Dit is een gedetailleerde samenvatting van het vak Tijd en Samenleving
Achteraan kan u ook nog een datalijst vinden, waar de belangrijkste data's in staan. Dit gaat van de oudste tijd tot de eigen tijd.
TIJD EN SAMENLEVING
INLEIDING
Maatschappelijke domeinen:
− Politiek: bestuur, oorlog en vrede, territorium
− Economisch: landbouw, veeteelt, handel, industrie
− Sociaal: organisatie van de samenleving, multiculturaliteit, arm en rijk
− Cultureel: levensbeschouwelijk, religie, kunst en cultuur, wetenschap en techniek
− Milieu: omgeving, fysisch, geografisch, topografisch
Periodes:
− Oudste tijd (… - 800 v.C.)
− Oudheid (ca. 800 v.C. – ca. 500 n.C.)
− Middeleeuwen (ca. 500 – ca. 1500)
− Nieuwe tijd (ca. 1500 – ca. 1800)
− Nieuwste tijd (ca. 1800 – 1945)
− Eigen tijd/ hedendaagse tijd (1945 - …)
➔ Verschillend bij katholiek onderwijs en GO/OVSG
→ Op einde nieuwste tijd en start eigen tijd staat geen circa
= bij 1945 → exacte datum einde 2 e wereldoorlog, weten we zeker, is belangrijke datum
v.C. of n.C. = ‘voor Christus’ ‘na Christus’, gebruiken als er verwarring mogelijk is
Eeuwaanduiding: 100 jaar = eeuw
• 1 – 100 = 1 e eeuw • VIIIe eeuw = begin: 701 einde: 800
• 101 – 200 = 2 e eeuw • XXIe eeuw = begin: 2001 einde: 2100
• 1500 = 15 de eeuw • IIIe eeuw v. C. = begin: 300 v.C. einde: 201
• 1789 = 18 e eeuw v.C.
1
Emma Matten
, OUDSTE TIJD (… - 800 V.C)
1. WAT VOORAFGING
1.1 ONTSTAAN VAN AARDE EN HEELAL
= Big Bang- of oerknaltheorie → 13,7 miljard jaar geleden
− Heelal zet nog steeds verder uit
→ Er ontstonden sterren (dus ook de zon) -> 4,5 miljard jaar geleden
→ Door stortbui (duurde 60.000 jaar) vormen van meren, zeeën en oceanen (ontstaat eerste levende wezens)
→ Aarde bestaat uit één supercontinent = Pangea
= valt langzaam uiteen (vandaag ook nog)
1.2 HET EERSTE LEVEN
− https://www.youtube.com/watch?v=UijyVcdEVjA
1. Eerste levensvormen = ééncellige organismen (pantoffeldiertjes)
2. Evolueerden naar meercellige organismen (kwallen, wormen, schelpdieren…)
3. Hierna ontstaan eerste vissen (eerste gewervelde dieren)
4. Ontstaan nieuwe dierensoort amfibieën (vissen voedsel zoeken aan land, krijgen poten van vinnen)
5. Dan ontstaan van reptielen
6. Ontstaan van dinosauriërs
7. Dino’s uitgestorven door enorme meteoriet
8. Vanuit vliegende reptielen evolueerden vogels
9. Vanuit andere reptielen ontstaan zoogdieren
10. Ontstaan primaten; waar aap, mensaap en mensachtigen van afstammen (80 miljoen jaar geleden)
= Evolutietheorie – Charles Darwin (wij zijn afkomstig van een aap)
2
Emma Matten
, 1.3 VAN AAP TOT MENS
Uit zoogdieren ontwikkelen zich de primaten
Huidige halfapen, apen, mensachtigen en mensen stammen ervan af
1.4 OP 2 BENEN LOPEN
Sinds 7 à 6 miljoen jaar geleden, reactie op krimpen woud en overgang naar savanne (vreemde keuze want
breng veel rug- en knieproblemen)
Voordeel: hogere uitkijk mogelijkheden, vrijkomen handen, minder energie
Nadeel: rug- en knieproblemen, moeilijkere bevallingen (groter hoofd en kanteling bekken)
1.5 MENSACHTIGEN EN MENS ENSOORTEN
− Australopithecus
− Homo Habilis
− Homo erectus
− Homo Heidelbergensis
− Homo Sapiens
+ Bijlage Tabel
2. DE NOMADISCHE SAMENLEVINGSVOR M
2.1 BEGRIJPEN: WAT, WAAR EN WANNEER?
→Nomaden = eerste mensen, trekken rond, geen vaste verblijfplaats
→ Leefden in tijdelijke kampementen
→ Zijn jagers-verzamelaars
2.2 ANALYSEREN EN DUIDEN
MILIEU
− Out of Africa: Homo Erectus, eerste soort buiten Afrika
− Grot in primont, Luik (Homo Heidelbergensis)
− Grot van Spy (Homo Neanderthalensis)
− Verspreiding van de Homo Sapiens
− Ijstijd = periode waar temperatuur lager ligt dan periode ervoor
Hoe over zee geraakt? Was bevroren en hebben over gewandeld
Belangrijk
3
Emma Matten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmamatten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R123,98. You're not tied to anything after your purchase.
