Summary
Samenvatting biologie voortplanting Havo 4
- Course
- Level
Goed en duidelijk verhaal over het onderwerp voortplanting, gekoppeld aan een makkelijk onthoudende verhaal
[Show more]
Seller
Follow
jovannamosaad
Content preview
Biologie hoofdstuk 4 voortplantingBasisstof 1:
Je verandert…..
De kenmerken van mensen waaraan we het geslacht herkennen noemen we
geslachtskenmerken. De geslachtskenmerken die je al bij de geboorte aanwezig zijn,
heten primaire geslachtskenmerken.
jongetje→ penis en balzak
meisje→ vagina en schaamlippen
Rond 12 jaar kom je in de puberteit. In puberteit verander je lichamelijk, geestelijk en
sociaal.
Lichamelijke veranderingen
Sommige van de lichamelijk veranderingen kun je aan jezelf zien, bijvoorbeeld rond je
12de begin je snel te groeien. Je krijgt ook haargroei onder je oksels en rond je
geslachtsorganen. Ander lichamelijke veranderingen kun je niet zien, bijvoorbeeld in je
lichaam beginnen voortplantingsorganen te functioneren. Geslachtskenmerken die rond je
10de ontstaan, heten secundaire geslachtskenmerken. Je kunt deze kenmerken zien als
je een volwassene vergelijkt met een kind. De man is gespierder opgebouwd dan de jongen,
borst en baardhaar, verder ook een lagere stem (baard in de keel). Bij een vrouw is dat
rondere lichaamsvormen dan bij een meisje, de vrouw heeft ook borsten en bredere heupen
gekregen. Al deze veranderingen komen niet tegelijk. Tijdens de puberteit worden bij meisje
de tepels groter en donkerder, door kou kunnen je tepels opgezet worden.
Geestelijk veranderingen
In je puberteit verander je ook geestelijk. Je groeit langzaam naar de volwassenheid toe: je
gevoelens verandere en je wordt zelfstandiger. Gemiddeld worden meisjes eerder
volwassen dan jongens. Je begint ook belangstellingen voor andere mensen te krijgen.
Seksualiteit begint een steeds meer belangrijke rol in je leven te spelen, je voelt je soms
heel erg aangetrokken tot één persoon en kunt dan verliefd worden, je probeert veel
aandacht te trekken en extra aardig te zijn voor die persoon. Als de andere ook verliefd op
jou is, voel je je heel gelukkig, je kunt met die persoon een vaste relatie beginnen. Dat je
van elkaar houdt kun je laten zien door te strelen, te knuffelen en te vrijen. Uiteindelijk kan
dat leiden dat je geslachtsgemeenschap hebt.
Sociale veranderingen
In je puberteit verander je ook sociaal. Je gaat je ander openstellen tegenover je ouders, je
wilt niet meer als kind behandeld worden, soms heb je last van woede-uitbarsting. Ook ga je
anders om met je vrienden of vriendinnen. Je kunt puberteit ervaren als een leuke of
spannende tijd. Maar je kunt je ook heel onzeker voelen of eenzaam en verdrietig, deze
gevoelens horen bij puberteit. Als je ouder wordt heb je daar minder last van.
Basisstof 2:
Voortplantingsstelsel van een man
Als een jonge ongeveer 13 jaar is, beginnen zijn teelballen te functioneren, vanaf die leeftijd
produceren de teelballen elke dag vele miljoenen zaadcellen (spermacellen). Zaadcellen
zijn de mannelijke geslachtscellen. De teelballen liggen in een huidplooi, de balzak. De
temperatuur in de balzak is iets lager dan die in de buikholte. Dat is gunstig voor de
ontwikkeling van de zaadcellen. Bij de vorming van geslachtscellen spelen hormonen een
, belangrijke rol, hormonen zijn stoffen die allerlei processen in je lichaam regelen. Hormonen
worden geproduceerd door hormoonklieren, de hormoonklieren geven de hormonen af aan
het bloed. Met het bloed stromen de hormonen door het hele lichaam. Een belangrijke
hormoonklier is de hypofyse. In de puberteit begint de hypofyse bepaalde stimulerende
hormonen te produceren. Door die hormonen worden bij een jongen of man in de teelballen
zaadcellen gevormd.
Zaadcellen worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen. De zaadleiders vervoeren de
zaadcellen. De zaadblaasjes en de prostaat voegen vocht toe aan de zaadcellen. Het
vocht uit de zaadblaasjes en de prostaat samen noemen we sperma. Bij de prostaat komen
de zaadleiders uit in de urinebuis. Bij zaadlozing komt het sperma door de urinebuis naar
buiten. De urinebuis voert ook urine af vanuit de urineblaas. De urinebuis loopt door de
penis. De top van de penis (de eikel) is erg gevoelig. Het aanraken van de eikel is vaak een
prikkel, waardoor een man seksueel opgewonden wordt. De eikel is bedekt met een dunne
huidplooi, de voorhuid. Bij sommige volkeren wordt de voorhuid weggesneden, dit heet
´besnijden´→ dit gebeurt vaak door hygiënische redenen, soms ook door godsdienst
bijvoorbeeld bij joden en moslims.
De penis hangt meestal slap, maar hij kan ook groter en stijf worden. We noemen dat een
´stijve´ of een erectie. Een erectie wordt veroorzaakt door de zwellichamen in de penis.
Deze kunnen zich met bloed vullen, waardoor ze groter en steviger worden, de penis komt
dan in erectie. Jongen en mannen kunnen op de vervelendste momenten een erectie
krijgen. Bijvoorbeeld bij een stoeipartij of bij intiem dansen. Vaak hebben jongens en
mannen ´s nachts een erectie of als ze wakker worden.
Zaadlozing
Bij geslachtsgemeenschap brengt de man zijn penis in de vagina van een vrouw. De penis
is dan in erectie. Door bewegingen van man en vrouw wordt de penis in de vagina op en
neer bewogen. De eikel wordt daarbij voortdurend geprikkeld. Daardoor kan de man een
zaadlozing krijgen. Hierbij komt het sperma met schokken uit de penis, sperma komt dan in
de vagina van de vrouw.
Per zaadlozing komt ongeveer een theelepel sperma uit de penis. Sperma is kleverig en
melkwit van kleur. Een zaadlozing bevat 100 tot 400 miljoen zaadcellen, een zaadcel is
klein. Met de zweepstaart kan een zaadcel. Een zaadlozing geeft de man een lekker
gevoel. We noemen dat klaarkomen of het krijgen van een orgasme. Een jongen of man kan
ook zelf zorgen voor een orgasme→ dit heet zelfbevrediging of mastrubatie. Door zichzelf
te strelen, kan een jongen of man een erectie krijgen. Door met de hand de huid om de
penis op en neer te bewegen kan er een zaadlozing komen, dit wordt aftrekken genoemd.
Soms komt ´s nachts als de man of jongen slaapt een zaadlozing vanzelf, dat heet ´natte
droom´. Gemiddeld krijgt een man of jongen zijn eerste zaadlozing rond zijn 13de. Het
verschilt per persoon.
Basisstof 3:
Het voortplantingsstelsel van een vrouw
In de eierstokken vindt de ontwikkeling van eicellen plaats. Eicellen zijn de vrouwelijke
geslachtscellen. Een eicel is in verhouding groter dan een zaadcellen. Ook bij een meisje
spelen hormonen een belangrijke rol bij de vorming van geslacht scellen. In de puberteit
begint de hypofyse stimulerende hormonen te produceren, door deze stimulerende
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jovannamosaad. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R147,62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now