- Hormoon : in het lichaam gevormde chemische stof die via bloed
gaat, regelt orgaan of weefsel. Het zijn boodschappers die aan een
, receptor kleeft, soort van puzzel op het membraam van een cel of
cytoplasma, waardoor de cel de boodschap gaat kopiëren.
- Endocriene klieren : klier binnen bloedbaan
- Exocriene klieren : klier buiten bloedbaan, uitwendig
- Pancreas is zowel endocrien als exocrien > vertering van het eten
en zorgen voor de suikergehalte in je bloed is endocrien, en maakt
enzymen (sap) aan voor de vertering van de voedsel > exocrien =
het sap
- Peptide hormonen : gemaakt op basis van eiwitten, waterachtig, zijn
voor rode bloedcellen, spiermassa en groeihormoon. Kunnen niet
door membranen heen, zoeken receptoren op het membraan
- Steroïde : vet oplosbaar, wordt gemaakt uit cholesterol. Zijn voor de
testosteron, cortison, aldosteron, en oestrogeen
- De 6 belangrijke hormoonklieren :
1. Hypofyse (voorkwab en achterkwab)
2. Schildklier / thyreoid
3. Bijschildklieren
4. Bijnieren
5. Mannelijke en vrouwelijke geslachtsklieren
6. Alvleesklier / pancreas met de eilandjes van Langerhans
- Hypofyse : weegt 0,5 gram en niet groter dan een erwt, bestaat uit 2
delen en ligt onder de hersenen in het Turkse zadel (uitholling van
het wiggenbeen) Zonder hypofyse kan je lichaam geen hormonen
aanmaken.
- Voorkwab : maakt de hormonen
- Achterkwab : maakt niets, slaat alleen onderstaande
hormonen op
-
- FSH : Follikel Stimulerend Hormoon
, - ADH : anti diuretisch hormoon – urine producerende hormoon : zorgt
ervoor dat urine omlaag krijgt. Hoe hoger de ADH, hoe minder urine
je hebt. Als je ADH laag is, dan plas je veel. Werkt op de nieren.
- Oxytocine: ‘knuffelhormoon’; wekt weeën op, zorgt voor binding tussen
moeder&baby, en afgifte van melk. Werkt op glad spierweefsel in
borsten en baarmoeder.
- Aldosteron komt van de bijnierschors en werkt op de nieren
Hormoon Werkt op Functie
Groeihormoon Hele lichaam - Lentegroei botten
- Ontwikkeling
spierweefsel
Bijnierschors Stimulerend Bijnierschors Stimuleren van productie van
hormoon (ACTH) o.a. aldosteron en cortisol
Schildklier stimuleren Schildklier Stimuleren van productie
hormoon (TSH) thyroxine
Geslachtsklier stimulerend Eierstokken FSH : stimuleert follikelrijping
hormoon (FSH en LH) Zaadballen en ovulatie/productie van
zaadcellen.
LH : stimuleert productie van
progesteron/testosteron
Prolactine Borstklier Stimuleert de melksecretie
Hypofyse maakt de volgende hormonen aan :
Hypothalamus : controleert autonome zenuwstelsel en het endocriene
systeem. Regelt temperatuur, RR etc. Verbinding hypofyse met
hersenstam.
Feedbackmechanisme : hypothalamus werkt met hypofyse. Ze werken ook
samen met de autonome zenuwstelsel.
Schildklier : zorgt voor verbranding in rust. Noemt ook wel
grondstofwisseling of basaalmetabolisme. Ligt tegen het strottenhoofd,
bestaat uit 2 lobben die met elkaar verbonden zijn. Heeft jodium nodig
voor ontwikkeling en productie.
- Thyroxine maakt schildklier aan. Heet ook T4.
- TSH : wordt door hypofyse gemaakt. Als die verhoogt is, is T4
verlaagd. Dat is dan hypo. Dus TSH zelf zegt niet alles, T4 is ook
belangrijk. Dat is bepalend.
- Snelle schildklier : ziekte van Graves > medicatie of operatie met
bestraling (schildklier kleiner maken)
- Trage schildklier : ziekte van Hashimoto > medicatie
Bij te snelle schildklier is medicatie : thyreostatica ; merk > thiamazol of
>strumazol
Bij te trage schildklier is medicatie : thyreomimetica ; merk >
levothyroxine, >thryax
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saraceylin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R107,09. You're not tied to anything after your purchase.