Een volledige Nederlandse samenvatting van het boek 'The European World, ' bewerkt door Beat Kümin. Het is een samenvatting van de meest recente uitgave, de vierde editie, waarin twee extra hoofdstukken zijn opgenomen die niet in de vorige editie zaten. De samenvatting is in bulletpoints.
Een sam...
Samenvatting van The European World 1500-1800, 4e editie
Complete Nederlandse samenvatting "The European World " (Kumin, 4e editie) - Vroegmoderne Geschiedenis UvA
Nederlandse Samenvatting The European World 1500–1800 (4e editie, 2023) - Vroegmoderne Geschiedenis (UvA) (Week 2+3)
All for this textbook (5)
Written for
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Geschiedenis
Vroegmoderne Geschiedenis (LGX048P05)
All documents for this subject (19)
1
review
By: erbendrenth01 • 7 months ago
Seller
Follow
lisanekster
Reviews received
Content preview
The
Lisan Ekster
European
World,
1500-1800
4e editie
Samenvatting
,Inhoud
Deel 1.....................................................................................................................................................8
Hoofdstuk 2; Europa in 1500..............................................................................................................8
Politieke structuren........................................................................................................................8
Samenleving en economie..............................................................................................................8
Culturele horizonnen......................................................................................................................8
Heersers en onderdanen................................................................................................................9
Perspectieven.................................................................................................................................9
Deel 2...................................................................................................................................................10
Hoofdstuk 3; milieu..........................................................................................................................10
De Kleine IJstijd.............................................................................................................................10
Colombiaanse uitwisseling...........................................................................................................10
Energie..........................................................................................................................................10
Landschap, natuur en cultuur.......................................................................................................11
Assessment...................................................................................................................................11
Hoofdstuk 4; gender en familie........................................................................................................11
Introductie....................................................................................................................................11
Gender..........................................................................................................................................12
Gender en educatie......................................................................................................................12
Werk.............................................................................................................................................12
De publieke sfeer..........................................................................................................................13
De familie......................................................................................................................................13
Continuïteit en verandering..........................................................................................................14
Hoofdstuk 5; plattelandssamenleving..............................................................................................14
Landschappen en levensmiddelen................................................................................................14
Het belang van de oogst...............................................................................................................15
Landbouweconomie.....................................................................................................................15
Sociale relaties op het platteland.................................................................................................15
Historiografische perspectieven...................................................................................................16
Assessment...................................................................................................................................16
Hoofdstuk 6; stedelijke samenleving................................................................................................17
Stedelijke geografie......................................................................................................................17
Stedelijke voorspoed....................................................................................................................18
Stedelijke samenleving en bestuur...............................................................................................18
Assessment...................................................................................................................................19
1
, Hoofdstuk 7; mensen aan de rand van de samenleving en zij die afwijken......................................20
Oneervolle beroepen....................................................................................................................20
De armen......................................................................................................................................20
Medische verstotenen..................................................................................................................21
Seksuele verstotenen...................................................................................................................21
Criminelen....................................................................................................................................22
Slaven...........................................................................................................................................22
Assessment...................................................................................................................................22
Hoofdstuk 8; ziekte en gezondheid..................................................................................................22
Micro-macro kosmos....................................................................................................................23
Behandeling en genezing..............................................................................................................24
De gezondheidsmarkt...................................................................................................................24
Assessment...................................................................................................................................25
Hoofdstuk 9; de vroegmoderne economie.......................................................................................25
Introductie....................................................................................................................................25
Landbouw.....................................................................................................................................25
Productie en (proto-)industrie......................................................................................................26
Handel en diensten.......................................................................................................................27
Assessment...................................................................................................................................28
Deel 3...................................................................................................................................................28
Hoofdstuk 10; Kerk en mensen aan het einde van de Middeleeuwen.............................................28
De vorm van de Kerk.....................................................................................................................28
Parochie leven rond 1500.............................................................................................................29
Verder dan de parochie................................................................................................................29
Uitdagingen en druk voor hervormingen......................................................................................29
Assessment...................................................................................................................................30
Hoofdstuk 11; De lange reformatie: Luther......................................................................................30
Duitsland-een bijzonder geval?....................................................................................................30
Martin Luther-het bericht en zijn verspreiding.............................................................................30
Boeren en stedelijke reformaties.................................................................................................31
Prinselijke reformatie...................................................................................................................31
Reformatie politiek.......................................................................................................................31
Assessment...................................................................................................................................31
Hoofdstuk 12; de lange reformatie: gereformeerd..........................................................................32
De gereformeerde traditie............................................................................................................32
Genève en Calvijn.........................................................................................................................32
2
, De gereformeerde ‘internationaal’...............................................................................................33
Assessment...................................................................................................................................33
Hoofdstuk 13; de lange reformatie: katholiek..................................................................................33
Katholieke reformatie of contrareformatie?................................................................................33
De Raad van Trent........................................................................................................................33
Bisdom hervormingen en nieuwe orders......................................................................................34
Katholicisme gaat globaal.............................................................................................................34
Assessment...................................................................................................................................35
Hoofdstuk 14; religieuze cultuur in vroegmodern Europa................................................................35
Confessioneel Europa...................................................................................................................35
Hervorming van volksreligie.........................................................................................................36
Pluralisme en tolerantie...............................................................................................................36
Nieuwe vormen van vroomheid...................................................................................................37
Privatisering van het geloof?........................................................................................................37
Hoofdstuk 15; Joden en Moslims......................................................................................................38
De Joodse ervaring.......................................................................................................................38
De Moslim ervaring......................................................................................................................40
Assessment...................................................................................................................................41
Deel 4...................................................................................................................................................42
Hoofdstuk 16; voorbij Europa rond 1500.........................................................................................42
De Islamitische staten van het Midden-Oosten............................................................................42
Beschavingen en staten in Zuid en zuidoost Azië.........................................................................42
Ming China....................................................................................................................................43
De Afrikaanse wereld....................................................................................................................43
De Amerika’s.................................................................................................................................44
Assessment...................................................................................................................................44
Hoofdstuk 17; Europese relaties met de Ottomaanse wereld..........................................................44
Wie waren de Ottomanen?..........................................................................................................45
Militaire en diplomatieke relaties.................................................................................................46
Handelsbetrekkingen....................................................................................................................46
Assessment...................................................................................................................................47
Hoofdstuk 18; uitbreidende horizonnen..........................................................................................47
Richting ontdekkingen..................................................................................................................47
Portugese expansie in Afrika, Azië en Amerika.............................................................................48
Spaanse expansie in de Amerika’s................................................................................................48
Rivaliserende rijken......................................................................................................................49
3
, Assessment...................................................................................................................................49
Hoofdstuk 19; Europa overzees........................................................................................................50
Europeanen in Afrika en Azië........................................................................................................50
Spaans Amerika............................................................................................................................50
Portugees Amerika.......................................................................................................................51
Caribische plantagekoloniën.........................................................................................................51
Europeanen in Noord-Amerika.....................................................................................................52
Assessment...................................................................................................................................52
Hoofdstuk 20; globale uitwisseling van goederen............................................................................52
Introductie....................................................................................................................................52
Zestiende eeuw: Iberische pioniers..............................................................................................52
Zeventiende eeuw: de opkomst van Engelse en Nederlandse handelaren...................................53
Achttiende eeuw: expansie en competitie....................................................................................53
Assessment...................................................................................................................................54
Hoofdstuk 21; Europa en de wereld rond 1800................................................................................54
China.............................................................................................................................................55
De islamitische wereld..................................................................................................................55
Zuid-Azië.......................................................................................................................................55
Afrika............................................................................................................................................55
De Amerika’s en de Atlantische economie...................................................................................55
Gevolgen in Europa.......................................................................................................................56
Assessment...................................................................................................................................56
Deel 5...................................................................................................................................................57
Hoofdstuk 22; The Renaissance........................................................................................................57
Een nieuw tijdperk?......................................................................................................................57
Politiek leven................................................................................................................................57
Economische ontwikkelingen.......................................................................................................57
Middeleeuwse en renaissancecultuur..........................................................................................58
Humanisme...................................................................................................................................58
Filologie en de beeldende kunsten...............................................................................................58
Hoofdstuk 23; kunsten en maatschappij..........................................................................................59
De rol van de artiest.....................................................................................................................59
Patronage, collecties en macht.....................................................................................................59
Kunst en religie.............................................................................................................................59
De kunstmarkt in de Nederlandse Republiek................................................................................60
Kunst, wetenschap en globale uitwisseling..................................................................................60
4
, Assessment...................................................................................................................................60
Hoofdstuk 24; van pen naar printen- een revolutie in communicatie?............................................61
Het komen van printen.................................................................................................................61
De argumenten voor een ‘print revolutie’....................................................................................61
Het pleidooi tegen een ‘print revolutie........................................................................................62
Assessment...................................................................................................................................62
Hoofdstuk 25; eet- en drinkculturen................................................................................................62
Introductie....................................................................................................................................62
Bronnen en wetenschap...............................................................................................................62
Sociale, culturele en regionale contexten.....................................................................................63
Honger, vasten en feesten............................................................................................................63
Vrouwen.......................................................................................................................................64
Colombiaanse uitwisseling...........................................................................................................64
Assessment...................................................................................................................................64
Hoofdstuk 26; volkscultur(en)..........................................................................................................64
Introductie....................................................................................................................................64
Definities en debatten..................................................................................................................64
Volkscultuur of culturen?.............................................................................................................65
Oraliteit en print...........................................................................................................................65
Volksgezelligheid..........................................................................................................................65
Politieke cultuur van het volk.......................................................................................................66
Verandering over tijd....................................................................................................................66
Hoofdstuk 27; hekserij en magie......................................................................................................66
De toename in vervolgingen.........................................................................................................66
Verklaringen.................................................................................................................................67
Redenen voor afname in vervolgingen.........................................................................................68
Assessment...................................................................................................................................68
Hoofdstuk 28; de Wetenschappelijke Revolutie...............................................................................69
Wetenschappelijke Renaissance...................................................................................................70
Wetenschappelijke revolutie........................................................................................................70
Assessment...................................................................................................................................71
Hoofdstuk 29; verlichting..................................................................................................................71
Wat was ‘verlichting’?..................................................................................................................71
Rede en wetenschap....................................................................................................................72
De publieke wereld van de Verlichting.........................................................................................73
De politiek van de Verlichting.......................................................................................................73
5
, Verlichtingsspanningen................................................................................................................74
Assessment...................................................................................................................................74
Deel 6...................................................................................................................................................75
Hoofdstuk 30; de theorie en praktijk van politiek en overheid, 1500-1800......................................75
De staten......................................................................................................................................75
Instrumenten van overtuiging......................................................................................................76
Wetgeving en representatie.........................................................................................................76
De administratie van gerechtigheid..............................................................................................76
Publieke financiën........................................................................................................................76
Oorlog en diplomatie....................................................................................................................77
Sociaal beleid................................................................................................................................77
Heersers en onderdanen..............................................................................................................77
18e -eeuwse ontwikkelingen.........................................................................................................78
Assessment...................................................................................................................................78
Hoofdstuk 31; dynastieke politiek, religieus conflict en rede van de staat, 1500-1650....................78
De Italiaanse oorlogen..................................................................................................................79
De conflicten van de late 16e eeuw...............................................................................................79
De Dertigjarige Oorlog (1618-1648)..............................................................................................80
Assessment...................................................................................................................................80
Hoofdstuk 32; Europese politiek van de Vrede van Westfalen tot de Franse Revolutie 1650-1800. 81
Introductie....................................................................................................................................81
Richting een machtsevenwicht.....................................................................................................81
De impact van de Franse Revolutie (1789-1799)..........................................................................82
Hoofdstuk 33; hoven en centra........................................................................................................83
De hoveling en het hof.....................................................................................................................83
Het maken van een hof; een overzicht 1500-1800.......................................................................83
Ruimtes van het hof......................................................................................................................83
Hofceremonies.............................................................................................................................83
Culturele patronage......................................................................................................................84
Het hof in crisis.............................................................................................................................84
Hoofdstuk 34; centrum en periferie.................................................................................................84
Lokaal bestuur..............................................................................................................................85
Regionale en representatieve instituties......................................................................................85
Informele interactie......................................................................................................................85
Assessment...................................................................................................................................86
Hoofdstuk 35; de impact van oorlog.................................................................................................86
6
, Introductie....................................................................................................................................86
Oorlog en staatsformatie: het debat over een militaire revolutie................................................86
De steun voor oorlog....................................................................................................................87
Milities, huurlingen en ondernemers...........................................................................................87
Technologie en logistiek...............................................................................................................88
De ervaring van oorlog.................................................................................................................88
Assessment...................................................................................................................................88
Hoofdstuk 36; oproer en rebellie......................................................................................................89
Introductie en context..................................................................................................................89
Belasting en macht van staat........................................................................................................89
Religie, sociaal protest en rebellie................................................................................................90
Revolutionaire bewegingen..........................................................................................................90
Hoofdstuk 37....................................................................................................................................90
Epiloog..................................................................................................................................................91
Hoofdstuk 38; Europa in 1800..........................................................................................................91
Economische ontwikkelingen.......................................................................................................91
Sociale structuur...........................................................................................................................91
De rol van religie...........................................................................................................................91
Verlichting en publieke sfeer........................................................................................................92
Politiek leven................................................................................................................................92
7
, Deel 1
Hoofdstuk 2; Europa in 1500
Veel van de transformaties van de vroegmoderne tijd begonnen al lang voor 1500.
Politieke structuren
Meest voorkomende staatsvorm was monarchie
o Kan zowel erfelijk (meest voorkomend) als gekozen zijn
Stadstaten komen ook steeds meer onder keizerlijke/koninklijke sfeer
Kerk is ook eigenlijk een monarchie met paus als hoofd
Niet alle monarchieën worden machtiger, ook veel machtsverlies
o Bijvoorbeeld bij keizer van Heilige Roomse Rijk
De “keizerkiezers” worden belangrijker
o Of de paus
Was een beweging die kerkraden belangrijker wilden laten zijn dan paus en
vaak bij elkaar komen, onderdrukt maar paus moest concessies doen
o En byzantijnse rijk was helemaal weg
Polen-Litouwen was grootste land in Europa
o Had een Diet, een representatieve bijeenkomst
Maar Spanje en Frankrijk waren grootste machten
Samenleving en economie
Meesten leefden op platteland als boer of adel
Boeren
Adel
o Heel verschillend
o Hoog en laag
o Landeigenaren
o Adviseurs van koning en grote rol in landelijk en lokaal bestuur
Commerciële revolutie
Steden zijn belangrijk
o Nieuwe instituties worden bedacht en uitgevoerd, begin van kapitalisme
o International banksysteem
o Handelaren kregen hoge sociale status en speelden belangrijke rol in bestuur van veel
steden
Sociale ladder in een stad
o Bourgeoisie
Inwoner of burger (met privilege)
o Ambachtslieden, bij elkaar in gildes
o Werkers
Platteland
o Door commerciële revolutie zorgde voor eind aan manorial systeem en horigheid
o Vervangen door huur, betaald door geven van deel van oogst of door betaalde arbeid
o Hongersnood was een dreiging, wel minder door Pest
o Boeren kwetsbaar voor plunderingen van legers
Culturele horizonnen
Kerk speelde belangrijke rol in leven van mensen; het is een manier om morele richting te
hebben en de standaarddingetjes zijn fijn
8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisanekster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R140,13. You're not tied to anything after your purchase.