Week 1:
Hoofdstuk 16 De aangifte vennootschapsbelasting
Bij de aangifte vpb verlangt de fiscus een fiscale balans en een fiscale winst- en verliesrekening.
16.1 de fiscale balans
De voorgeschreven opstelling van de fiscale balans is
meer gedetailleerd om de voor de Belastingdienst
benodigde informatie te verschaffen.
Balansoverzicht:
* De berekening van diverse posten moet
plaatsvinden volgens fiscale voorschriften.
Hierdoor kunnen bedragen afwijken van die
in de commerciële balans
* Er zijn posten die fiscaal wel op de balans
worden vermeld en commercieel niet; HIR
* Er zijn posten die commercieel op de balans
worden vermeld en fiscaal niet; latente bel.
De fiscus belast de totale winst van de onderneming aan de hand van de jaarwinst die bepaald kan
worden aan de hand van de winstbepalende balans; fiscale balans. deze moet opgesteld worden
overeenstemming met de fiscale waarderingsgrondslagen en is de basis voor vermogensvergelijking.
Fiscale waarderingsgrondslagen: zijn gebaseerd op goed koopmansgebruik, welke worden ingevuld
door de fiscale wetgeving en de fiscale jurisprudentie. De waarderingsgrondslagen zijn:
Bedrijfsmiddelen; goederen die voor het drijven van een onderneming worden gebruikt.
bedrijfsmiddelen fiscal e balans=historische kostprijs−(fiscale)afschrijvingen
o historische kostprijs; de aanschafprijs vermeerderd met de bijkomende kosten
(transportkosten etc.). ook de kosten voor verbetering worden geactiveerd
o afschrijvingen; weerspiegeling van de waardedaling van het bedrijfsmiddel als gevolg
van het gebruik. Een bedrijfsmiddel wordt afgeschreven gedurende de economische
levensduur. De afschrijving gaat in vanaf het moment van ingebruikname.
totale afschrijving=historische kostprijs−restwaarde
gebouw; afschrijven is alleen mogelijk indien de boekwaarde hoger is dan de
bodemwaarde (50% van de WOZ-waarde). Gebruikelijk is 40-50 jaar. Over de
grond mag niet afgeschreven worden!!
Overige bedrijfsmiddelen; machines, computers etc. is de afschrijving max.
20% per jaar van de aanschaffingskosten, of 8 jaar economische levensduur.
Bedrijfsmiddelen tot €450,- mogen ineens ten laste van de fiscale winst.
Onderhoudskosten vallen direct ten late van het resultaat! Opwaarderen fiscaal toegestaan
Goodwill: als goodwill samenhangt met de aankoop van activa en passiva; geactiveerd op
fiscale balans en afgeschreven (max. 10% per jaar) of aandelen van een nv/bv; niet
geactiveerd, maar ingesloten in de post Deelnemingen op de fiscale balans. Deze wordt
gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs van aandelen.
o Bedrijfsfusie; afhankelijk van de tegenprestatie of de goodwill zichtbaar wordt
Geld; belastingheffing vindt plaats bij degene die de bezittingen overdraagt;
hij realiseert de winst. De overnemer zet de bezittingen tegen de reële
waarde (economisch verkeer) op de balans en maakt daarbij de goodwill
zichtbaar. Op deze goodwill kan dan worden afgeschreven
, Aandelen; belastingheffing wordt uitgesteld doordat de overnemer doorgaat
net de fiscale bezittingen, welke vaker lager zijn gewaardeerd. Hierbij laat de
overnemer geen goodwill zien op de balans. De uiteindelijke belasting wordt
betaald door degene die de bezittingen overneemt; minder afschrijven dus
meer winst. De belasting wordt belast in de periode van gebruik bezittingen.
o Aandelenfusie; in beide gevallen ontstaat er geen belastingheffing door de
deelnemingsvrijstelling; voordelen op verkochte deelnemingen en ontvangen
dividenden worden niet belast. De boekwinst wordt niet belast! Hierbij is de goodwill
onderdeel van de betaalde prijs van de aandelen en laat je het niet apart zien op de
fiscale balans, hier kun je dus ook niet op afschrijven.
Voorraden; zaken die ter bewerking, verwerking of verkoop en derhalve als bestemd tot de
omzet in het bedrijf aanwezig zijn. De waarderingsgrondslagen die commercieel
aanvaardbaar zijn, zijn dat ook fiscaal; behalve voorraden op actuele waarde
o Kostprijs; oorspronkelijke inkoopprijs + aankoopkosten
o Lagere marktwaarde; prijs op de inkoopmarkt op de balansdatum
o FIFO; First in First out, de administratief oudste voorraad wordt het eerst verkocht
o LIFO; last in First out, deze is commercieel niet aanvaardbaar
o IJzeren-voorraad-stelsel; centraal staat de ijzeren voorraad; de voorraad die nodig is
om de continuïteit van de onderneming te verzekeren. De ijzeren voorraad wordt op
de balans gewaardeerd tegen de ijzeren-voorraadprijs, hierdoor blijven
prijsstijgingen op de ijzeren voorraad buiten de winst. Dit leidt doorgaans tot een
lagere waardering van de voorraden dan commercieel.
Lage voorraad waardering hogere kostprijs verkopen op resultatenrekening
hogere kosten lagere winst minder belasting betalen
Mag alleen worden gevormd voor soortgelijke/soortverwante goederen
Surplus; als de werkelijke voorraad groter is dan de ijzeren voorraad; wordt
gewaardeerd volgens het FIFO-stelsel met daaraan gekoppeld minimum
waarderingsregel, en wordt bij het ijzeren-voorraadbedrag opgeteld
¿ basisvoorraad∗lage basisprijs +surplus∗betaalde prijs
Manco; als de werkelijke voorraad kleiner is dan de ijzeren voorraad; wordt
gewaardeerd volgens de inkoopprijs op het moment van waardering
(vervangingsprijs), en wordt afgetrokken van het ijzeren-voorraadbedrag. Bij
een mango kun je op een negatieve voorraadwaardering uitkomen
¿ basisvoorraad∗basisprijs−mango∗actuele prijs
( prijs die je zou moeten betalen om amngo weer aan te vullen)
Wijziging ijzeren voorraad kan door uitbreiden van de activiteiten (gewaardeerd
tegen inkoopprijs) of door het minder waard worden door ouderdom (opnemen van
een voorziening incourante voorraden; waarderingscorrectie op post voorraden)
Onderhanden werk; als er een opdracht van een afnemer is waaraan op de balansdatum al
werkzaamheden zijn verricht, maar die nog niet gereed is. De waardering wordt gesteld op
het gedeelte van de overeengekomen vergoeding voor het aangenomen werk, dat is toe te
rekenen aan het onderhanden werk; gedurende de looptijd van de opdracht winst nemen.
besteede projectkosten+resultaat ¿
Het resultaat reken je toe als een project winstgevend is; kijkend naar de laatste begroting.
o Verwacht verlies wordt middels een voorziening in mindering gebracht op de
geactiveerde kosten; waardecorrectie op de actiefpost
bestede kosten−gehele verlies(voorziening )
Vorderingen; worden tegen nominale waarde op de balans opgenomen. Als blijkt dat een
vordering niet volledig geïnd kan worden, wordt er een voorziening dubieuze debiteuren
opgenomen; waardecorrectie op de actiefpost debiteuren (geen echte voorziening)
, o Vreemde valuta; waarderen tegen historische koers of de lagere koers per balans
datum. gebeurd op basis van voorzichtigheidsbeginsel; koerswinst niet mee nemen
Fiscale (doel)reserves; reserves die mogen worden gevormd ten laste van de (fiscale) winst,
wat leidt tot uitstel van belastingheffing en zo gelijkmatige verdeling van de belasting;
o (kosten)Egalisatiereserve (KER); wordt gevormd voor periodieke uitgaven die in het
jaar van het doen van de uitgave tot een piek in de uitgaven leiden; periodiek groot
onderhoud bij panden. Op basis van een offerte vindt een gelijkmatige verdeling van
de verwachte kosten over de jaren plaats.
Als de kosten uiteindelijk hoger zijn dan de gevormde reserve komt dit ten
laste van de (fiscale) winst, als de kosten lager zijn dan valt het restant van
de reserve vrij in de (fiscale) winst.
o Herinvesteringsreserve (HIR); kan gevormd worden door de boekwinst behaald bij
de verkoop van een bedrijfsmiddel te doteren aan de HIR; fiscaal hoeft er dan geen
belasting betaald te worden over de behaalde boekwinst. Vorming van de HIR is
alleen mogelijk als er een voornemen tot herinvesteren bestaat in het jaar van
vervreemden of de 3 jaar daarna. (overige reserve herinversteringsreserve)
Bij aanschaf van een nieuw bedrijfsmiddel wordt de HIR afgeboekt van de
aanschafprijs van het nieuwe bedrijfsmiddel, daarbij mag de boekwaarde na
afboeking van de HIR niet lager zijn dan de boekwaarde van het vervreemde
bedrijfsmiddel op het moment van verkoop.
Als bedrijsmiddel niet of in meer dan 10 jaar wordt afgeschreven, moet het
eenzelfde economische functie hebben als het vervreemde bedrijfsmiddel
Deze reserves behoren tot het fiscale vermogen. De fiscale reserves kunnen apart op de
fiscale balans vermeld worden, of opgenomen worden onder de sluitpost fiscaal vermogen.
Voorzieningen; fiscaal is er sprake van een voorziening als er toekomstige uitgaven en
verliezen worden verwacht die; hun oorsprong vinden in feiten en omstandigheden in een
periode voorafgaand aan de balansdatum; met een redelijke mate van zekerheid gemaakt
zullen moeten gaan worden; betrekking hebben op betreffende periode. garantievoorziening
Schulden; worden tegen nominale waarde op de balans opgenomen. Er is sprake van een
schuld bij een juridisch afdwingbare verplichting.
Sommige posten op de fiscale balans komen voor met dezelfde bedragen als op de commerciële
balans. Maar bij andere posten is dit niet het geval, deze moeten worden berekend:
o Extracomptabele weg; de benodigde gegevens moeten in de administratie zijn opgenomen.
Via het systeem van boekhouden heb je een commerciële jaarrekening waaruit je door het
aangeven van verschillen de fiscale jaarrekening opstelt (zonder journaalposten)
o Reconstructie van een commerciële grootboekrekening; berekenen van een ontbrekend
gegeven of als niet alle gegevens onmiddellijk beschikbaar zijn. In dit geval moet je eerst het
ontbrekend gegeven berekenen door reconstructie van de commerciële berekening
o Intracomptabel; via het systeem van boekhouden afleiden; fiscale journaalposten maken
Fiscaal vermogen; ondernemingsvermogen bij de
aangifte van de vpb. Het ondernemingsvermogen is
opgesplitst in deelposten. De belangrijkste
deelposten zijn:
a. Gestort en opgevraagd kapitaal
b. Agio (fiscaal erkend)
c. Winstreserves
d. Egalisatiereserve
e. Herinvesteringsreserve
f. Overige fiscale reserves
, A, b, en c zijn van belang voor de belastingheffing over uitkering door de nv/bv aan de
aandeelhouders. Voor zover aandeelhouders natuurlijke personen zijn worden uitkeringen belast in:
Winstreserves; worden met IB getroffen in box 2 (inkomen uit aanmerkelijk belang). Indien
geen sprake is van een aanmerkelijk belang, is het bedrag van deze uitkering niet van belang
en wordt de waarde van de aandelen belast volgende de fictieve rendementregeling in box 3
Agio; of andere terugbetalingen van kapitaal belast in box 2, maar onder strikte eisen bij de
aandeelhouders niet met IB belast in box 2 (inkomen uit aanmerkelijk belang)
Fiscale reserves (d, e, en f): in commerciële zin is hier meestal geen sprake van (winst)reserves, maar
van voorzieningen.
Egalisatiereserve; post waarmee een gelijkmatige verdeling van kosten wordt gerealiseerd;
groot onderhoud. In Nederland mag deze als voorziening worden opgenomen in de
commerciële jaarrekening (Art. 2:374 BW), internationaal mag dit niet (IAS16 en IAS37)
Herinvesteringsreserve; hier is ook in feite geen sprake van een reserve, omdat de HIR wordt
gevormd in het traject voor de vaststelling van het (fiscaal) belastbaar bedrag, en dus niet
ontstaat door winstinhouding. Het is een stille reserve in de fiscale vermogensopstelling; de
reserve wordt geleidelijk opgeheven, doordat de jaarlijkse afschrijvingsbedragen in de fiscale
jaarrekening lager zijn dan in de commerciële jaarrekening. Belastbaar tijdelijk verschil (cr.)
16.2 de fiscale winst- en verliesrekening
Fiscale winst- en verliesrekening: is in
hoofdlijnen gelijk aan het model uit het Besluit
Modellen Jaarrekening. Voor diverse posten
dienen specificaties te worden opgenomen bij
de belastingaangifte zoals de post
opbrengsten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ivdl2022. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R115,21. You're not tied to anything after your purchase.