Dit is een tentamen samenvatting van De Organisatie als Hulpmiddel van Schermer, HST 1 tm 13. Een tentamensamenvatting is beknopter dan een reguliere samenvatting en bespreekt alleen de belangrijkste onderdelen voor het tentamen.
Hoofdstuk 2 Soorten organisaties en instellingen 4
Hoofdstuk 3 De instelling als sociaal systeem 6
Hoofdstuk 4 De doelen van instellingen 9
Hoofdstuk 5 Organisatiestructuren 11
Hoofdstuk 6 Teamfunctioneren 16
Hoofdstuk 7 De cultuur van de organisatie 21
Hoofdstuk 8 Personeel 24
Hoofdstuk 9 Jouw plaats in de hiërarchie 26
Hoofdstuk 10 Elementen van een arbeidsovereenkomst 29
Hoofdstuk 11 Management 31
Hoofdstuk 12 Beleid en kwaliteit 33
Hoofdstuk 13 Organisatietheorieën 38
, lOMoARcPSD|2668334
Hoofdstuk 1 Organisaties en instellingen
1.1 Definitie van organisatie
Het woord organisatie is afkomstig van het Griekse woord organon. Dat betekende werktuig of
hulpmiddel. Daarom is een organisatie een hulpmiddel om iets te bereiken.
Het gaat daarbij om een aantal mensen die samenwerken, om gezamenlijk een
gemeenschappelijk doel te bereiken.
1.2 Ervaringen met organisaties
Ongetwijfeld heb je zelf al te maken gekregen met organisaties. Hier ben je niet altijd bewust
van. Als je op school zit, maak je als het ware ook deel uit van een organisatie.
1.3 Andere woorden voor organisatie
Er bestaan ook andere benamingen voor de term organisatie. Een voorbeeld hiervan is
bijvoorbeeld instelling – een woord dat verwijst naar het gegeven dat er ooit iets is opgericht met
een specifiek doel.
Een ander synoniem voor organisatie is het woord inrichting. Dit verwijst eveneens naar het
doel: iets is zo ingericht dat het doel kan worden bereikt.
1.4 Organisatie als samenspel van mensen en middelen
Een organisatie bestaat altijd uit mensen. Mensen zijn het werktuig van de organisatie: hiermee
bereikt men het organisatiedoel. Het is daarom vollediger om een organisatie te omschrijven
als een samenspel van mensen en middelen om bepaalde doelen te bereiken.
1.5 Organisatieleer
Je kunt op diverse manieren kijken naar het begrip organisatie. Een tak van de wetenschap die
iets tracht te zeggen over feitelijke structuren van een organisatie, noemen we de
organisatieleer.
Organisatiekunde is een leer die zich richt op de vaardigheden om goed te kunnen organiseren.
Dit vergt vanzelfsprekend veel kennis van organisatie. Deze kennis noemen we dan weer
organisatietheorie.
, lOMoARcPSD|2668334
Hoofdstuk 2 Soorten organisaties en instellingen
2.1 Een typologie van organisaties in brede zin
Organisaties kun je op meerdere manieren indelen. Je kunt bijvoorbeeld letten op voortgebrachte
producten, of op de geschiedenis. We onderscheiden de volgende manieren van categoriseren:
• Aan de hand van het type dienstverlening.
• Aan de hand van de doelstelling.
• Aan de hand van de invloed van direct betrokkenen.
• Aan de hand van de doelstelling.
• Aan de hand van de financieringsbron.
• Aan de hand van de grootte.
• Aan de hand van de leeftijd.
• Aan de hand van de structuur.
• Aan de hand van de complexiteit.
2.2 Een typologie van dienstverlenende organisaties
Een dienstverlenende organisatie is een organisatie met de volgende kenmerken:
• Houdt rekening met de inbreng en verwachtingen van de klacht.
• Kerntaak bestaat uit een gerichte transactie tussen klanten en uitvoerenden.
• Heeft als oogmerk een specifiek effect teweeg te brengen bij de klant.
• Staat onder regie van de centrale waarden.
We onderscheiden tevens zes verschillende typen dienstverlenende organisaties:
• De selectiebureaucratie.
• De massadienstverlening.
• De professionele dienstverlening.
• De dienstverlening op basis van het zorgarrangement.
• De individuele dienstverlening.
• De vrijwillige dienstverlening.
2.3 De rechtsvorm van een instelling
2.3.1 De stichting
Onder een stichting verstaan we een rechtspersoon die een vermogen of andere middelen voor een
doel aanwendt en wordt bestuurd door een bestuur.
Een ideëel doel wordt hierbij nagestreefd. Daaronder verstaan we een doel dat niet is gericht op
winst, maar op het welzijn van anderen.
Het hangt van belanghebbenden af of zij direct invloed hebben op de stichting.
2.3.2 De vereniging
Naast stichtingen kennen we ook verenigingen. Ook verenigingen hebben een ideëel doel. Zij
kiezen een bestuur dat de vereniging kan leiden. Een ledenvergadering vormt bij een vereniging
het hoogste gezag.
Een vereniging bestaat uit leden die zelf een bestuur formeren. Dat bestuur kan in principe los staan
van de leden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Scriptiebibliotheek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.