,H1: psychologie als wetenschap
1. Wat is psychologie
= de wetenschap die zich bezig houd met het menselijk gedrag
- psyché: ziel
- logos: woord, gedachte, reden
verschillende stromingen: verschillende kijk op de mens
- Psycholoog Freud: grondlegger van de psychoanalyse (= onbewuste staat
centraal) -> 1900
- humanisme
- evolutiepsychologie
- cognitieve psychologie: denken
- behaviorisme (Watson): legt nadruk op nurture: basis voor gedragstherapie
1ste helft 20ste eeuw: psychodynamische vs gedragstherapie
= psychoanalyse vs behaviorisme
Later 20ste eeuw: stromingen die los staan van elkaar
- humanistische psychologie = ‘de 3de weg’
- systeemdenken = over communicatie en relaties
Eind 20ste eeuw: nieuwe stromingen die aan de slag gaan met bouwstenen uit de vorige
2. Kenmerken van wetenschap (8)
2.1 Domein
= een onderwerp waarover ze kennis verwerven: de mens (innerlijk en uiterlijk +
context)
-> elke stroming heeft een verschillend onderzoeksdomein (niet altijd wetenschappelijk!)
Behaviorisme = gedragspsychologie: observeren, er bestaat geen psyché
Psychoanalyse = onbewuste
Systeemdenken = communicatie
2.2 Hypothese en theorieën
Hypothese = een nog niet bewezen wetenschappelijke stelling
Theorie = een getoetste stelling (casuaal verband)
Behaviorisme= theorieën over conditionering
Systeemdenken = theorieën over de 5 axioma’s
Evolutietheorie = theorieën over Charles Darwin
2.3 Reductie
Wetenschap = een vereenvoudiging van de werkelijkheid
- kracht van wetenschap ligt in isoleren van deelfacetten/systemen
Edmund Husserl: water is zoveel meer als H2O (rivier, zee, druppels, zwemmen,
wassen,..) -> Je zwemt in water en drinkt water, geen H2O
‘What is it like to be a bat?’
- We weten hoe het is om ons als mens een vleermuis te zijn maar niet als
vleermuis
- al is je inlevingsvermogen groot, je pogingen zijn gedoemd te mislukken want je
blijft uitgaan van je eigen ervaringen
3
, Ervaringen zijn altijd verbonden met diegene die ze beleefd (subjectief en nooit vatbaar
voor een anderen)
! Iedere theorie faals als ze de mens willen beschrijven (moet veel complexer) !
- vooral de psychoanalyse
2.4 Intersubjectieve overeenstemming
Inter = tussen een relatie <-> intra = binnen een persoon, over jezelf
Wetenschap streeft naar overeenstemming tussen diegene die zich aan de
wetenschappelijke spelregels houden: iedere stroming heeft eigen canon
Binnen elke groep is men er overeen dat iets waar is: God, ufo,.. -> intersubjectief geloof
- daarom niet altijd juist of waar
2.5 Formulering
Kennis zo nauwkeurig en ondubbelzinnig noteren
- elk een eigen jargon of vaktaal (bv neurose, psychose,...)
- zorgt voor economische en efficiënte communicatie
2.6 Voortgang
Thomas Kuhn: Evolutie van een wetenschap homogeen ->overgang tss paradigma =
bruusk!
Wetenschap maakt een evolutie door
- paradigma’s volgen elkaar op + tijdsgebonden
- door cyclische voortgang
1) paradigma = stelsel van met elkaar samenhangende visies, theorieën, methoden.
= referentiekader dat belangrijke vragen en oplossingen bepaald
Vb mensen met beperking: vroeger verwijderen uit samenleving en nu inclusie of
burgerschapsparadigma: iedereen heeft een rol in de samenleving
2) wetenschap evolueert door cyclische voortgang
Feiten bekijken en passende hypothese vormen, je toets dit in een
onderzoekopzet bv experiment of observatie, wanneer alles klopt maak je een
theorie (en dan opnieuw)
2.7 Kritisch kijken
Nakijken of materiaal niet gekleurd is door subjectieve verwachtingen
100% objectief = onmogelijk -> voorleggen aan wetenschappelijk forum ->
intersubjectieve overeenkomst -> conclusie geaccepteerd in wetenschap
Elke stroming = visie waarvan theorie en onderzoek door eigen forum wordt
goedgekeurd
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Korevb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R140,13. You're not tied to anything after your purchase.