Summary
Samenvatting - Socialezekerheidsrecht
Course
Socialezekerheidsrecht
Samenvatting voor het van socialezekerheidsrecht.
Bevat de info uit de ppt slides, eigen notities uit de les & een samenvatting van het boek 'Synopsis van het Belgische sociaal recht - Socialezekerheidsrecht' van Ria Janvier en Inger De Wilde
[Show more]
Last document update: 10 months ago
Preview 7 out of 100 pages
Uploaded on
December 30, 2023
File latest updated on
January 11, 2024
Number of pages
100
Written in
2023/2024
Type
Summary
socialezekerheidsrecht
sociale zekerheid
recht
arbeidsongeschiktheid
werkloosheid
pensioenen
sociale bijstand
residuaire stelsels
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Education
Sociologie
Course
Socialezekerheidsrecht
All documents for this subject (4)
R171,49
Added
Add to cart
Add to wishlist
100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached
Josefien Anken
Samenva'ng Socialezekerheidsrecht
Samenva.ng boek Synopsis van het Belgisch sociaal recht – Socialezekerheidsrecht en de
powerpointslides
Inhoudsopgave
DEEL I INLEIDING............................................................................................................................................. 5
Hoofdstuk 1: Historisch overzicht ........................................................................................................................ 6
Hoofdstuk 2: Openbare-orde-karakter .............................................................................................................. 12
Administra>eve organisa>e .............................................................................................................................. 12
Algemeen...................................................................................................................................................... 12
Werknemers ................................................................................................................................................. 13
Zelfstandigen ................................................................................................................................................ 14
Overheidspersoneel ..................................................................................................................................... 14
Sociale bijstand ............................................................................................................................................. 14
DEEL II: TOEPASSINGSGEBIED ........................................................................................................................ 15
Hoofdstuk 1: Werknemers................................................................................................................................. 15
Afdeling 1: DefiniCe ...................................................................................................................................... 15
Afdeling 2: Territoriaal toepassingsgebied.................................................................................................... 17
Afdeling 3: Uitbreidingscategorieën ............................................................................................................. 18
Afdeling 4: Uitgesloten werknemers ............................................................................................................ 18
Afdeling 5: Beperking tot bepaalde sectoren ............................................................................................... 19
Hoofdstuk 2: Zelfstandigen ............................................................................................................................... 19
Afdeling 1: DefiniCe ...................................................................................................................................... 19
Afdeling 2: Beroepsbezigheid ....................................................................................................................... 19
Afdeling 3: Helper ......................................................................................................................................... 20
Afdeling 4: Deeleconomie ............................................................................................................................ 20
Hoofdstuk 3: Overheidspersoneel ..................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 4: Personen met afgeleide rechten .................................................................................................. 21
Hoofdstuk 5: Gerech>gden op sociale bijstand ................................................................................................. 22
DEEL III: FINANCIERING ................................................................................................................................. 22
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 2: Werknemers................................................................................................................................. 23
Afdeling 1: Berekeningsgrondslag bijdragen op loon ................................................................................... 23
Afdeling 2: Werkgevers- en werknemersbijdragen....................................................................................... 26
Afdeling 3: Crisisbijdragen ............................................................................................................................ 27
Afdeling 4: Responsabiliseringsbijdragen ..................................................................................................... 27
Afdeling 5: Solidariteitsbijdragen.................................................................................................................. 27
Afdeling 6: Bijdrageverminderingen ............................................................................................................. 28
Afdeling 7: Bijdragen op sociale uitkeringen ................................................................................................ 28
Afdeling 8: AlternaCeve financiering van de sociale zekerheid .................................................................... 28
Afdeling 9: Formaliteiten .............................................................................................................................. 28
, Hoofdstuk 3: Zelfstandigen ............................................................................................................................... 29
Afdeling 1: Berekeningsgrondslag ................................................................................................................ 29
Afdeling 2: Bijdragepercentages ................................................................................................................... 30
Afdeling 3: Andere bijdragen ........................................................................................................................ 32
Afdeling 4: Formaliteiten .............................................................................................................................. 33
Hoofdstuk 4: Ambtenaren ................................................................................................................................. 33
Afdeling 1: Gewone bijdragen ...................................................................................................................... 33
Afdeling 2: Financiering van de ambtenaarspensioenen .............................................................................. 34
Afdeling 3: Crisisbijdragen ............................................................................................................................ 34
Afdeling 4: Eenzijdige bëindiging statutaire arbeidsrelaCe........................................................................... 35
Hoofdstuk 5: Overheidssteun ............................................................................................................................ 35
Hoofdstuk 6: Subsidiaire financieringsbronnen................................................................................................. 35
DEEL IV: ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE ..................................................................................................... 35
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 35
DEEL V: GEZONDHEIDSZORG ......................................................................................................................... 35
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 35
Hoodstuk 2: Rechthebbenden ........................................................................................................................... 36
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 36
Afdeling 2: GerechCgden .............................................................................................................................. 36
Afdeling 3: VoortgezeYe verzekering ............................................................................................................ 37
Afdeling 4: Personen ten laste ...................................................................................................................... 37
Hoofdstuk 3: Voorwaarden ............................................................................................................................... 38
Afdeling 1: Algemene voorwaarden ............................................................................................................. 38
Afdeling 2: Soorten verstrekkingen .............................................................................................................. 39
Afdeling 3: Specifieke voorwaarden ............................................................................................................. 40
Afdeling 4: Uitgesloten kosten ...................................................................................................................... 41
Hoofdstuk 4: Presta>es ..................................................................................................................................... 41
Afdeling 1: Algemene principes .................................................................................................................... 41
Afdeling 2: Terugbetalingstarieven ............................................................................................................... 45
Afdeling 3: Vaststelling van de tarieven ........................................................................................................ 47
DEEL VI: GEZINSBIJSLAGEN (IN VLAANDEREN) ............................................................................................... 49
DEEL VII PROFESSIONELE RISICO’S ................................................................................................................. 49
Hoofdstuk 1: Arbeidsongevallen ....................................................................................................................... 49
Afdeling 1: Historische context ..................................................................................................................... 49
Afdeling 2: Toepassingsgebied Ra>one Personae ......................................................................................... 50
Afdeling 3: Toepassingsgebied RaCone Materiae ......................................................................................... 51
Afdeling 4: Schadeloosstelling ...................................................................................................................... 55
Afdeling 5: Burgerlijke aansprakelijkheid ...................................................................................................... 58
Afdeling 6: Procedure ................................................................................................................................... 59
Afdeling 7: Verzekering ................................................................................................................................. 59
Hoofdstuk 2: Beroepsziekten............................................................................................................................. 59
Afdeling 1: Gelijkenis en verschil met de arbeidsongevallen ........................................................................ 59
2
, Afdeling 2: Begrip en bewijs ......................................................................................................................... 60
Afdeling 3: Blijvende arbeidsongeschiktheid ................................................................................................ 61
Afdeling 4: PrevenCe .................................................................................................................................... 62
DEEL VIII ARBEIDSONGESCHIKTHEID ............................................................................................................. 62
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 62
Hoofdstuk 2: Werknemers................................................................................................................................. 62
Afdeling 1: Rechthebbenden ........................................................................................................................ 62
Afdeling 4: Arbeidsongeschikheid ................................................................................................................ 63
Afdeling 3: PrestaCes .................................................................................................................................... 64
Afdeling 4: Re-integraCe ............................................................................................................................... 66
Afdeling 5: Moederschapsverzekering .......................................................................................................... 67
Hoofdstuk 3: Zelfstandigen ............................................................................................................................... 68
Afdeling 1: Rechthebbenden ........................................................................................................................ 68
Afdeling 2: Arbeidsongeschiktheid ............................................................................................................... 69
Hoofdstuk 4: Overheidspersoneel ..................................................................................................................... 71
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 71
Afdeling 2: RechtsposCeregelingen .............................................................................................................. 72
DEEL IX: WERKLOOSHEID .............................................................................................................................. 74
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 74
Hoofdstuk 2: Toelaatbaarheidsvereisten ........................................................................................................... 74
Afdeling 1: A]akening.................................................................................................................................. 74
Afdeling 2: Arbeidsverleden ......................................................................................................................... 75
Afdeling 3: Bijdragen .................................................................................................................................... 76
Hoofdstuk 3: Toekenningsvoorwaarden ............................................................................................................ 76
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 76
Afdeling 2: Geen arbeid verrichten............................................................................................................... 77
Afdeling 3: Onvrijwillig werkloos zijn ............................................................................................................ 78
Afdeling 4: Geen loon of vervangingsinkomen ontvangen ........................................................................... 78
Afdeling 4: Als werkzoekende ingeschreven zijn en blijven .......................................................................... 78
Afdeling 6: Elke passende dienstbetrekking aanvaarden.............................................................................. 79
Afdeling 7: Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt ...................................................................................... 81
Afdeling 8: Arbeidsgeschikt zijn .................................................................................................................... 81
Afdeling 9: Controle ...................................................................................................................................... 81
Afdeling 10: Vrijstelling van bepaalde toekenningsvoorwaarden ................................................................. 81
Hoofdstuk 4: Presta>es ..................................................................................................................................... 81
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 81
Afdeling 2: Gezinscategorie .......................................................................................................................... 82
Afdeling 3: Duur van de werkloosheid en beroepsverleden ......................................................................... 83
Afdeling 4: Bijzondere uitkeringen................................................................................................................ 83
Afdeling 5: Specifiteiten................................................................................................................................ 84
Hoofdstuk 5: Deel>jds werken .......................................................................................................................... 84
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 84
Afdeling 2: DeelCjdse arbeid met behoud van rechten ................................................................................ 84
Hoofdstuk 6: Overbruggingsrecht ..................................................................................................................... 84
3
,DEEL X: WETTELIJKE PENSIOENEN ................................................................................................................. 85
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 85
Afdeling 1: Situering ..................................................................................................................................... 85
Afdeling 2: Financiële basis........................................................................................................................... 85
Afdeling 3: Vergrijzingsnota en -commissie .................................................................................................. 86
Afdeling 4: Commissie pensioenhervorming ................................................................................................ 86
Afdeling 5: Regeerakkoord Regering-De Croo .............................................................................................. 86
Hoofdstuk 2: Rustpensioenen voor werknemers ............................................................................................... 86
Afdeling 1: Toepassingsgebied ...................................................................................................................... 86
Afdeling 2: Pensioenlee^ijd .......................................................................................................................... 87
Afdeling 3: Loopbaanjaren............................................................................................................................ 87
Afdeling 4: Loon (L) ....................................................................................................................................... 88
Afdeling 5: Gezinstoestand ........................................................................................................................... 89
Afdeling 6: Indexering en herwaardering ..................................................................................................... 89
Afdeling 7: Minima en maxima ..................................................................................................................... 89
Afdeling 8: Berekening .................................................................................................................................. 89
Hoofdstuk 3: Rustpensioen voor zelfstandigen ................................................................................................. 90
Afdeling 1: Achtergrond................................................................................................................................ 90
Hoofdstuk 4: Rustpensioen voor ambtenaren ................................................................................................... 92
Afdeling 1: Algemeen................................................................................................................................... 92
Afdeling 3: Pensioenformule ........................................................................................................................ 93
Afdeling 4: Minima en maxima ..................................................................................................................... 93
Hoofdstuk 5: Overlevingspensioen .................................................................................................................... 94
Afdeling 1: Toegang ...................................................................................................................................... 94
Afdeling 2: Berekening .................................................................................................................................. 95
Afdeling 3: Berekening voor ambtenaren ..................................................................................................... 95
Hoofdstuk 6: Pensioenrechten bij (echt)scheiding ............................................................................................ 95
Afdeling 1: Algemeen ................................................................................................................................... 95
Afdeling 2: Werknemers en zelfstandigen .................................................................................................... 95
Hoofdstuk 7: Cumula>e..................................................................................................................................... 97
Afdeling 1: Met een beroepsacCviteit .......................................................................................................... 97
Afdeling 2: Indexering en herwaardering ..................................................................................................... 97
DEEL XI: RESIDUAIRE STELSELS ...................................................................................................................... 97
Hoofdstuk 1: Algemeen ..................................................................................................................................... 97
Hoofdstuk 2: Recht op maatschappelijke integra>e ......................................................................................... 98
Afdeling 1: Juridische basis ........................................................................................................................... 98
Afdeling 2: Voorwaarden .............................................................................................................................. 98
Afdeling 3: Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW)...................................................... 99
Hoofdstuk 3: Tegemoetkomingen van gehandicapten ...................................................................................... 99
Afdeling 1: Soorten tegemoetkomingen ....................................................................................................... 99
Afdeling 2: Voorwaarden .............................................................................................................................. 99
Hoofdstuk 5: Inkomensgaran>e voor ouderen ................................................................................................ 100
4
,DEEL I INLEIDING
Examen:
- Op pc
- 20 meerkeuzevragen (10/20 punten)
- Open vragen (10/20 punten)
- Maandag 29 januari 2024
- Gesloten boek
Wat is sociale zekerheid?
Het geheel van sociale voorzieningen dat tot doel heeR aan alle burgers op elk ogenblik van hun
bestaan minstens een bestaansminimum te waarborgen
→ Dit ‘bestaansminimum’ voldoet wel nauwelijks aan de armoedegrens
Klassieke sectoren + sociale bijstand= ruime invulling
Hoe gebeurt sociale zekerheid?
- Loonaanvullende vergoedingen
- Gezondheidszorg
♥ Beroepsac[viteit of afgeleide rechten
♥ Vrijwel de hele bevolking
- Gezinsbijslagen
♥ Recht van het kind
- Loonvervangende uitkeringen
- Arbeidsongeschiktheid
♥ Ziekte en ongeval privéleven
♥ Arbeidsongeval en beroepsziekte
- Werkloosheid
- Ouderdom en overlijden
→ Dit gebeurt voornamelijk federaal (behalve bv. het groeipakket en bijdragen voor
gehandicapten, dit gebeurt op Vlaams niveau)
Kinderbijslag è recht van het kind
≠ gekoppeld aan de beroepsac[viteiten van de ouders
- Drie (grote) beroepsgroepen
- Werknemers
- Zelfstandigen
- Ambtenaren (! ≠ overheidspersoneel): heeR geen overeenkomst met de werkgever, wordt
eenzijdig aangesteld
→ grote verschillen in financiering en presta1es
- Sociale bijstand
= vangnet
- Onderzoek bestaansmiddelen
- Verschil met klassieke sociale zekerheid: daarbij gaat het om individuele rechten
5
, In deze cursus: Sectoren:
- Gezondheidszorg
• Welke tegemoetkomingen bij
geneeskundige verzorging?
- Ziekte & invaliditeit
• Welk inkomen voor wie
arbeidsongeschikt is?
- Professioneel risico
• Bijzondere regeling in geval van
arbeidsongevallen en beroepsziekten
- Gezinsbijslag
• Regionalisering: groeipakket & co
- Werkloosheid
- Pensioenen
- Transversaal → drie weGelijke stelsels en
sociale bijstand
Groeipakket:
→ bij 6de staatshervorming: bevoegdheid van de gemeenschappen geworden
→Afzonderlijke regelingen Vlaamse, Franse, Brusselse en Duitse gemeenschap
In Vlaanderen:
- Nieuwe regeling voor kinderen geboren na 1 januari 2019
• Maandelijks basisbedrag gelijk voor elk kind: 176,66 euro
• Startbedrag bij geboorte of adop[e (voor babyuitzet)
• Schoolbonus, zorgtoeslagen, sociale toeslagen, par[cipa[etoeslagen
→ Mensen met lage inkomens krijgen nog extra toelagen, ook mensen met een kind met
een handicap krijgen een extra toelage
- Overgangsregeling voor kinderen geboren voor 1 januari 2019
Grootste verschil: vroeger hoe meer kinderen, hoe meer kinderbijslag (kinderbijslag is er gekomen
om gezinnen te s[muleren om veel kinderen te krijgen), de kinderen die geboren zijn na 2018 krijgen
een vast bedrag.
Hoofdstuk 1: Historisch overzicht
Historisch overzicht is nodig om sociale zekerheid in juiste context te kunnen situeren.
→ De wijze waarop sociale zekerheid is ontstaan en verder is geëvolueerd. Onze sociale zekerheid van
vandaag is het resultaat van een lange evolu[e die zich kenmerkt door een toenemende
overheidsintervenIe
6
, In middeleeuwse agrarische standenmaatschappij: armoede niet als sociaal probleem
gezien. Armoede was goddelijk lot.
Begin armenzorg:
- geven van aalmoezen (liefdadigheid)
- Burgerlijke godshuizen en burelen van weldadigheid (=voorlopers van OCMW)
-> vaak georganiseerd door kerk
- sterke familiegeest
- Via landbouw: voldaan aan primaire behoeften
Industrialisatie: ontstaan grote arbeidersklasse in de steden.
-> Armenzorg niet voldoende
- Familiale -> gezinsstructuur (men kan niet meer terugvallen op een bredere schare van
familieleden
- Initiatieven voor bijstand kwam van de arbeiders zelf
-> vrijwillige onderlinge verzekering (voor arbeidsongeschiktheid, ouderdom, overlijden van
gezinshoofd)
-> Groeiden uit tot mutualiteiten, voorlopers v.d. huidige ziekenfondsen
-> per beroepcategorie
- Deel van bijdragen voor werkloze leden
Kantel punt door economische crisis: Algemene staking in 1886, werd duidelijk dat non-
interventiepolitiek door overheid niet werkte.
In Duitsland diezelfde periode: een vrijwel compleet systeem van sociale zekerheid
uitgewerkt. Gefinancieerd door werknemers + werkgevers + overheidsbijdrage voor
pensioenen (als reactie op prerevolutionaire situatie)
Reactie van België vanaf 1891: overheid stimuleerde mutualiteiten door overheidssubsidies.
- verzekeren tegen sociale risico's ligt nog bij burgers zelf, maar initiatief gesteun door
overheid
- !! 1903: Eerste verplichte sociale verzekering; vergoeding der schade voortspruitend uit
arbeidsongevallen (kwam door industrialisering vaak voor)
=Theorie van het professioneel risico
° Voorheen: integrale schadelloosstelling indien oorzaak fout aangetoond kon
worden
Sinds nieuwe wet: werkgever vergoed letselschade, zonder dat een fout moet worden
bewezen
7