Samenvatting
Samenvatting: Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding, kind en context - Verschueren en Koomen
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting H8, 10, 12, 13, 14, 15
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Handboek diagnostiek in deleerlingbegeleiding, kind en
context
Samenvatti ng, AOLB3, Gedrag in de klas, Sinja Wildeboer
Verschueren & Koomen – handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding, kind en context.................................2
H8 Executieve functies..........................................................................................................................................2
H10 Zelfconcept....................................................................................................................................................4
H12 Opvoeding en gezin.......................................................................................................................................7
H13 Relaties tussen kinderen op school...............................................................................................................9
H14 Didactisch en pedagogisch handelen van leerkrachten..............................................................................11
H15 Interacties tussen leerkrachten en individuele leerlingen..........................................................................14
,VERSCHUEREN & KOOMEN – HANDBOEK DIAGNOSTIEK IN DE LEERLINGBEGELEIDING, KIND EN
CONTEXT
H8 EXECUTIEVE FUNCTIES
8.1 THEORETISCHE ACHTERGROND
EF (executieve functies):
- Verzamelnaam voor cognitieve processen
o Inhibitie: vermogen om dominante, voor de hand liggende gedragingen, gedachten of
emoties onder controle houden
o Werkgeheugen: vermogen om mentale representaties van de werkelijkheid te updaten en
verwerken
o Cognitieve flexibiliteit: vermogen om te wisselen tussen verschillende mentale sets of
perspectieven
Hogere orde EF: redeneren, probleemoplossingsvaardigheden, plannen
- Maken doelgericht complex menselijk handelen mogelijk
8.1.1 SPECIFIEKE EXECUTIEVE FUNCTIES
INHIBITIE
3 vormen van inhibitie (Diamond 2013)
- Cognitieve inhibitie: inhibitie op niveau van gedachten en herinneringe
o Stroop task: kleur van de print van woorden te noemen blauw
- Gefocuste aandacht: inhibitie op het niveau van perceptie
o Flanker task: bijvoorbeeld in een reeks van 5 pijlen de richting van de middelste pijl bepalen
(top-down controle die moet worden uitgevoerd)
- Gedragsinhibitie: inhibitie op het niveau van gedrag
o Go/no-go task: deelnemer drukt op een toets bij het zien van een bepaalde stimulus, bij een
andere bepaalde stimulus mag de deelnemer niet reageren
Interferentiecontrole: gefocuste aandacht en cognitieve inhibitie samen
WERKGEHEUGEN
Tijdelijk vasthouden en verwerken van informatie
Multicomponententheorie (Baddeley 1986):
- Centrale verwerker die in verbinding staat met:
o Fonologische loop voor opslag en verwerking van verbale informatie
o Visuospatieel werkblad voor de opslag en verwerking van niet-verbale informatie
Cijferreeksen-achterwaarts: deelnemer moet een reeks van achtereenvolgens aangeboden cijfers in
omgekeerde volgorde zeggen (onderdeel van WISC en WAIS)
COGNITIEVE FLEXIBILITEIT
Cognitieve perspectieven: wisselen tussen verschillende gezichtspunten en strategieën ten aanzien van een
probleem waarvoor een oplossing wordt gezocht
Sociale perspectiefneming: wat denkt en voelt de ander?
Wisconsin card sorting test (WCST): kaarten een voor een sorteren zonder de sorteerregel te kennen, op basis
van feedback krijgt de deelnemer te horen of de juiste regel wordt toegepast. Na een correcte reeks van 10
wijzigt de onderzoeker de sorteerregel, de deelnemer moet voldoende flexibel zijn om alternatieven uit te
proberen
- Nadeel: meet ook andere processen naast flexibiliteit
Taak-switchparadigma test: bestaat uit 2 regels, gerelateerd aan bivalente stimuli, in 1 taakblok reageert de
persoon op de vorm, tweede taakblok de kleur en derde taakblok worden regels gewisseld
, - Herhalingstrials en afwisselingstrials
HOGERE ORDE EF
Plannen en organiseren, redeneren en probleemoplossingsvaardigheden
AFFECTIEF-MOTIVATIONELE ASPECTEN VAN EF
Hot executieve functions: controleprocessen die aangewend worden wanneer men in motivationeel of
emotioneel belangrijke situaties moet handelen
Iowa gambling task: 1 kaart kiezen van 1 van de 4 stapels, vervolgens worden ze beloond met 50/100 dollar, bij
sommige beurten verliezen ze een geldbedrag er zijn 2 voordelige en 2 nadelige stapels
Delay-of-dratification task: deelnemers kiezen tussen een kleine onmiddellijke beloning of een grote
uitgestelde beloning (keuze voor onmiddellijke beloning is typisch voor ADHD)
8.1.2 EF EN ONTWIKKELING
Volgt in belangrijke mate het ritme van de ontwikkeling van de hersenen, zolang er voldoende stimulatie wordt
aangereikt om die nieuwverworven EF effectief te gebruiken én te optimaliseren
- Prefrontale cortex is belangrijks
8.1.3 EF EN CONTEXT
RELATIE TUSSEN KIND EN OUDER
Centraal staan de volgende concepten:
- Warm, responsief opvoedingsklimaat en veilige gehechtheid
- Scaffolding
- Taalstimulatie
RELATIE TUSSEN KIND EN SCHOOLCONTEXT
Met name onderwijstransities die steeds zwaardere eisen stellen aan de zich ontwikkelende EF van het kind,
adolescent of volwassene
Van belang hierbij zijn:
- Warme en hechte leerkracht-leerlingrelaties
- Positieve peerrelaties
- Structuur en instructiekwaliteit
8.2 IMPLICATIES VOOR DIAGNOSTIEK
Naarmate kinderen ouder worden neemt de zelfregulatie toe, echter de onderliggende processen kennen ieder
hun eigen ontwikkelingspatroon tot aan volwassen niveau van functioneren
Een verstoorde ontwikkeling in EF kan leiden tot probleemgedrag bij leer- en ontwikkelingsstoornissen
(verklarende diagnostiek)
- ADHD: problemen met inhibitie, werkgeheugen en plannen
- ASS: problemen met cognitieve flexibiliteit en het kunnen aanpassen van gedrag aan nieuwe
omstandigheden
Problemen bij het meten van EF:
- EF wordt vooral op de proef gesteld in nieuwe, onbekende situaties
- Psychologische testsetting: is vaak gestructureerd, waardoor er in mindere mate een beroep wordt
gedaan op EF
- Bijdrage van basisprocessen zoals visuele perceptie en geheugen: beïnvloeden de prestatie op een EF-
test
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sinjawildeboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen