Een handige samenvatting van H.1 t/m 4 (Wereldwijd verbonden, Joods religieus leven, Tussen hoop en vrees, Ideaal en realiteit) uit het boek 'Jodendom, wegen van de tora' (3 vwo). De samenvatting zit vol met duidelijke schema's, opsommingen, oorzaak-gevolg schema's en tekeningen / plaatjes.
§1: Joden over de hele wereld
Jodendom is kleinste van vijf wereldreligies, maar meest verspreid. Dit komt doordat
de joden in de tijd van de Romeinen uit hun land werden verjaagd. Sommige
verjaagde Joden hielden zich niet meer aan de verplichtingen; dit zijn niet-religieuze
joden (tegenwoordig is 60% van joden dit).
Diaspora (verstrooiing): Joden verspreid over de wereld.
Officiële joodse leefregel: ieder kind met joodse moeder is jood.
Totaal aantal joden: 13,7 miljoen
Joden in Nederland
Amsterdam was lang populair onder joden, vanwege de vrijheid van godsdienst. Ze
noemden Amsterdam ‘Mokum’ (=stad).
Joodse kenmerken in A’dam:
- grote synagoge
- Joods Historisch Museum
- straatnamen (bijv.: Sarphatipark)
Vanaf 1600 kwamen veel joodse vluchtelingen (uit Spanje en Portugal) naar NL.
Jodenvervolging (1800 - 1900) → veel joden naar NL gevlucht.
Voor WO2 woonden er 130.000 joden in NL; nu 30.000.
§2: Cultuur en religie
Niet-religieuze joden houden vaak nog wel iets van de joodse cultuur in ere. Door
wereldwijde verspreiding zijn er binnen religieuze joden grote culturele verschillen, in
hoe de Tora in de praktijk wordt gebracht. Tora:
- bestaat uit eerste 5 boeken van Bijbel
- heeft 613 voorschriften
- betekent ‘onderwijzing’
- bekendste leefregels: Tien Geboden
- inhoud: leefregels en verhalen
Tenach: verzameling heilige geschriften
Gelovige joden houden zich aan deze voorschriften, omdat zij geloven dat God hun
de opdracht heeft gegeven om de aarde als een ‘bewoonbaar huis’ te maken.
, Kernpunten van joodse geloof:
1. Geloof in één God (schepper van alles wat bestaat)
2. Geloof dat er vroeger een verbond is gesloten tussen God en Abraham
3. Geloof in de Messias, die op aarde zal komen
Liberale joden: zij die wat soepeler omgaan met de voorschriften
- grootste groep van religieuze jodendom
- zij vinden dat je voorschriften van Tora moet aanpassen aan tijd en cultuur
Orthodoxe joden: zij die dagelijkse leven inrichten volgens richtlijnen van Tora
- minderheid van religieuze joden
- houden zich zo goed mogelijk aan voorschriften van Tora
- bidden in Hebreeuws, wekelijkse rustdag enz.
§3: De synagoge
Joden houden hun godsdienstige samenkomsten in een synagoge (- ‘samenkomst’).
Veel Nederlandse joden zeggen sjoel (= school) i.p.v. synagoge. In de sjoel wordt
ontmoet en onderwezen in de Tora.
Om dienst te houden in synagoge moeten er minimaal 10 mannen aanwezig zijn.
Dat lukt in NL niet altijd → er wordt niet vaak een dienst gehouden.
In de synagoge
Kenmerken synagoge:
- heilige ark (kast waarin Torarollen worden bewaard)
- boven ark is (meestal) een afbeelding van de Tien Geboden
- boven Tien Geboden is een kroon afgebeeld (= God is koning van de wereld)
- verhoging voor bima (= lessenaar), waar Torarollen worden voorgelezen
- tekst wordt gevolgd met de jad (= speciaal aanwijsstokje)
- de chazan lees voor
- Rabbijn houdt toespraak
- menora: grote kandelaar
- een ‘eeuw brandende lamp’ (tegenwoordig elektrisch); God is altijd ‘aanwezig’
- mannen dragen keppeltje / hoed
Vrouwen hebben (in orthodoxe gemeenten) zitten apart van mannen, en hebben
geen rol in de dienst. Vrouwen hebben thuis hun taak.
Tijdens gebed dragen joden een gebedsmantel en twee gebedsriemen (een bij het
hard en een bij het verstand).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller morrisbennis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R97,54. You're not tied to anything after your purchase.
