Summary
1D ADD kennistoets samenvatting
- Course
- Institution
samenvatting 1D add kennistoets
[Show more]
Seller
Follow
xxxHUlogopedie
Content preview
Tentamen 1D ADD TVO30 vragen, duurt 40 minuten
- Testen
- Symptomen en syndromen
- Overig (o.a. anatomie en linguïstiek)
Definitie afasie: Afasie is een verworven taalstoornis ten gevolge van plotseling optredend
hersenletsel dat is ontstaan nadat de taal verworven is. Afasie is een centrale taalstoornis,
dit betekent dat het zowel de taalproductie als het taalbegrip en zowel gesproken als
geschreven taal betreft. Bij een spraakstoornis betreft het alleen de articulatie.
Er kan van ‘kinderafasie’ gesproken worden, als kinderen tijdens de periode van
taalontwikkeling een hersenletsel oplopen.
Taal ligt opgeslagen in de hersenen en wanneer de gebieden die betrokken zijn bij taal
beschadigd raken, dan spreekt men van afasie.
Oorzaken afasie: Er zijn vier mogelijke oorzaken van verworven hersenletsel: (1) beroerte,
(2) trauma, (3) tumor en (4) ontsteking.
1. Beroerte (CVA): Een CVA kan op drie verschillende manieren ontstaan. Door een
hersenbloeding, door trombose en door een herseninfarct.
2. Trauma: Een traumatisch hersenletsel door bijv. een verkeersongeval, een val van
grote hoogte, geweld of een schotwond.
3. Tumor: Als een tumor op het weefsel dat relevant is voor taal drukt, dan kan er afasie
ontstaan.
4. Ontsteking: Zelden ontstaat er afasie door een hersen(vlies)ontsteking.
Taal en hersenen: de hersenen bestaan uit drie
verschillende delen: de grote hersenen (cerebrum),
de hersenstam (truncus cerebri) en de kleine
hersenen (cerebellum)
De hersenen bestaan uit twee min of meer
symmetrische helften (hemisferen) die door een diepe, overlangse groeve van elkaar
worden gescheiden en op een lager niveau met elkaar verbonden zijn door een dikke
vezelbundel, de hersenbalk (‘corpus callosum’).
Beide hemisferen bestaan uit vier
hersenkwabben, de frontaalkwab, de
pariëtaalkwab, de temporaalkwab en de
occipitaalkwab.
,Bij 95 tot 98 procent van de rechtshandige mensen is taal gerepresenteerd in de
linkerhersenhelft. Bij ongeveer 70 procent van de linkshandige mensen is dit eveneens het
geval. Bij de andere 30 procent is taal gerepresenteerd in de rechterhersenhelft. Dit zijn
voornamelijk mensen bij wie de linkshandigheid familiair bepaald is.
Bij een klein percentage van linkshandigen is taal in beide hemisferen gerepresenteerd.
Afasie wordt dus meestal veroorzaakt door een laesie in de linkerhemisfeer, die ook wel de
‘dominante hemisfeer’ wordt genoemd. Als een rechtshandig iemand afasie krijgt ten
gevolge van een laesie in de rechterhemisfeer, heet dit ‘gekruiste afasie’. Dit is zeer
zeldzaam en het gaat dan vrijwel zeker om een rechtshandige die veel linkshandigen in de
familie heeft. Afasie wordt meestal veroorzaakt door corticale laesies. Afasie ten gevolge van
een subcorticale laesie is zeldzamer, maar komt wel voor. Dat heet ‘subcorticale afasie’.
Functies van linkerhemisfeer:
Halfzijdige verlamming: Dit kan ontstaan door een laesie. Een laesie in de motorische cortex
zorgt ervoor dat de contralaterale lichaamszijde verlamd raakt. Ook zijn de bewegingen die
nodig zijn voor articulatie aangedaan. Afasie patiënten zijn vaak verlamd aan de rechterzijde
(taal zit meestal links in hersenen) en daarom hebben ze vaak ook articulatiestoornissen.
Hemianopsie: Bij hemianopsie kan de patiënt leren de stoornis te compenseren door zijn
hoofd te draaien.
Motorische en sensorische homunculus (de rechterlichaamshelft wordt gecontroleerd door
de linkerhersenhelft en vice versa): de belangrijkste hersengebieden die het hoofd-
halsgebied bedienen liggen ter hoogte van het oor.
NVAT (Afasie Interventie Schema)
- ‘Beschrijving van het therapeutisch proces ten aanzien van de diagnostiek en
behandeling van de persoon met afasie en zijn omgeving.’
- ‘Het doel van de NAIS is standaardisering en explicitering van het therapeutisch
proces van logopedisten, afasietherapeuten in de behandeling van personen met
, afasie en hun omgeving. De NAIS geeft richting aan het professioneel handelen van
de logopedisten/ afasietherapeuten.’
Assensysteem
- I – Afasie (syndroom)
De afasie staat als eerste, omdat dat natuurlijk centraal staat. Hier komen kort de
aard en de ernst van de taal- en spraaksymptomen, evenals de communicatieve
vaardigheden.
- II – Somatische status
Hier worden de medische gegevens vermeld, zoals eerdere CVA’s.
- III – Neurologische en neuropsychologische uitval
Hier worden alle gevolgen van het hersenletsel naast de afasie genoemd.
- IV – Psychosociale stressors
Hier komen de belastende omstandigheden op psychosociaal gebied te staan, zoals
verwerkingsproblemen.
- V – Sociale omstandigheden
Als laatst worden de biografische gegevens verzameld, zoals beroep, hobby’s, etc.
Diagnostiek bij afasie
CVA (cerebo vasculair accident)
- Ziekenhuis (SEH)
- Afdeling neurologie (Stroke Care Unit)
→ Neuroloog, verpleging en paramedici (logopedist, ergotherapeut, fysiotherapeut,
diëtist, etc.)
Diagnose: globaal beeld van afasie en bijkomende stoornissen (dysartrie & dysfagie)
Ontslag uit ziekenhuis:
- Verpleeghuis
- Revalidatiecentrum
- Naar huis (evt. met poliklinische revalidatie)
Diagnose afasie:
- Modaliteiten
- Linguïstische modellen
- Communicatieve mogelijkheden en beperkingen
Taalstoornis vaststellen
Beeld van afasie:
- Screeling
- Token Test
- CAT-NL (Comprehensive Aphasia Test)
Specifiekere testen op linguïstische niveau’s:
- NBT (Nederlandse Benoem Test)
- SAT (Semantische Associatie Test)
- (PALPA, WEZT, ASTA)
Communicatieve problemen vaststellen
- ANTAT (Amsterdam Nijmegen Test voor Alledaagse Taalvaardigheden)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xxxHUlogopedie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R156,89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now