Summary
Samenvatting Sociologie/pedagogiek/psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting van 35 pagina's voor het vak sociale wetenschappen aan de HHS
[Show more]
Seller
Followjelisaweirdo
Reviews received
Content preview
SociologieHoofdstuk 2
Sociale wetenschappen:
-economie
-pedagogiek
-psychologie
-sociologie
Hoe is de sociologie ontstaan?
-verloren gaan van vanzelfsprekenheden
-ontstaan begrip maatschappij
-opkomst restauratiementaliteit
Omschrijving sociologie:
-gaat objectieve wetenschap samen met betrokkenheid?
Grondlegger van de sociologiecomtevader positivisme;
‘’het ontdekken van wetten die de sociale werkelijkheid beheersen. Als je die kent, dan
kun je ze gebruiken.’’
Positivisme: alleen waarneembare feiten levert geldige kennis op. Theorie wordt
geverifieerd en gefalsificeerd. Geen speculatieve wetenschap.
*sociale wetten zijn niet altijd geldig en alleen geldig onder specifieke omstandigheden.
*er is sprake van sociale processen
*De onderzoeker (socioloog) is onderdeel van de samenleving die onderzocht wordt.
Thomas Theoramamensen reageren niet alleen in situaties maar anticiperen op hun
perceptie
Self-fulfilling prophecy gebaseerd op valse definitie van de situatie
Self-defeating prophecypositieve uitkomsten als gevolg van negatieve feedback (of
andersom)
Waardevrijheid: loskoppelen eigen opvattingen van het onderwerp van onderzoek.
Sociologie nader omschreven:
-verbanden ontdekken en een beeld krijgen van het geheel (helicopterview)
-wetenschappelijk te werken (niet zomaar iets beweren)
Evenzo worden mensen zich de invloed van hun samenleving op hun dagelijks bestaan
pas echt bewust als er in die samenleving iets ingrijpends verandert, als dingen opeens
anders worden dan men gewend was.
Normatieve kracht van de feitelijkheidde feitelijke gang van zaken gaat als norm
fungeren, het is altijd zo gegaan en dus hoort het zo.
Met kapitalisme en industriële revolutie wordt onder meer bedoeld, dat de sociale en
economische relaties tussen mensen en groeperingen grondig van karakter veranderden,
vooral met betrekking tot het productieproces en de arbeids- en bezitsverhoudingen.
Interdependentie de onderlinge verwevenheid en wisselwerking tussen vele sociale
verschijnselen.
Met de begrippen maatschappij en samenleving wilde men aangeven dat er een
levenssfeer bestaat waarop de staat geen invloed heeft en ook niet behoort te hebben.
,Restauratiementaliteitna het mislukken van de franse revolutie streefden velen
ernaar de oude politieke, economische en sociale verhoudingen weer in ere te herstellen.
Hoofdstuk 6
De min of meer bindende verwachtingen inzake het handelen of niet-handelen door de
leden van een samenleving of groepering worden normen genoemd. Normatief->behoren
Een essentieel kenmerk van normen is dat als men ervan afwijkt de omstanders hem op
een of andere manier bestraffen of belonen.
Zulke meer of minder bewuste collectieve voorstellingen over wat mensen als goed en
juist en daarom ook als nastrevenswaardig beschouwen, noemen wij waarden
De waarden die variëren van zeer onbelangrijk tot uitermate belangrijk voor de leden,
vormen de kern van cultuur.
Institutionalisering gestandaardiseerde gedragsvormen
Institutievast,collectief bepaald gedragspatroon
Waarden, normen en instituties zijn constructies ter typering en beschrijving van
gemeenschappelijke opvattingen en regelmaat in het gedrag van de leden van de
bestudeerde samenleving.
Een mens wordt geboren in een wereld die al bestaat en hij komt terecht in een bepaalde
maatschappij met een bepaalde cultuur. Opvattingen zijn allang uitgekristalliseerd.
Durkheim sprak in dit verband van ‘extériorite’en daarnaast van ‘contrainte’: Dwang,
namelijk van de sociale omgeving op het individu.
Internalisatie daarbij worden de waarden en normen, die aanvankelijk geheel buiten
een mens bestaan, langzamerhand geabsorbeerd. Zij worden een deel van de persoon
zelf.
Oorzaken vertraging van veranderde waarden en normen:
-mensen zijn zich er nog niet van bewust dat hun situatie veranderd is. (geestelijke
traagheid)
-mensen kunnen zich blijven vastklampen aan oude waarden, normen en instituties
doordat dit hun psychische zekerheid verschaft.
-nog een reden om bepaalde waarden en normen niet op te geven kan zijn dat daarmee
belangen van bepaalde mensen gemoeid zijn.
Van normen worden wij ons pas vaak bewust als we ze overtreden of zien overtreden.
Onbelangrijke normenfolkways
Zeer belangrijke normenmores
Consensus samenvoelen/overeenstemmen
Dissensus een situatie waarin een gebrek aan overeenstemming over belangrijke
waarden en normen bestaat.
Anomie normloosheid
Bestaan en ontstaan van collectieve opvatting:
-Materialisme (marx&engels): de materiele omstandigheden zijn van grote invloed op het
ontstaan van waarden, normen en instituties.
, -idealisme (weber): sociale werkelijkheid in de hoofden van mensen, (ideeen en
opvattingen). Invloed calvinisme op ontwikkeling kapitalisme, vertegenwoordiger van het
idealisme.
Hoofdstuk 8
Norm afwijkend gedrag wordt in de sociologie meestal deviant (van de weg
afgeraakt) gedrag genoemd.
Men vreest dat bij afwijkend gedrag de eenheid van de samenleving of groep bedreig
wordt. Maar sociologen hebben er vanaf durkheim al vaak op gewezen dat dikwijls het
tegengestelde gebeurt: doordat de leden van een samenleving of groep de rijen sluiten
tegenover de overtreders, kan het gevoel van saamhorigheid toenemen. En door het
eensgezind straffen van de overtreders neemt bij de anderen de overtuiging toe dat
bepaalde waarden en normen inderdaad juist en belangrijk zijn. Dat kan overigens ook
het geval zijn wanneer mensen beloond worden omdat zij bepaalde normen extra goed
hebben nageleefd.
Men heeft zowel in het dagelijks leven als in de wetenschap tot voor kort sterk de nadruk
gelegd op het belang van opvoeding en internalisatie. Daardoor is men de effecten van
deze op conformeren gerichte acties gaan overschatten. Afwijkend gedrag wordt dan
problematisch, iets wat om een verklaring vraagt. Vanuit de visies het maar een kleine
sprong naar de opvatting dat er met afwijkende individuen iets mis moet zijn. Immers, de
opvoeding en de overgedragen waarden en normen worden als goed beschouwd. Als
mensen dan toch tot afwijkend gedrag komen, ligt de conclusie voor de hand dat er met
die mensen dus iets mis moet zijn.
De nadruk op bepaalde waarden kan zo sterk zijn dat er voor sommige mensen een
discrepantie ontstaat tussen de te realiseren waarden en de middelen die zij ter
beschikking hebben. Daardoor kunnen zij ertoe komen hun toevlucht te nemen tot sociaal
niet-aanvaardbare middelen om toch aan de waarden in kwestie te voldoen.
De term conformisten spreekt voor zichzelf: zij aanvaarden zowel de waarden of
doeleinden als de daarvoor maatschappelijke geaccepteerde middelen.
De vernieuwers (innovators) aanvaarden wel de waarden/doelen, maar proberen die
met andere middelen dan de gelijkte na te streven.
De ritualisten houden traditioneel vast aan de sociaal geaccepteerde patronen, maar de
waarden in kwestie zijn hen in wezen onverschillig.
De rebellen willen zowel andere waarden/doelen nastreven als nieuwe middelen daartoe
aanwenden.
De onttrekkers doen niet meer mee, zij onttrekken zich aan het sociale leven: eventueel
emigreren zij of gaan ze over naar een andere groep. Of stichten een eigen
leefgemeenschap.
Niet iedereen die een norm heeft overtreedt geldt automatisch als deviant: iemand kan
zijn afwijkend gedrag weten te verheimelijken en in zijn omgeving gelden als een brave
burger. Maar die brave burger voelt zich wel vaak schuldig voor zijn stiekeme gedrag en
beseft niet dat hij niet de enige is. In de sociologie wordt dat ‘meervoudige
onwetendheid’ (pluralistic ignorance) genoemd.
Ook op andere wijze kan formele sociale controle, zoals die door de rechtspraak en
wetgeving wordt uitgeoefend, ertoe bijdragen dat bepaalde vormen van afwijkend gedrag
worden versterkt. Door bijvoorbeeld alcohol of softdrugs als onwettig te vervolgen wordt
de prijs daarvan opgedreven, en dus de illegale handel daarin zeer winstgevend en
allesbehalve onderdrukt. Bovendien kunnen de gebruikers, om de opgedreven prijzen te
kunnen betalen, tot diefstal en dergelijke worden gedreven.
Al met al is het duidelijk dat deviantie een complex verschijnsel is:
-het ontstaat niet van de ene op de andere dag, het afwijkende individu maakt een hele
ontwikkeling tot deviant door.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jelisaweirdo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R147,33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now