VOORAFGAANDE TOELICHTINGEN:
Cursusmateriaal: handboek familiaal vermogensrecht in essentie
Examen – schriftelijk
Op ufora document met relevante randnummers
INHOUD
- Erfrecht:
o Wettelijke devolutie
De wettelijke erfgenamen
- Testamenten
- Schenkingen
- Contractuele erfstellingen
- Fiscale aspecten
o Erfbelasting
o Schenkbelasting
- Huwelijksvermogensrecht
o Wettelijk huwelijksstelsel (herhaling)
o Conventionele stelsel
Het huwelijkscontract en de wijziging aan het huwelijksstelsel
De conventionele stelsels
- Inbreng
- Voorbehouden erfdeel
- Verdeling van de nalatenschap
- Erfovereenkomsten
1 DE WETTELIJKE ERFGENAMEN
Art. 4.10 e.v. BW
1.1 WETTELIJKE DEVOLUTIE:
Art. 4.10 BW
Wie zijn de wettelijke erfgenamen: in gevolge de wet tot nalatenschap van de persoon
1) Bloedverwanten van de erflater (gewoon en volle geadopteerde worden ongeveer
gelijkgeschakeld)
2) Langstlevende echtgenoot
3) Wettelijk samenwonende
1.1.1 Het wettelijk erfrecht van de bloedverwanten:
De basisprincipes:
1
, 1) Er zijn vier orden. De eerste orde komt voor de tweede, de tweede voor de derde, de derde
voor de vierde (uitz. bij kloving)
- 4 categorieën van erfgenamen
- Eerst kijken naar de eerste categorie, dan tweede etc.
2) Binnen elke orde erft de dichtste in graad (uitz. plaatsvervulling)
- Graad is het aantal generaties
- Overledene=decuius
- Uitzondering van plaatsvervulling!!
3) Zijn er meerdere erfgenamen die aldus tot de nalatenschap komen, dan krijgen ze in principe
een gelijk aandeel (uitz. kloving en plaatsvervulling)
- A en B krijgen elk de helft, een gelijk aandeel
- Uitzondering: kloving en plaatsvervulling
4) Bloedverwanten tot en met de vierde graad erven (uitz. plaatsvervulling)
Grootvader – grootmoeder
Vader- moeder
DC (overledene – decuius)
Rechte lijn: aantal graden tellen
Zijlijn: over de gemeenschappelijke stamouder
Graden = aantal generaties
1.1.1.1 1. De orde van de afstammelingen
Basisregel: eerste orde voor de tweede orde etc.
- Ook de ten volle geadopteerde kinderen en hun afstammelingen behoren tot de eerste orde
- Ook de gewoon geadopteerde kinderen en hun afstammelingen
Let op: gewone adoptie doet slechts een familierelatie ontstaan met de adoptant, dus erven niet: de
gewoon geadopteerde kinderen van de afstammelingen
=> gewone adoptie enkel band met de adoptant en de oorspronkelijke banden met de familie
worden niet doorgeknipt
B kan ten volle of gewoon geadopteerd zijn
2
,1.1.1.2 2. De orde van de nauwe bloedverwanten in de zijlijn en de opgaande lijn
Indien er geen afstammelingen zijn in de eerste orde
Nauwe bloedverwanten in de zijlijn en de ouders
A. DE OUDERS
Ook degene die de decuius ten volle heeft geadopteerd
(Voor het erfrecht van de adoptant bij gewone adoptie gelden bijzondere regels)
B. DE BROERS EN ZUSTERS = NAUWE ZIJVERWANTEN
- Ook de kinderen die door de ouder(s) van de decuius ten volle geadopteerd werden
- (Voor het erfrecht van de kinderen die door de ouder(s) van de decuius gewoon werden
geadopteerd, gelden bijzondere regels)
- Ook de halfbroers en halfzusters
- De afstammelingen van broers en zusters en van de halfbroers en halfzusters
Wie krijgt wat binnen de tweede orde?
- De ouders krijgen elk een vast één vierde
- De rest wordt verdeeld tussen de nauwe zijverwanten (bevoorrechte zijverwanten is
vroegere term)
vader en moeder (krijgen elk 4de)
3 kinderen (1 is overleden)
De kinderen krijgen de helft (dus ook elk een 4 de)
stel vader is reeds overleden: vast 1 4 de dat aan de vader
toekomt valt weg => moeder krijgt wel ¼
Broer en zus krijgen elk de helft van ¾ = 3/8
Indien geen vader en moeder meer, alles naar broers en zussen
grootvader
vader en moeder zijn overleden
moeder was vroeger getrouwd met Z en
heeft kind C
C is halfbroer/ halfzus van de erflater
DC
In 1ste orde geen afstammelingen,
tweede orde: broers/ zussen/
halfbroers/ halfzussen =>
erfgenamen van tweede orde: vader/ moeder + nauwe zijverwanten. Vader en moeder zijn
reeds overleden, C krijgt volledige nalatenschap = toepassing regels maar merkwaardig want
GV wordt uitgesloten en nalatenschap gaat volledig naar familie aan moederszijde
1.1.1.3 3. De orde der ascendenten
= Alle bloedverwanten in de opgaande lijn (ook de ouders)
Ook de ouders, als zij opkomen zonder broers en zusters of afstammelingen van broers en zusters
3
, geen afstammelingen van de DC, wel bloedverwanten in de
opgaande lijn => degene die dichtst in graad staat krijgt de nalatenschap = vader
1.1.1.4 4. De orde van de zijverwanten
= niet bevoorrechte zijverwanten
= De bloedverwanten in de zijlijn, andere dan broers en zusters en hun afstammelingen
geen eerste orde, tweede orde, derde orde => dus naar vierde
orde (gewone zijverwanten: oom en tante) oom en tante
allebei in de derde graad
1.1.2 De plaatsvervulling:
Art. 4.13 e.v. BW
Wat? De afstammelingen van een vooroverledene, gelijktijdig overleden, verwerpende of
onwaardige erfgenaam komen samen tot het erfdeel waarop hun ouder, grootouder ... recht had
- Bv. onwaardig om te erven door vermoorden DC
Zij komen bij staken en niet hoofdelijk tot de nalatenschap => deel krijgen per familietak
Wanneer? Slechts in deze drie gevallen !!! Ten voordele van:
̶ de afstammelingen van afstammelingen van de decujus (ook de afstammelingen van
ten volle geadopteerde kinderen en van gewoon geadopteerde kinderen)
̶ de afstammelingen van broers en zusters, halfbroers en halfzusters van de decujus
̶ de afstammelingen van nonkels en tantes van de decujus
Niet de gewoon geadopteerde kinderen van die afstammelingen, broers en zusters, nonkels en
tantes (de familieband door gewone adoptie tot stand gebracht beperkt zich tot één graad)
geen voordeel van plaatsvervulling omdat gewone adoptie geen familieband schept met de
familie van de adoptant
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarieVdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R228,93. You're not tied to anything after your purchase.