprakelijk kan zijn. Indien de vrouw
door de zwangerschap en de geboorte van het kind inkomsten mist, kan dit ook aangemerkt worden
als vergoedbare schade.
Inhoud arrest: De vrouw (eiseres) is vanaf 1984 onder behandeling bij een gynaecoloog (verweerder)
voor het plaatsen van een spiraaltje. Tijdens een operatie twee jaar later heeft de arts het spiraaltje
verwijderd. De arts is hierbij echter vergeten om een nieuw spiraaltje te plaatsen. Hierdoor raakt de
vrouw in 1986 zwanger. De arts erkent dat het niet opnieuw plaatsen van een nieuw spiraaltje
aangemerkt kan worden als een medische fout. De vrouw en haar echtgenoot hadden om
verschillende redenen ‘zeer uitdrukkelijk het besluit genomen niet meer kinderen te willen hebben’.
Doordat de arts dit vergeten is, eist de vrouw onder andere ruim ƒ200.000,- loonderving ten gevolge
van verminderd arbeidsvermogen en opvoedingskosten. Daarnaast eist zij nog een immateriële
schadevergoeding van ƒ25.000,-. Het Hof oordeelt in incidenteel appel dat de kosten van verzorging
en opvoeding slechts in bijzondere omstandigheden voor vergoeding in aanmerking komen. Het Hof
verwijst de zaak naar de rol om partijen in de gelegenheid te stellen om zich hierover uit te laten. Het
Hof oordeelt uiteindelijk dat de loonderving en immateriële schade niet voor toewijzing vatbaar zijn.
‘Het Hof heeft tot uitgangspunt genomen dat de zwangerschap van de vrouw en de geboorte van het
kind zijn veroorzaakt door tekortschieten van de arts in de nakoming van een op hem rustende
verbintenis. Het Hof heeft vervolgens geoordeeld dat niet van de vrouw kon worden gevergd dat zij
ter voorkoming van de door haar gestelde schade gebruik zou maken van de mogelijk de door haar
niet gewenste zwangerschap te doen afbreken of het kind na de geboorte aan een derde af te staan’.
Het Hof stelt dat kosten voor verzorging en opvoeding niet zonder meer voor vergoeding in
aanmerking komen middels het begrip vermogensrecht. Het Hof moet hier beoordelen of er
voldoende grond bestaat om die kosten aan te merken als rechtens voor vergoeding in aanmerking
komende schade. De Hoge Raad stelt dat, in verband met de artikelen 6:74, 6:96 en 6:98 BW, dit met
zich mee brengt dat de arts aansprakelijk is voor alle vermogensschade die in zodanig causaal
verband staat met die fout. ‘Voor een dergelijke toerekening is in beginsel voldoende dat door de
desbetreffende fout een risico is geschapen, dat zich vervolgens heeft verwezenlijkt’. De schade
waarvan vergoeding in aanmerking komt, bestaat uit kosten waarvan wegens hun omvang moet
worden aangenomen dat zij gedurende de minderjarigheid van het kind de financiële positie van het
gezin zullen bepalen. Met betrekking tot de materiële schade oordeelt de Hoge Raad dat er geen
plaats is voor de opvatting dat het kind zelf als schade of schadefactor moet worden gezien. Het gaat
uitsluitend om vergoeding voor de extra last die als gevolg van de fout ontstaat.
kort
Wrongful birth
Feiten: Mevrouw is onder behandeling geweest bij een gynaecoloog voor het plaatsen van een
spiraaltje. Na een medische ingreep een aantal jaren later vergeet de arts om een nieuw spiraaltje,
, wat tijdens de operatie eruit was gehaald, terug te plaatsen. Mevrouw, denkende dat het spiraaltje
er nog is, wordt zwanger. Mevrouw eist nu een fikse schadevergoeding, bestaande uit
vermogensschade en immateriële schade, van de arts.
Rechtsvraag: De vermogensschadeclaim kent alleen een obstakel: Valt het hebben van een kind daar
wel onder. Jullie zullen in latere vakken leren wat vermogensschade precies is, maar samenvattend
kun je dat beschrijven als “geleden verlies of gederfde winst”. Een kind is moeilijk in een van deze
hokjes te plaatsen. De vraag is dus wat vermogensschade precies inhoudt. De Hoge Raad oordeelt
dat de arts aansprakelijk is voor alle schade die in causaal verband staat met de medische fout. De
kosten die een extra last vormen voor de financiële positie van het huishouden zijn dus vergoedbaar.
Het kind zelf (ja, mevrouw probeerde dit echt) is echter geen schadepost. Enkel de kosten die als
gevolg van de fout ontstaan zijn, zijn vergoedbaar.
Aanvulling:
Overlapping tussen het monstertruck arrest en het wrongfull birth arrest is dat he Hoge Raad
verder kijkt dan alleen de wet, maar ook naar het specifieke geval.
Het argument van de wederpartij dat schadevergoeding in strijd zou zijn met de waardigheid van
het kind is een principeel argument. En het argument dat vergoeding zou lijden tot psychische
schade bij het kind is een pragmatisch argument.
Saladin/HBU
Saladin/HBU, HR 19 mei 1967 (ECLI:NL:HR:1967:AC4745)
Essentie: Een zeer belangrijk arrest dat tevens als ‘exoneratieclausule HBU’ getiteld kan worden. Op
basis van de uitlegging van de concrete clausule door het Hof geeft de Hoge Raad een algemeen
oordeel over het type waarover het hier gaat, namelijk de uitsluiting van aansprakelijkheid voor
zekere eigen gedragingen, ook indien deze jegens de wederpartij onrechtmatig zijn, dus over
exoneratie van aansprakelijkheid uit wanprestatie. De bank, verweerster, heeft in een door S.’ eiser,
voor akkoord getekende brief waarin zij een opdracht tot het uitvoeren van een transactie (aankoop
van shares) tussen S. en een derde bevestigt, de bepaling opgenomen voor deze transactie geen
enkele vorm van aansprakelijkheid op zich te nemen. Kan de bank zich jegens S. met vrucht op deze
door haar gemaakte bepaling beroepen?
Rechtsregel: Het antwoord op de vraag in welke gevallen aan degene die bij een contractueel beding
zijn aansprakelijkheid voor zekere gedragingen, ook indien deze jegens zijn wederpartij onrechtmatig
zijn, heeft uitgesloten, een beroep op dit beding niet vrijstaat, kan afhankelijk zijn van de waardering
van tal van omstandigheden. Deze omstandigheden zijn bijvoorbeeld: de zwaarte van de schuld,
mede in verband met de aard en de ernst van de bij enige gedraging betrokken belangen; de aard en
verdere inhoud van de overeenkomst waarin het beding voorkomt; de maatschappelijke positie en
de onderlinge verhouding van partijen; de wijze waarop het beding tot stand is gekomen en de mate
waarin de wederpartij zich de strekking van het beding bewust is geweest. Deze waardering is in
belangrijke mate van feitelijke aard. Dientengevolge is een op zodanige waardering berustend
oordeel, dat in een gegeven geval op een bepaling als hier bedoeld niet of wel een beroep kan
worden gedaan, slechts in beperkte mate vatbaar voor toetsing in cassatie. In het onderhavige geval,
een bank wordt aansprakelijk gesteld voor de nadelige gevolgen van een door haar gegeven
beleggingsadvies, heeft het Hof geoordeeld dat dit advies in de bewoordingen waarin het is verstrekt
niet verantwoord was en niet gerechtvaardigd door de gegevens waarover de bank destijds
beschikte. Mede in aanmerking genomen de goede trouw aan de zijde van de bank en de gronden
waarop het Hof deze aanwezig heeft geacht, alsmede de aard en ernst van het verwijt dat aan de
