Elementen van boekhouden en analyse van de jaarrekeningen
+ aanduiding van belangrijke onderdelen en mogelijke examenvragen!
Het deel boekhouden van het vak ondernemingsrecht van Dirk Meuleman. Voor het effectieve deel ondernemingsrecht is er een aparte samenvatting te vinden op mijn profiel.
Het proces van het meten registreren en verwerken van economische transacties van een entitieit en het samenvatten
ervan tot financiële informatie
Doel: creëren en verschaffen van financiele informatie van de entiteit
Tijdens het boekhoudproces worden de financiële gegevens op een nauwkeurige, systematisch en controleerbare
manier genoteerd en geresumeerd
Entiteit: een onderneming (eemanszaak, vennootschap)
2 HET NUT VAN BOEKHOUDEN EN VAN BOEKHOUDKUNDIGE INFORMATIE
Boekhoudkundige info kan gebruikt worden voor extern gebruik en intern gebruik.
2.1 INTERN GEBRUIK
Kan worden samengevat in managementrapporten
Worden gebruikt voor
o Planningsdoeleinden
o Controledoeleinden
Het boekhoudsysteem dat deze gegevens aanrijkt: beleidsboekhouden of managementaccounting of
exploitatieboekhouding
o Boekhouding die wordt gevoerd om financiële informatie te genereren voor internen
2.2 EXTERN GEBRUIK
Financiële verslaggeving voor de externe gebruikers (stakeholders = al wie belang heeft bij de onderneming)
Bestemt voor de stakeholders van de onderneming
o Aandeelhouders: schareholders o Klanten
o Kredietverschaffers o Beleidsinstanties
o Obligatiehouders o Concurrenten
o Werknemers o Mogelijke overnemers
o Leveranciers o …
Boekhoudkundige info gebruikt voor het nemen van financiële beslissingen
Boekhoudsysteem: financieel boekhouden of financial accounting of algemene boekhouding
2.3 INFORMATIEASSIMITRIE TUSSEN INTERNEN EN EXTERNEN
Verschil financieel boekhouden en beleidsboekhouden
Beslissingsvrijheid Veel beperkter (reden: voor meer mensen Minder beperkingen (alleen gebruikt door
toegankelijk); in overeenstemming met de internen)
Pagina 1 van 21
, algemeen aanvaarde boekhoudprincipes en
het boekhoudsrecht
Tijdskader Op het verleden: rapporteren op een vaste Toekomstelement veel meer aan bod
verleden periode
Voorwerp van de Samenvattende rapporten; nadruk op bedrijf Zeer gedetailleerde rapporten
rapportering als entiteit
3 DE 2 PIJLERS VAN BOEKHOUDEN – BOEKHOUDRECHT EN BOEKHOUDPRINCIPES
3.1 JURIDISCHE PIJLER
= boekhoudrecht
= het geheel van de rechtsregels met betrekking tot het voeren van de boekhouding en het opstellen en openbaar maken van de
jaarrekening met inbergip van de hierop uitgeoefende controle
Basis te vinden op 2 plaatsen
o Wetboek van economisch recht
o Wetboek van vennootschappen en verenigingen
Vuistregel:
o Het voeren van de boekhouding:
wetboek van economisch recht
o Opstellen, openbaar maken en controleren van de jaarrekeningen:
wetboek van vennootschappen en verenigingen
Naast wetboeken ook KB’s waarin uitvoeringsmaatregelen staan
Belgisch boekhoudrechts is van europese origine
o Binnen EU zijn er aantal verordeningen en richtlijnen over boekhouden en de jaarrekeningen
o Belgisch recht is voor een groot deel een omzetting van het europees recht
o Reden/voordeel: makkelijk om boekhoudingen binnen europa te vergelijken
Bijkomende rechtsbron: adviezen voor boekhoudkundige normen
= adviesorgaan dat uitleg geeft over de toepassing en de interpretatie van het boekhoudrecht
o Commissie van boekhoudkundige normen waarin met een aantal experten in het boekhoudrecht: geeft advies
en gepubliceerd
o In de adviezen wordt de Belgische en Europese boekhoudkundige normen toegelicht en verduidelijkt
Belangrijke bron voor info om boekhoudwetgeving goed te begrijpen
Adviezen hebben grote morele waarde
o Adviezen worden gepubliceerd op de website van boekhoudkundige normen en in jaarboek dat jaarlijks wordt
uitgegeven
Boek: volgorde per topic
Website: chronologische oplijsting
3.1.1 BELANGRIJKSTE REGELS VAN BOEKHOUDRECHT
Toepassingsgebied: Alle ondernemingen (zowel rechtspersoon als natuurlijke persoon) moeten het boekhoudrecht
volgen
De regels worden gedifferentieerd naargelang de soort onderneming (zeer kleine, kleine, grote)
Omvang van de boekhouding wordt bepaald door twee elementen:
o Financieel economisch: naargelang de omvang van de ondernemingen
(zeer klein, kleine , grote onderneming)
Balanstotaal, jaaromzet, personeelsbestand
Kleinste verplichting voor zeer kleine onderneming en grootste verplichting voor grote onderneming
Pagina 2 van 21
, o Juridische parameter
Rechtsvorm: natuurlijke, rechtspersonen met onbeperkte aansprakelijkheid, rechtspersonen met
beperkte aansprakelijkheid
Het strengst voor vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid
Minst streng voor natuurlijker personen
3.1.2 BOEKHOUDING
Elke onderneming moet een boekhouding voeren
Passend zijn voor de aard en de omvang van het bedrijf
Moet steunen op verantwoordingstukken, waaruit een bepaalde transactie blijkt
De omvang van die boekhouding is verschillend:
Kleine en grote ondernemingen: volledige boekhouding volgens het principe van dubbel boekhouden.
o Elke transactie die in de boekhouding terechtkomt gaat aanleiding geven tot twee boekingen:
Ten minste een rekening debiteren
Ten minste een rekening crediteren
Zeer kleine ondernemingen: mogen een vereenvoudigde boekhouding voeren, mogen ook een volledige.
o Indien boekhouding aan alle transactie een voor een optekenen.
3.1.3 JAARREKENING
Het sluitstuk voor de boekhouding is dat er jaarlijks een jaarrekening moet worden opgesteld na het sluiten van het boekjaar.
Een jaarrekening bestaat uit drie documenten:
1) De balans
2) De resultatenrekening
3) De toelichting
Elke onderneming moet dit doen ongeacht de omvang maar het schema dat u moet volgen bij het opstellen van de
jaarrekening is verschillend naargelang de omvang van de onderneming
• Kleine ondernemingen: verkort schema
• Grote ondernemingen: volledige schema
Een jaarrekening heeft twee functies:
• Informatieve functie
o De jaarrekening is bedoeld om iedere belanghebbende financiële informatie te geven
• Rapporteringsfunctie
o De jaarrekening samen met het jaarverslag zijn basisdocumenten, op grond waarvan de bestuurders van de
vennootschap verantwoording leggen over hun bestuur aan de AV
Verschillende beginsels bij het opstellen van een jaarrekening:
• Het beginsel van de getrouw beeld:
o Vermogen, de financiële positie en het resultaat van een onderneming.
o Geen betrouw beeld?
Bijkomende financiële informatie worden opgenomen in de toelichtingen bovenop de verplichte
elementen
Als die bijkomende informatie ook niet volstaat dan mag u en moet u afwijken van de boekhoudregels
Pagina 3 van 21
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ImmoStudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R128,08. You're not tied to anything after your purchase.
