Aantekeningen van de hoorcolleges van het vak Recht, Sociologie en Ethiek. Alle hoorcolleges worden behandeld. Het gaat over de hoorcolleges van het studiejaar 2020/2021!
Recht, sociologie en ethiek
Hoorcollege week 1.2 (recht en ethiek)
- Antwoorden op de vragen in het boek kun je online op de site van Noordhoff
vinden en achter in het boek
Waarom recht bij integrale veiligheid?
- Auto-ongeluk; als je een ongeluk veroorzaakt, staan er wetten opgesteld om
orde te handhaven
- COVID-19; noodwet. COVID-19 gaat alleen maar om de veiligheid
volksgezondheid. om deze veiligheid te waarborgen kunnen er nieuwe wetten
ingediend worden
- Festivals: de veiligheid moet worden gewaarborgd. Er moet een vergunning
komen, is er voldaan aan de veiligheidsvoorschriften
- Bedrijven: veiligheid voor werknemers. Bij bijvoorbeeld een bedrijfsongeval,
staan er ook wetten om dit op te lossen
- Sommige dingen kun je niet regelen, zonder dat er aan bepaalde wetten is
voldaan. Dit is waarom recht erg belangrijk is binnen dit vakgebied
Hoe gebruik je een wetboek?
- Privaatrecht: recht tussen burgers onderling horizontale lijn
o Personen- en familierecht
o Vermogensrecht: alles wat overdraagbaar is tussen mensen
o Ondernemingsrecht: bv, nv, eenmanszaken
o Burgerlijk procesrecht: bij wie draag je een zaak aan
- Publiekrecht: recht tussen overheid en burgers verticale lijn
- Grondwet staat in het publiekrecht
o Straf(proces)recht: wat is verboden en welke straf staat er op
o Staatsrecht: indeling van ons staatsbestuur. Uit wie bestaat ons
parlement en wie bestuurt alles
o Bestuurs(proces)recht: gemeenteraden, vergunningen, burgemeester
en hun bevoegdheden
,Hoorcollege week 1.3 (recht en ethiek)
Ethiek
- Wat is ethiek: het geheel van morele principes
- Wat zijn morele principes en/of oordelen?
o Gaat over menselijk gedrag
o Overstijgt het individuele (universiteitsprincipe)
Veralgemeniseerbaar: voor iedereen geldt het zelfde
o Is normatief
Hoe hoor jij je te gedragen?
o Gericht op het goede
Wat jijzelf vindt dat goed is. Je kijkt naar je eigen gezichtspunt, of
is het voor een ander nastrevenswaardig
o Kan morele verontwaardiging veroorzaken
Gaat om het gevolg van het oordeel. Niet om het oordeel zelf
Morele oordelen (1)
Intuïtief:
- Je kunt het niet uitleggen
- Je leert niet van je fouten en successen
- Het bereidt je niet voor op nieuwe situaties
Bewust:
- Heb je niet meteen
o Je begint bij een intuïtief oordeel Hoe maakt je die bewust?
- Oordelen
- Je oordeel kennen
- Voelen dat je het oneens of eens bent
Morele oordelen
Morele oordelen zijn aan personen gebonden, maar niet persoonlijk
- Van belang dat een moreel oordeel niet objectief is (kennis/feiten die we
hebben), ook niet subjectief (wat je zelf voelt). Ze zitten er tussen in
- Oordelen zijn wel aan personen gebonden
Morele competenties
- Van intuïtie naar bewust moreel oordelen
- Ontwikkel je morele competenties en word je morele intuïtie de baas
o Bindt morele vragen aan je morele oordeel. Op welke vragen geeft mijn
intuïtie antwoord?
,Recht
Functies en bronnen van het recht
Vier functies van het recht:
1. Normatieve functie:
a. gedragsregels waarvan het grootste gedeelte van de samenleving vindt
dat deze moeten worden opgevolgd normen en waarden
2. Geschil oplossende functie:
a. gericht op onze hele rechtsstelsel. We doen niet aan het heft in eigen
handen nemen.
b. Een probleem is vaak op te lossen met het recht
3. Additionele functie:
a. van toepassing op het burgerlijkrecht. Of bij het maken van afspraken.
De wet heeft zelf regels opgesteld die als aanvulling kunnen dienen op
een contract
4. Instrumentele functie:
a. regels waarvan de regering heeft besloten dat bepaalde dingen niet
aan burgers kunnen worden overgelaten. Opgelegde regels waaraan
iedereen zich moet houden
i. Denk aan stoplichten. Zonder stoplichten ontstaat er chaos
Rechtsbronnen:
1. De wet
2. Het verdrag
3. Jurisprudentie (rechtspraak)
4. De gewoonte
Wie zijn de nationale wetgever?
a. Regering + tweede kamer
b. Regering + eerste kamer
c. Regering + Staten Generaal
Wetgever
- Nationale wetgever:
o Regering en Staten Generaal
o Staten generaal = eerste + tweede kamer, ook wel parlement genoemd
- Decentrale wetgevers:
o Provinciale staten, Gemeenteraad (verordeningen)
Wet in formele en materiële zin
- Wet in formele zin:
o Vastgesteld door regering en Staten-Generaal, oftewel de nationale
wetgever
- Wet in materiële zin
o Iedere regeling van een wetgever afkomstig, geldend voor een
onbepaald aantal personen
o Kan door elke wetgever gemaakt worden
, Onderscheidingen binnen het recht
- Formeel recht:
o de procesrechtelijke kant van het materieel recht.
o Hoe gaan we om met het materiele/inhoudelijke recht.
o Hoe gaan we het materiële recht handhaven
- Materieel recht:
o alle inhoudelijke regels die gelden in het recht
- dwingend recht :
o geheel van rechtsregels waarvan niet mag worden afgeweken
- aanvullende :
- objectief recht:
o rechtsregels die voor iedereen in de samenleving gelden
- subjectief recht:
o recht wat geldt voor een bepaalde groep/ een bepaald individu
NB.
- wetboek van strafrecht:
o wet in formele EN in materiele zin
o inhoudende materieel recht
- Wetboek van strafvordering
o Wet in formele EN in materiele zin
o Inhoudende formeel recht
- Onderscheid wet in formele/materiele zin goed kennen
- En onderscheid tussen formeel en materieel recht
Jurisprudentie (1)
- Jurisprudentie is bron van recht, wie spreekt recht?
- De rechterlijke macht
o Rechtbank
o Gerechtshof
o Hoge raad
- Rechtsregels worden opgeschreven, daaraan kun jij je ook houden.
- Rechters moeten kijken naar gelijkwaardige situaties, hoe is er hier mee
omgegaan door de rechtbank?
NB: ‘andere gerechten’ vb: afdeling bestuursrechtspraak Raad van State
Redeneerwijzen van jurisprudentie:
- A-contrario en redenering naar analogie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sharissahuitema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
