hulp met leren? klik dan hier voor de meest overzichtelijke begrippenlijst
biologie mavo 4 voeding en vertering hoofdstuk 4 en hoofdstuk 5 gaswisseling
All for this textbook (21)
Written for
Secondary school
VMBO
Biologie
4
All documents for this subject (391)
1
review
By: cbeernink • 1 year ago
Seller
Follow
Esmeest123
Reviews received
Content preview
Biologie voor jou Thema 6 Transport
Boek 4b vmbo-gt ISBN: 978 94 020 2974 1
Basisstof 1 Bloed
Bloed vervoert allerlei stoffen en transporteert warmte. Bloed bestaat uit vloeistof: bloedplasma. In
bloedplasma zitten bloedcellen en bloedplaatjes. 2 soorten bloedcellen: rode bloedcellen en witte
bloedcellen. Bij vertering van voeding komen voedingsstoffen vrij. Zuurstof komt via longen in het
bloed, bloed vervoert zuurstof naar cellen, een deel van de voedingsstoffen wordt verbrandt. Het
bloedplasma regelt warmte in je lichaam.
Bloedplasma
Bloedplasma bestaat uit eiwitten, water en stoffen die in water zijn opgelost. Plasma eiwitten:
fibrinogeen (functie bij bloedstolling). Bloedplasma vervoert: voedingsstoffen, antistoffen,
hormonen, enzymen, afvalstoffen en zuurstof. Voedingsstoffen: glucose, mineralen, eiwitten, vetten,
vitaminen en koolhydraten. Afvalstoffen: koolstofdioxide. Antistoffen: eiwitten die je beschermen
tegen infecties.
Rode bloedcellen
Roden bloedcellen zijn schijfjes met aan beide kanten indeukingen. Rode bloedcellen hebben geen
celkern. Ze bestaan uit stamcellen in het rode beenmerg. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
Hemoglobine zorgt voor de rode kleur. Hemoglobine bevat ijzer. Het rode beenmerg heeft
ijzerzouten nodig om hemoglobine te maken. Een tekort aan ijzerzouten kan bloedarmoede
veroorzaken. Tekort aan ijzerzouten -> tekort aan rode bloedcellen -> onvoldoende zuurstof
vervoeren.
Witte bloedcellen
Witte bloedcellen hebben een celkern, ze hebben geen vaste vorm, hierdoor kunnen ze overal
doorheen. Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk:
- Witte bloedcel sluit bacterie in -> bacterie komt in witte bloedcel -> bacterie gaat dood ->
witte bloedcel gaat ook dood.
Witte bloed ellen zijn gevormd door stamcellen in het rode beenmerg. Grote hoeveelheden onrijpe
witte bloedcellen gevormd: leukemie (witte bloedcellen functioneren niet goed -> niet goed
beschermd tegen infecties.
Bloedplaatjes
Bloedplaatjes: delen van cellen. Ontstaan doordat cellen uiteenvallen. Hebben geen celkern. Ze
spelen een rol bij bloedstolling. Zorgen ervoor dat het bloed buiten het bloedvat stolt. Bij een
beschadigd bloedvat, wordt bloedverlies zoveel mogelijk tegengegaan. Spieren trekken samen
hierdoor wordt het bloedvat nauwer. Door beschadiging worden bloedplaatjes kleverig -> het vormt
een propje. Uit samengeklonterde bloedplaatjes komen stoffen vrij (fibrinogeen).
Fibrinogeen wordt omgezet in fibrine, fibrine vormt een netwerk van draden. Hiertussen blijven
bloedcellen hangen. Er ontstaat een bloedstolsel. Als een bloedvat wordt afgesloten, heet dat
trombose.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Esmeest123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R79,10. You're not tied to anything after your purchase.