Hoofdstuk 9
Ongehuwd samenleven
§1
De regels voor de formele relatievormen hebben betrekking op het aangaan van de relatie,
de rechtsgevolgen ervan en het einde van de relatie. Voor ongehuwde samenlevers gelden
in boek 1 BW geen speciale wettelijke regels.
De rechtsverhouding tussen de partners onderling wordt geregeld door het algemene
vermogensrecht uit de boeken 3,5 & 6 BW.
De gevolgen van het ongehuwd samenleven op andere terreinen zijn geregeld in
afzonderlijke wetsbepalingen, bijvoorbeeld in het fiscale recht en het socialezekerheidsrecht.
Hierna wordt met name ingegaan op enkele vermogensrechtelijke betrekkingen tussen de
partners na scheiding. De verhoudingen tussen ongehuwde ouders wordt behandeld bij het
afstammingsrecht.
§2
Tussen partners ontstaan gedurende de relatie vermogensrechtelijke betrekkingen. Zolang
de partners een relatie hebben, doen zich doorgaans geen problemen voor. Pas bij een
scheiding realiseren de ex-partners zich dat ze hun vermogensrechtelijke betrekking moeten
ontrafelen. In al deze gevallen is het algemene vermogensrecht van belang. Daarbij gelden
de beginselen van het algemene vermogensrecht. Dat houdt in dat partijen een grote
partijautonomie hebben en dat de rechtsverhouding ter vrije bepaling van de partijen staat.
Dat is dus anders dan in het huwelijksvermogensrecht, waar wel (deels) dwingend recht
geldt en waar een wettelijk standaardsysteem geldt als partijen niet anders overeenkomen.
Het beginsel van solidariteit, dat in het huwelijksvermogensrecht een belangrijke rol heeft,
speelt binnen het algemene vermogensrecht, dat primair bedoeld is om rechtsverhoudingen
in het economisch verkeer te regelen, in veel mindere mate een rol. Ook ontbreekt in het
wettelijk systeem voor ongehuwde samenlevers en beschermingsgedachte, zoals die wel
voor echtgenoten en GP’ers geldt.
§7
Tijdens de relatie (van ongehuwde samenlevende partners) zal doorgaans een
gemeenschappelijk perspectief vooropstaan bij de vermogensrechtelijke handelingen van de
partners. Dat verandert wanneer partners uit elkaar gaan. In dat geval keert het individuele
perspectief op de voorgrond terug. Bij een scheiding kunnen over verschillende onderwerpen
conflicten ontstaan.
Bij het beoordelen van conflicten is het belangrijk om twee kanten uit elkaar te houden; de
goederenrechtelijke kant en de verbintenisrechtelijke kant. Deze twee kanten zijn nauw met
elkaar verbonden, maar moeten tegelijk scherp onderscheiden worden.
De goederenrechtelijke positie heeft betrekking op de vraag wat tot het vermogen van welke
partner behoort. Het gaat dus om de directe verhouding tussen meng en goed.
Het verbintenissenrecht betreft de vermogensrechtelijke positie van twee mensen ten
opzichte van elkaar: heeft de ene partner een vordering jegens de andere? Hoewel dus
duidelijk te onderscheiden, is er ook een duidelijke samenhang.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FatimaAL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.