KVHO 4.6, 5.7, 6.4-5, 7.5, 8.10 + RVO nr. 99, 150, 156a, 169, par. 6.4.2 + CSIBEB +
Dierenartsenpraktijk + Carlande + Lunchroom De Katterug + Distriport
1. Hoe werkt vertegenwoordiging bij personenvennootschappen?
Maatschap
Bij de maatschap is een vennoot alleen vertegenwoordigingsbevoegd voor zover hij een
volmacht heeft om in naam van de maatschap te handelen (7A:1679 en 7A:1681).
Vof & Cv
Iedere vennoot is volledig vertegenwoordigingsbevoegd (cv = beherend vennoot) (17 K).
Bij de vof en cv bestaat een veel grotere vrijheid voor de inrichting van de
vertegenwoordigingsbevoegdheid dan bij de nv, bv, vereniging en stichting afwijken
hoofdregels:
w De vennoten zijn bij het regelen van de vertegenwoordigingsbevoegdheid in de ovk
niet gehouden bepaalde patronen te volgen die de wet expliciet toestaat.
w Allerlei beperkingen op de vertegenwoordigingsbevoegdheid kunnen in de ovk wordt
opgenomen en, voor zover zij in het handelsregister zijn gepubliceerd, aan derden
die daarvan onkundig waren, worden tegengeworpen (25 Hrgw 2007)
w Bijv. dat elke vennoot de vennootschap mag vertegenwoordigen tot een bedrag van
€100.000. Boven dit bedrag dienen de vennoten gezamenlijk op te treden. Als deze
regeling in het handelsregister is ingeschreven, kan zij aan derden worden
tegengeworpen.
Elke vennoot is bevoegd namens de vof/cv te handelen, tenzij:
¨ Hij hiervan is uitgesloten (17 lid 1 K)
¨ De handeling ‘niet betrekkelijk is tot de vennootschap’ (17 lid 2 K)
¨ Het een handeling betreft waartoe de vennoot volgens de overeenkomst onbevoegd
is (17 lid 2 K)
De vertegenwoordigingsbevoegdheid van vennoten van een maatschap/vof/cv moet niet
worden verward met de beheersbevoegdheid: Vennoten van een maatschap/vof/cv (met
uitzondering van de commanditaire vennoot) zijn in beginsel beheersbevoegd, ook voor
zover zij geen vertegenwoordigingsbevoegdheid hebben.
De beheersbevoegdheid = handelen in eigen naam, voor rekening van de gezamenlijke
vennoten.
Bijzonderheden:
v De vennoot die de maatschap/vof/cv onbevoegd vertegenwoordigt, bindt niet de
vennootschap maar wel zichzelf (7A:1681)
o Deze regelt wijkt af van hetgeen in het algemeen bij onbevoegde
vertegenwoordiging geldt
o Een onbevoegd handelende vertegenwoordiger is alleen gehouden
schadevergoeding te betalen en is niet gebonden aan de door hem
onbevoegd afgesloten transactie (3:70)
v Ondanks onbevoegde vertegenwoordiging is een maatschap/vof/cv die onbevoegd is
vertegenwoordigd, toch gebonden, indien de transactie haar uiteindelijk voordeel
heeft opgeleverd. (Bestaat niet bij onbevoegde vertegenwoordiging van een
nv/bv/vereniging/stichting)
, Wanneer een vennoot niet bevoegd is om namens de vof/cv te handelen, kan de door hem
gestelde handeling wel voor rekening van de vof/cv komen (daad van beheer) (7A:1676).
Doeloverschrijding
2:7 over doeloverschrijding geldt niet voor personenvennootschappen. Reden: het aangaan
van de samenwerkingsovk is niet aan vormvereisten gebonden: geen verplichting om het
doel van de personenvennootschap te formuleren.
Wel moet de maatschap/vof/cv worden ingeschreven in het handelsregister met korte
aanduiding van de uitgeoefende activiteiten en op name van al hetgeen de
vennootschapsovereenkomst bevat ter bepaling van de rechten van derden (5 sub a Hrgw
2007, 11 en 19 Hrgb 2008). Van belang voor de toepassing van 17 K lid 2 (regelend recht)
bepaalt dat de vertegenwoordigingsbevoegdheid van vennoten van een vof/cv zich niet
uitstrekt tot handelingen die ‘niet tot de vennootschap betrekkelijk zijn’. De vof/cv wordt
niet gebonden door handelingen die redelijkerwijs niet dienstig kunnen zijn tot
verwezenlijking van het doel van de vennootschap. Is de wederpartij te goeder trouw, dan is
de doeloverschrijding niet tegenwerpbaar. De regel kan ook niet worden ingeroepen als de
vennootschap zich niet heeft ingeschreven in het handelsregister (29 K). Voor de maatschap
gelden geen vergelijkbare bepalingen. De maatschap kan alleen krachtens volmacht worden
vertegenwoordigd. Deze volmacht zal in de regel beperkt zijn tot handelingen die het doel
van de maatschap kunnen dienen. De doeloverschrijding kan dan aan de wederpartij worden
tegengeworpen, mits deze aan hem bekend was.
2. Wanneer kan een maat/vennoot handelen voor rekening van de
maatschap/vof/cv?
Bij de maatschap/vof/cv bestaat er in beginsel geen onderscheid tussen de vennoten en de
bestuurders. De vennoten zijn in beginsel belast met het besturen (‘beheren’) van de
personenvennootschap (7A:1676 onder 1 en 17 lid 1 K). Iedere vennoot is in beginsel
beheersbevoegd; hij is bevoegd voor gemeenschappelijk rekening van de gezamenlijke
vennoten al datgene te doen wat gelet op het doel van de personenvennootschap tot haar
normale werkzaamheden behoort. Verdergaande, ingrijpende handelingen, zoals het
aanstellen van nieuw personeel, gaan het normale beheer te buiten en vereisen de
instemming van alle vennoten. De vennoten kunnen in de ovk afspreken dat het beheer van
de personenvennootschap is opgedragen aan één of enkelen van hen (7A:1673). De
beheerbevoegdheid kan ook opgedragen worden aan een of meer buitenstaanders, zelfs bij
uitsluiting van de vennoten. Zo’n professionele bestuurder heeft dan vaak dezelfde
bestuursbevoegdheden en - plichten alsof hij een beherend vennoot is
Uitzonderingen
· Iedere vennoot heeft een vetorecht (7A:1676 onder 1)
o Dit benadrukt het persoonsgebonden karakter van de vennootschap
o Hiermee kan een vennoot verhinderen dat een van zijn compagnons namens
de personenvennootschap gaat handelen met een derde
o Het vetorecht is alleen van invloed op de onderlinge verhouding van de
vennoten en doet geen afbreuk aan de vertegenwoordigingsbevoegdheid van
de handelende vennoot
· De commanditaire vennoot, die jegens derden in het geheel niet aansprakelijk is voor
de schulden van een cv, mag geen beheersdaden verrichten (20 lid 2 K)
o Overtreding van dit verbod leidt in beginsel tot hoofdelijke aansprakelijkheid
van de commandiet jegens de schuldeisers van de cv (21 K)