Onderwijskunde en pedagogiek
Hs 3 doelen stellen
Activiteitgericht Doelgericht
onderwijs onderwijs
Startfase Wat vinden leerlingen Wat is belangrijk voor de
leuk? leerlingen om te leren?
Focus Zijn leerlingen betrokken Zijn leerlingen met de
bij de activiteit? juiste inhoud en
onderwijsleeractiviteiten
bezig?
Proces Zijn de leerlingen lekker Hoe voeren de leerlingen
bezig? de activiteiten uit?
Worden de activiteiten Leiden de activiteiten tot
goed uitgevoerd? de beoogde resultaten?
Evaluatie Hebben de leerlingen Zijn de doelen bereikt?
goed gewerkt?
Minpunt activiteitgericht onderwijs:
- Is dat leerlingen minder inhoudelijke feedback krijgen. Ook bevinden ze zich in de
‘maakstand’ i.p.v. leerstand, hierdoor zijn ze geneigd tot afraffelen, afkijken en
oppervlakkig leren. Ze hebben geen inzicht in wat ze leren.
- Voor de leerkracht moeilijk te zien hoe kinderen zich ontwikkelen.
- Kinderen doen minder conceptuele kennis op en meer oppervlakkige kennis, terwijl
het eerste belangrijk is.
3 functies onderwijs:
- Kwalificatie: verwerven van kennis en vaardigheden gericht op vervolgonderwijs
- Socialisatie: voorbereiden toekomstige rol maatschappij
- Subjectivering: persoonsvorming tot een autonoom en zelfstandig persoon
3 niveaus voor stellen van opbrengstgerichte doelen:
- Schoolniveau (doelen gebaseerd op gewenste gem. eindniveau bij Cito-toetsen. =
lange termijn doelen
- Bouw/unit niveau (onder/midden/boven bouw) = middellange termijn doelen
- Groepsniveau of niveau van de individuele leerling = korte termijn doelen
Leerlijnen zijn een belangrijk uitgangspunt voor het formuleren van doelen. Leerlijnen zijn
concretiseringen van leerplannen en bevatten een inhoudslijn met onderwijsinhouden die
achtereenvolgens aan de orde komen.
‘Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van tussendoelen en inhouden, leidend naar een
einddoel. Afhankelijk van deze precieuze functie, gebruik context en doelgroep variëren
leerlijnen in de mate waarin implicaties voor verschillende leerplanelementen zijn uitgewerkt.’
,Werken vanuit doelen die aansluiten bij leerlijnen en inzichtdoelen, geeft je mogelijkheden
om korte termijndoelen te stellen per les of activiteit.
Soorten doelen:
Type doel Input Voorbeelden
Kennis- en inzichtdoelen Inzichtdoelen (bijvoorbeeld Inzicht in tijdvakken
kernconcepten) Inzicht in opwekken van
Kerndoelen energie
Evaluatiegegevens
Vaardigheidsgeroriënteerde Leerlijnen Schrijfletter schrijven
doelen 21-eeuwse vaardigheden Samenwerken
Evaluatiegegevens
Attitude gerelateerde doelen School gerelateerde keuzes Respectvolle houding
Evaluatiegegevens Verdraagzaamheid
Kennis: (blz. 74-75)
We onderscheiden verschillende soorten kennis.
- Feiten, procedures en strategieën: dingen die ze uit hun hoofd moeten weten
en inzicht. Sociaal-constructivisme
- Inzichten en conceptuele kennis: begrijpen maatschappij, natuur en techniek.
Verbanden kunnen leggen. Zelf uitleg kunnen geven. Cognitivisme
Vaardigheid: (blz. 77-81) Behaviorisme
Het gaat om het toepassen van regels en het automatiseren van handelingen. Bijv.
rekensommen oplossen of het vangen van een bal. Bij het ontwikkelen van
vaardigheden is veel oefenen belangrijk.
Attitude: (blz. 85-86) Behaviorisme
Hierbij gaat het om een bepaalde houding. Welke normen en waarden vinden we
belangrijk? Wat vinden we belangrijk in de ontwikkeling van de leerlingen?
Attitudedoelen zijn vaak persoons gerelateerd en pedagogisch van aard.
We onderscheiden 5 attitudedoelen:
1. Respect
2. Zelfvertrouwen
3. Verantwoordelijkheid
4. Zelfontplooiing
5. Kritische, onderzoekende houding
Bij attitude doelen zijn merkbare formuleringen belangrijker, dan meetbare.
, 1. Behaviorisme: de mens als object. Gaat om veranderen van waarneembaar gedrag . Ziet
het leerproces als een ‘black-box’: kijkt naar relatie tussen prikkel en gedrag, zonder het
tussenliggende proces dat in het organisme optreedt.
Klassiek conditioneren. Beloningen, hiermee kun je gewenst gedrag stimuleren.
2. Cognitivisme: de mens als informatieverwerkingssysteem. Aandacht voor processen die
zich in het hoofd van de lerende afspelen. De mens als actieve informatieverwerker. Werking
van het geheugen en het stimuleren van kennisverwerving staat centraal. In het onderwijs:
voorkennis activeren, ezelbruggetjes en mindmaps.
3. Constructivisme: de mens als sociaal wezen met subjectieve kennis. de werkelijkheid is
een subjectieve werkelijkheid, die we zelf creëren door waarneming, taal en denken. Bijv.:
‘Een mooie zwarte hond’. Kennis kun je niet overdragen, maar leerkrachten kunnen kinderen
helpen bij het creëren van een eigen kennisstructuur (docent = coach). Wat een leerling
leert, is voor iedere leerling verschillend.
Wat daarbij past: o.a. project gestuurd, gepersonaliseerd leren, unit onderwijs en leerhuizen.
Sociaal-constructivisme: Zelfde uitgangspunt als constructivisme, namelijk leerlingen
ontwikkelen hun eigen kennisnetwerkstructuur,
MAAR: kennisstructuur wordt gecreëerd in het contact en/of in samenwerking met anderen
4. Connectivisme: De toekomst?? Vermogen om te ontwikkelen wat we morgen nodig
hebben en daarbij kritisch te zijn
Soort leerdoel Belangrijkste Toelichting Voorbeelden
actie-woord voor
het stellen van
doelen
Inzichten en Begrijpen en Verbanden, - Begrijpen wat
conceptuele kennis uitleggen relaties, een breuk is
verklaringen - Verschillen
uitleggen
Feiten, procedures Weten en Weetjes, regels, - Kenmerken v.d.
en strategieën opnoemen betekenis van 2e wereldoorlog
woorden - Hoofdsteden van
Europa
Vaardigheden Kunnen en Fysiek of mentaal - Netjes kunnen
demonstreren handelingen schrijven
uitvoeren - Rekenprocedures
toepassen
Attitudes (Automatisch) doen Houding, - Spullen opruimen
automatisch na gebruik
gedrag - Elkaar helpen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 123vl123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.