Ontleding van 3 graad 10 gedigte
1. My siel, Pa
2. Susan Boyle
3. Thumela
My siel, Pa Susan Boyle
Thumela
Hoeveel ekstra vakke Pa? Lelik waggelend
tot siens meneer
Dux-leerling? Is dit wat Pa vra? Heupswaai sy voor
het jy geskree
Die prestasies, Pa, al is dit top, ‘n kakelende gehoor
galgtou oor my kop. Uit ‘n plek 𝑒́ 𝑒́nstemmig, en vir oulaas gemaak ernstig
En my siel, Pa ... Verbeelding v𝑒́ r getrek. na ‘n kennisgewingbord
Kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra? Sy droomsing ‘n skotse met horde sportaankondigings
Elaine Page, en lyste eksamenrooters
Pa, hoeveel eerstes by die wenpaal, Gewis geen swanesang wat jou nie meer kon raak
rekords moet ek nog behaal? Voor sissende eende gestaar
Hoeveel keer op die rostrum, Pa, Juig al wat streef! jou boeksak toe
met 'n Achilleshiel wat pla? Die miserabeles streef met ‘n wilde tol
Maar my siel, Pa ... Min of meer na die lug ingeskiet
kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra? Applous drievoudig. en ‘n geskiedenisboek gepos
We’re all
sodat die blaaie
Pa, S.A.-skolespan speel ek al twee jaar, When said and sung
verward
Pa se Cravenweek is geëwenaar. On the same page.
oor die verlate skoolvierkant saai
Hoe hoog moet die turksvy-kind in die lynstaan spring Joan Hambidge
terwyl jy laggend
om Pa eer te bring?
om ‘n hoek verdwyn
Maar my siel, Pa ...
gemaak geskok
kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra?
het meneer weggedraai
maar ek het bly wonder
Pa, is Pa ooit tevrede met die ewebeeld,
of dit vir jou
wat oor my vou soos 'n donker kleed?
dan niks beteken
Pa is mos my proto,
ek maar Pa se foto! Elmé Barnard
Maar my siel, Pa ...
kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra?
Marie van Rensburg
, Ontleding van die gedig
My siel, Pa – Marie van Rensburg
Uiterlike bou of Tipografie: Vier strofes met ses reëls elk Titel: Gaan oor die spreker se eie identiteit
(sestette), met oorheersend paarrym. 24 Versreels.
Spreker: n kind wat sy pa aanspreek
Innerlike bou: Elke strofes fokus op iets waar die spreker
presteer: strofe 1 (akademie), strofe 2 (atletiek), strofe 3 (rugby) Tema: Eie identiteit, druk van ouers lei to fisiese en
maar strofe 4 (verhouding tussen pa en seun) emosionele skade
Boodskap: Ouers moenie onredelike druk op kinders
plaas om te presteer nie & ouers moenie hulle eie
My siel, Pa – Marie van Rensburg
dome deur hulle kinders probeer uitleef nie
r. 1: Apostroof – direkte vraag aan sy pa
1. Hoeveel ekstra vakke Pa?
Ekstra vakke, Dux-leerling, prestasie
r. 2: Retoriese vraag – hy verwag nie n antwoord van sy pa nie
Woorde wat verwys na akedemie:
2. Dux-leerling? Is dit wat Pa vra?
3. Die prestasies, Pa, al is dit top, r. 3: Inversie – prestasie word eerste geplaas - beklemtoon wat vir die
pa belangrik is
4. galgtou oor my kop. r. 4: Metafoor – prestasies en galgtou. Dit is ‘n
metafoor vir die druk wat die spreker ervaar
5. En my siel, Pa ...
r. 5: Ellips. Die sin word nie klaar gemaak nie. Doel: Die spreker wil hê
sy pa moet dink oor dit wat hy vra
6. Kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra?
r. 6: Hy vra net n Klein stukkie terug, sy pa het sy hele siel ingepalm
Strofe 1:
Die woord “Pa” word herhaling om die aanklag teen die pa te beklemtoon
Let op al die herhaling van die klank “a” regdeur die gedig – Assonansie. Doel: Dit beklemtoon die bitterheid wat die
spreker voel. Dit is beskuldigend
7. Pa, hoeveel eerstes by die wenpaal,
8. rekords moet ek nog behaal? r. 8: nog – dui daarop dat hy alreeds baie rekords behaal het
Woorde wat verwys na atletiek:
Wenpaal, rekords, rostrum
9. Hoeveel keer op die rostrum, Pa, r. 9: rostrum = podium of trappe vir uideling van medaljes
r. 10: Denotasie/konnotasie r. 10: Achilleshiel
10. met 'n Achilleshiel wat pla?
Denotasie: fiesiese voet besering
r. 11: Ellips. Leser moet self
11. Maar my siel, Pa ... n afleiding maak van wat die Konnotasie: n swakheid, bv die
volgende woorde is onvermoë om sy man teen sy pa te
staan.
12. kan ek 'n klein-klein stukkie terug vra?
Achilles
Volgens die Griekse mitologie was Achilles die seun van koning Peleus en Thetis, die Griekse godin van die see. Achilles
het baie gevegte in die Trojaanse oorlog gewen. Nadat hy Hector doodgemaak het en sy liggaam deur Troy gesleep het,
het Hector se broer, Parys, 'n pyl deur die vegter Achilles se hak geslaan en sy dood veroorsaak.
