Forensische behandel- en zorgprogramma\'s (500850M6)
Summary
Samenvatting forensische behandel- en zorgprogramma's (500850-M-6)
86 views 10 purchases
Course
Forensische behandel- en zorgprogramma\'s (500850M6)
Institution
Tilburg University (UVT)
In deze samenvatting staan alle verplichte literatuur per college, met daarbij ook voorbeelden en casussen bij de literatuur. de samenvatting sluit aan bij de stof van de colleges
Forensische behandel- en zorgprogramma's (500850M6)
All documents for this subject (4)
Seller
Follow
Maria078
Reviews received
Content preview
Forensische zorg- en behandelprogramma’s
Behandeling van psychotische en verslaving
o Landelijk zorgprogramma voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische
stoornissen (H3, H7, H8)
o Landelijk zorgprogramma voor forensisch psychiatrische patiënten met problematisch
middelengebruik en een risico op delictgedrag (H3)
Landelijk zorgprogramma voor forensisch psychiatrische patiënten met
psychotische stoornissen
Hoofdstuk 3: Modellen
Het herstelmodel: dit model wordt gebruikt in de reguliere GGZ. Het model gaat uit
van de sterke kanten en de kracht van de patiënt. Het model is dus strenght-based.
Het model gaat uit van 3 fases van herstel die mensen doorlopen na een ziekte of
verwonding. Het model is van toepassing op mensen met een psychiatrische ziekte of
mensen met ernstige somatische ziekte/verwonding.
1) Stabilisatie/acute fase: de interventie is vooral gericht op stabilisering en
vermindering van acute symptomen/klachten.
2) Heroriëntering fase: oriënteert de patiënt zich op de gevolgen van de
ziekte
Het ontstaan en beloop van psychotische stoornissen gaan gepaard met een
verminderd vermogen tot informatieverwerking, verlies van vaardigheden, sociale
relaties, rollen en posities en daardoor ook met minder zelfvertrouwen en
toekomstperspectief.
è Een verlies van deze aspecten kan verschillende emotionele reacties oproepen
die zijn te vergelijking met die van een rouwproces. Deze rouwreacties worden
daarom ook vaak verward met negatieve symptomen van de ziekte.
3) Re-integratiefase: hierin probeert de patiënt zich zo optimaal mogelijk en
met zo min mogelijk professionele hulp een nieuwe plek in de samenleving te
verwerven.
Bij de doelgroep psychotische stoornissen is er vaak sprake van een dubbel stigma:
de ziekte, maar ook het gepleegde misdrijf. Het accepteren van het stigma en de
bijbehorende beperkingen is vaak een langdurig en intensief proces.
è Het herstelproces is een proces dat per patiënt verschilt. Een patiënt kan zich in
verschillende fases tegelijkertijd bevinden en de volgorde hoeft niet altijd
aangehouden te worden (VB: een patiënt die vanuit een klinische
behandelomgeving doorstroomt naar extramurale voorzieningen bevindt zich in
de re-integratiefase. Dit betekent niet dat de deze fase niet gericht is op het
verminderen van symptomen of de acceptatie van de kwetsbaarheden).
,Het handicapmodel in combinatie met het herstel-rehabilitatiemodel
Bij patiënten met psychotische stoornissen gebruiken behandelaren vaak richtlijnen
en zorgprogramma’s die uitgaan van het concept schizofrenie.
è Dit impliceert vaak een meer op zorg dan op genezing gebaseerde benadering
om beschermende en risico verlagende factoren te versterken en te
ontwikkelen.
Het handicapmodel is gericht op sociaal en maatschappelijk herstel en is vaak de
dominante behandelmethode. Het herstelmodel en het denken in empowerment
zorgen voor een aansluiting bij het perspectief van de patiënt.
è De combinatie van deze twee modellen biedt een hoop optimisme en vormt
tegenwicht tegen risicogericht denken (wat vaak ontmoedigend werkt in de
behandeling)
è Wel worden factoren uit de delict analyse en het daderschap geïntegreerd in de
combinatie van deze twee modellen, om beschermende en risico verminderende
factoren te ontwikkelen.
è Forensische psychosezorg onderscheidt zich van de reguliere psychosezorg
hiermee
Het rehabilitatiemodel heeft zijn origine in het postmodernisme. Zowel in de
benaderingen als de oplossingsgerichte therapie en in de positieve psychologie.
In dit model wordt er van uitgegaan dat een psychotische stoornis en ziek zijn het
menselijke functioneren verstoren. De verstoringen uiten zich in de vorm van
handicaps, kwetsbaarheden en beperkingen. Hierdoor zijn patiënten niet in staat om
al hun rollen te vervullen zodat zij adequaat functioneren in de maatschappij.
è Door meer uit te gaan van iemand wensen, mogelijkheden en doelen probeert
de behandelaar de rollen te herstellen of aan te passen, om de patiënt zo
optimaal mogelijk te laten functioneren.
è De behandelaar streeft ernaar zoveel hulp en ondersteuning te bieden als nodig
en veilig is.
Het rehabilitatie model heeft 3 deelgebieden:
1) Probleemgericht rehabiliteren: door het ontwikkelen van psycho-educatie
en vaardigheden aan de hand van trainingen en voorlichtingen (met
bijvoorbeeld de Liberman-modules)
2) Omgevingsgericht rehabiliteren: door het structureren en het geven van
ondersteuning in de woon- en leefomgeving, zodat de patiënt in een zo
normaal mogelijk omgeving zo goed mogelijk kan functioneren
3) Individuele rehabilitatiebenadering (IRB): uitgegaan van de mensen en
(on)mogelijkheden van de individuele patiënt, zoekt de behandelaar samen
met de patiënt naar mogelijke doelen. Deze doelen worden vertaald in een
vorm die haalbaar is, gestructureerd en er wordt stapsgewijs gewerkt aan
het uitvoeren ervan. Het doel is dat de patiënt met tevredenheid en succes
kan wonen, werken, leren en socialiseren in een gewenste omgeving met zo
min mogelijk professionele hulp.
,Net zoals het Good Lives Model (GLM) probeert het rehabilitatiemodel de patiënt meer
eigenaar te maken van zijn eigen herstel. Het is hierbij belangrijk dat de wensen en
doelen van de patiënt voldoende aandacht krijgen.
è Het samenwerken aan gezamenlijke doelstellingen vergroot de kans op
commitment en informed consent van de patiënt, en daardoor ook de kans op
een succesvolle behandeling. Ook zorgt dit ervoor dat de veiligheid wordt
vergroot wat betreft delicten die uit psychotische ervaringen worden gepleegd.
è Een verschil met andere zorgprogramma’s is dat het gecombineerde model
meer uitgaat van onvrijwilligheid (blijvende beperkingen)
Kwetsbaarheid-stress-coping model
Bij patiënten met psychotische stoornissen blijkt dat stress vaak de reden is voor een
terugval. Het gaat hier bijvoorbeeld om grote life events zoals de dood, scheiding etc.
Maar het gaat vooral ook om kleine dagelijkse ongemakken die irritant of frustrerend
zijn, doordat ze de dagelijkse regelmaat verstoren.
è Zo is communicatie die zich kenmerkt door emotioneel gekleurde opmerkingen,
vijandigheid, kritiek of een al te grote betrokkenheid vaak destabiliserend voor
patiënten met psychotische stoornissen. Men spreekt hier van een te veel
expressed emotion (EE) of van een te hoog EE-klimaat.
Coping is te definiëren als het zodanig omgaan met de bron van stress (cognitief en
gedragsmatig) dat er geen of minder stress optreedt. De bron van stress kan hierbij
ook gelegen zijn in eventuele comorbide stoornissen.
o Probleemgerichte coping: is het actief aanpakken van de bron van stress
o Emotiegerichte coping: is het afschermen van informatie en emoties
(verdringen, vermijden, externaliseren, middelengebruik of agressie).
Emotiegerichte coping zorgt op korte termijn voor het voorkomen van te grote
stimulatie, maar op lange termijn zorgt deze aanpak voor nieuwe bronnen van
stress.
In een forensisch behandelklimaat moet er een goed aangestuurde en
uitgebalanceerde tolerantie zijn voor positieve psychotische symptomen. Te veel
tolerantie voor of te veel rekening houden met manifeste psychotische symptomen
kan er voor zorgen dat de patiënt ondanks de psychose te gemakkelijk kan leren
handhaven in de forensische psychiatrische setting, vooral door de grote
voorspelbaarheid en de vaste structuur. Zo’n aanpassing biedt geen perspectief voor
de toekomst en verhindert doorplaatsing naar een vervolgsetting. De psychose blijft
dan onderbehandeld en er ontstaat een langdurige impasse.
Te weinig tolerantie voor positieve psychotische symptomen leidt tot problemen in de
ontwikkeling van een werkrelatie en samenwerking. De patiënt wordt zo niet
uitgedaagd en verleid tot ander gedrag, dat beter past bij onderhandelen en
samenwerken. Hetzelfde geldt ook voor de tolerantie van negatieve symptomen.
, Hoofdstuk 7: behandeling
De behandeling is in de eerste plaats gericht op de dynamische risicofactoren, waarbij
er vooral wordt uitgegaan van het kwetsbaarheid- of herstelmodel. De kernbegrippen
van deze modellen zijn kwetsbaarheid, steun, stress en coping.
Doelen behandelingsfase: klinische revalidatie en rehabilitatie
In de behandeling voor psychotische stoornissen heeft een verschuiving
plaatsgevonden van het medisch model (schizofrenie is een ziekte met een
ongunstige prognose) naar het invaliditeitsmodel (waarbij schizofrenie wordt gezien
als een ziekte met blijvende gevolgen, zoals handicaps en beperkingen waar de
patiënt mee moet leren leven.
De inspanningen zijn daarom ook gericht op:
o Acceptatie
o Rouwverwerking
o Welzijn
o Leren leven met de handicap
o De gezonde kanten van de patiënt versterken (vaardigheidstraining)
o Revalidatie
o Rehabilitatie
Een variant op deze aspecten is het herstelmodel van Anthony wat bestaat uit 3 fases
(stabilisatie, heroriëntatie en re-integratie). Er wordt in dit model gefocust op
symptoomgerichte interventies, ziekteacceptatie, vaardigheidstrainingen en
rehabilitatie.
è Dit zorgprogramma is gericht op de behandeling van de specifieke stoornis,
comorbiditeit en specifieke risicofactoren van de patiënt. Andere aanwezige
stoornissen kunnen invloed hebben op de responsiviteit van de behandeling en
kunnen voor een deel aangepakt worden in de behandeling voor algemene
risicofactoren. Soms is het hierbij noodzakelijk dat de patiënt ook modules volgt
uit andere zorgprogramma’s.
De activiteiten en modules zijn gerelateerd aan de fasen van het herstelproces en zijn
gericht op:
o Crisisinterventie
o Dagstructuering, gericht op oriëntatie en instandhouding of ontwikkeling van
praktische vaardigheden
o Ontwikkelen van sociale vaardigheden
o Rehabilitatie, aan de hand van de Liberman-modules, individueel gerichte
rehabilitatietechnieken en omgevingsgerichte technieken
o Verslaving, aan de hand van psycho-educatie, behandeling, afsprake en
urinecontrole
o Het sociale netwerk, de belangrijke personen die steun verlenen,
dagactiviteiten, huisvesting etc.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Maria078. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R155,82. You're not tied to anything after your purchase.
