Samenvatting hoofdstuk 1,2,3
1) leeftijd 3-6 jaar
Fysieke ontwikkeling
Een kind begint vaak met de fysieke groei rond een jaar of drie. Kinderen beginnen dan in de lichaamslengte bij
de romp te groeien. Er is dan nog weinig sprake van andere groei, zoals gewicht. Rond een jaar of vijf/zes
begint ook het gezicht vorm te krijgen en is de molligheid van het kind zo goed als weg (Hendriksen, 2011).
Het brein van het kind heeft een bepaald ontwikkelingspatroon. De primaire sensorische gebieden ontwikkelen
zich als eerste. Dit gebied valt onder de zintuigen. Dan volgt de motorische gebieden waaronder het bewegen
juist plaats vindt, hoe voor je de beweging uit en wat bereid je allemaal voor. Daar snel achteraan volgt de
ontwikkeling van de associatiegebieden. Hier wordt juist de informatie opgenomen van de zintuigen. Motivatie,
oordeelsvermogen en redenen horen bij de prefrontale gebieden die zich als laatste ontwikkelen. De
hersencellen zijn de cellen die het snelst groeien in de eerste levensjaren. Bij de geboorte heeft een hersencel
ongeveer 2.500 synapsen. Als het kind de leeftijd van drie jaar bereikt, heeft een hersencel 15.000 synapsen.
Synapsen zijn verbindingen die de hersencel met een andere hersencellen heeft. Bij de hersencel worden er
ook verbindingen weggehaald of hoe het dan ook wel wordt genoemd, weggesnoeid. Dit wordt pruning
genoemd. Verbindingen die meer worden gebruikt, worden sterker, terwijl verbindingen die minder veel
worden gebruikt juist verdwijnen. De omgeving en genen van het kind hebben hier invloed op (Hendriksen,
2011).
Een kind wordt steeds meer bewust van situaties. Er wordt meer onderscheid gemaakt tussen een kind en een
volwassene, maar hierdoor ook meer bewuster van zijn fysieke verschijning (Hendriksen, 2011).
Motorische ontwikkeling
Als het kind de leeftijd van vier jaar heeft bereikt kunnen de romp, schouders en armen los van elkaar
functioneren. De grove motoriek is beter ontwikkeld, maar ook verbeterd de oog-hand-coördinatie in deze
periode. Rond het zesde of zevende levensjaar is heet verschil tussen linker- en rechterhersenhelft meer
ontwikkeld en kan bij kinderen gezien worden of ze nou linkshandig of rechtshandig zijn. Rond de leeftijd van
vijf wordt er veel uitgeprobeerd door het kind om te doen, als de wilskracht er is van het kind lukt deze
uitvoering vaak uiteindelijk omdat ze blijven oefenen. Is er geen wil en juist angst is dit moeilijker voor het kind
om uit te gaan voeren (Hendriksen, 2011).
Emotionele ontwikkeling
Kleuters zijn vaak nog veel bezig met fantasie. Ze spelen met poppen of knuffels en breiden daar hun fantasie
op uit. Frustraties kunnen mee worden genomen door het kind in de fantasiewereld en krijgt de pop straf als
die iets heeft gedaan wat niet mag. Kleuters ervaren deze beleving anders dan wanneer het kind ouder zou zijn.
Nu is de beleving meer omschreven als: kijken vanbinnen, is het kind ouder wordt het meer denken in
oplossingen. Bij het kind is alles levend in zijn wereld. Bij de ene denkwijze van kinderen wordt er een ziel
gegeven aan levenloze objecten (animistisch denken). De andere denkwijze houdt ongeveer stand tot het vijfde
jaar en is antropomorfiseren, dit houdt in dat er menselijke eigenschappen worden gegeven aan voorwerpen.
De hersen van het kind worden meest in bloei gebracht als emoties, motoriek en intellect geprikkeld worden
(Hendriksen, 2011).
Er zijn verschillende kenmerken van een enig kind: het taalgebruik van het kind komt vaak ouwelijk over, ze zijn
sneller bereid met ander samen te werken, doorzettingsvermogen is meer aanwezig, meer zijn best doen voor
iets, gezagsgetrouw, op zichzelf gericht en vaak is een enig kind sociaal onhandig (Hendriksen, 2011).
, Een kind krijgt op een gegeven moment , doordat de opvoeder het kind meer loslaat om zelf dingen te gaan
ontdekken, gevoel van autonomie. Hierdoor wordt er gezorgd dat het kind zijn gehele persoonlijkheid kan
ontwikkelen, dit is belangrijk voor zijn zelfbeeld (Hendriksen, 2011).
Kinderen zijn niet meer zo koppig als eerst, maar de koppigheid speelt nog steeds wel een rol. Op gegeven
moment is er meer sprake van zelfstandigheid. Dit wil niet zeggen dat het kind alles zelfstandig wil gaan doen,
maar als het kind iets zelfstandig wil uitvoeren, moet dat ook gebeuren. Het kind kan nu ook meer
verantwoordelijkheid dragen. Hierdoor is er meer sprake van ontwikkeling om zijn eigen identiteit te
ontdekken (Hendriksen, 2011).
In de leeftijdscategorie drie tot zes jaar komen er veel verschillen voor bij jongens en meisjes. samenwerken
gaat op een andere manier en conflicten worden anders opgelost> Bij conflicten kan er snel angst bij komen
kijken. Door handelingen te verrichtten neemt de angst meer af. Jongens handelen sneller doordat ze meer
testosteron hebben dan meisjes (Hendriksen, 2011).
Doordat kinderen zich kunnen gaan hechten aan iemand ontstaat er een veilig gevoel voor het kind. Deze
veiligheid is nodig om zelfstandig de wereld in te gaan (Hendriksen, 2011).
Cognitieve ontwikkeling
Het kind gaat op een gegeven moment vaardigheden beheersen en dingen maken. In dit proces dat een kind zo
geconcentreerd is om iets te maken moet de ouder of opvoeder niet storen. Door niet gestoord te worden is
het kind vaker achteraf trots op zijn eigen werk en krijgt hij het gevoel dat hij iets heeft bereikt (Hendriksen,
2011).
Een manier van denken van een kleuter is irreversibel. Dit houdt in dat de manier van denken niet uitgevoerd
kan worden in omgekeerde volgorde. Het kind is vaak niet in staat om de situatie voor zichzelf vooruit te
plannen (preoperationeel denken) (Hendriksen, 2011).
Kinderen van de leeftijd 3 tot 6 jaar zijn erg bezig met taal en woordenschat. Kinderen hebben nog vaak moeite
om abstract talig te denken. Ze nemen snel uitspraken erg letterlijk en kunnen dit nog niet onderscheiden.
Kinderen gaan in deze fase vaak nog niet de juiste zin samenstelling gebruiken. Als ouder zijnde is het belangrijk
niet elke keer het kind hier in te verbeteren, want daardoor kan de vrije taaluiting verstoord worden
(Hendriksen, 2011).
Sociale ontwikkeling
In deze leeftijdsfase 3-6 jaar zoeken kinderen elkaar op, maar is er veel sprake van egocentrisme in hun
belevingswereld. Verplaatsen in hoe een ander kind zich voelt, kunnen ze nog niet. Als kinderen samen aan het
spelen zijn is er vaak sprake van parallelspel. Dit houdt in dat kinderen dan wel naast elkaar spelen, maar
helemaal in hun eigen wereldje bezig zijn en niet met iemand anders (Hendriksen, 2011).
Morele ontwikkeling
Bij de leeftijd van 4 à 5 jaar zijn kinderen bezig met zichzelf en zijn wereld (Ich). Richting de leeftijd van vijf jaar
leert het kind meer over normen en waarden in het leven. Eerst keek het kind dus alleen naar zichzelf en nu
komt het belang van iemand anders er ook meer bij kijken (Überich). Een kind kan door met meer kinderen in
contact te komen en in verschillende situaties terecht komt, kan het kind tot een breder oordeel komen in
plaats van de denkwijze iets is goed of fout (Hendriksen, 2011).
.
