Dit is een samenvatting van de wpo's van cognitieve psychologie, een 2e jaarsvak in psychologie aan de VUB. Deze samenvatting is volledig + mijn eigen notities. Gemaakt in 2024
(ENKEL WPO'S!)
1. Experimentele methode en verslaggeving
1.1 Hypothese
• Te testen verklaring voor een fenomeen
• Wetenschap: moet falsifieerbaar zijn
• Bv:
- “Er bestaat een immateriële, almachtige God” = geen goede hypothese want kan niet
aangetoond worden met data
- “Alle mensen zijn sterfelijk” Je zou dan iemand moeten vinden die onsterfelijk is en zelf
onsterfelijk moeten zijn om dit te testen, dus geen goede
- “Alle mensen sterven voor ze 150 jaar worden”
- “Agressie wordt veroorzaakt door frustratie” Hierbij is het probleem dat agressie en
frustratie moeilijk te meten is. Hierbij moet je de concepten operationaliseren. Een
bepaalde meting ga je dan definiëren, een vertaling van maken zodat die wel gemeten
kunnen worden (gebeurd bijna bij elke hypothese)
• Dus om hypotheses te kunnen testen, moeten concepten vaak geoperationaliseerd worden
- Meting definiëren van niet-rechtstreeks meetbare fenomenen
• Bv: frustratie
- De gemiddelde hoeveelheid stress-hormonen in het bloed de voorbije zeven dagen
- Aantal uren in de file gespendeerd de afgelopen week
- Aantal mislukte pogingen om draad door de naald te krijgen
• Statistische hypothese toetsing
- Nulhypothese: het gevonden patroon kan verklaard worden zonder het verband dat de
hypothese voorstelt (toeval)
o Bv: gemiddelde IQ van 20 mannen = 100 en van 20 vrouwen 110
Hierbij zou je naïef gezien kunnen zeggen dat vrouwen een hoger IQ hebben dan
mannen, maar eigenlijk is dat hier toeval
- Hier zie je dat sommige mannen een heel hoog IQ hebben en sommige vrouwen een heel
laag
- 0.05 is de grens van significantie, alles wat daar boven ligt is niet significant, alles wat
eronder ligt wel. Hier is de .06 dus niet significant
- Nulhypothese: de kans om onder de nulhypothese een verschil van minstens de omvang
als het verschil in deze steekproef te vinden
o vb. Gemiddelde IQ van 20 mannen = 100, van 20 vrouwen = 110
2
,LenaCoe
Samenvatting 2024
- Alternatieve hypothese: de nulhypothese valt niet vol te houden; dit patroon is te
onwaarschijnlijk (p<.05)
o Alternatieve verklaringen blijven mogelijk
- Hierbij is de p-waarde veel kleiner
1.2 Causaliteit
• Specifiek aan experimentele methode: mogelijkheid om causale verbanden na te gaan
- Een of meerdere variabelen doelbewust gemanipuleerd
- Al de rest zo veel mogelijk constant gehouden
- Verschillen tussen condities zijn dan enkel aan de gemanipuleerde variabele te wijten
- Between/within subject manipulatie
• Bv: een groep krijgt een week antidepressiva en een andere groep niet. Al de rest probeer je
zo constant mogelijk te houden bv: iedereen is man, iedereen is tussen de 18 en 60, iedereen
rechtshandig
• Within subject manipulatie: een pp doorloopt alle condities van het experiment
• Between subject manipulatie: elke pp doorloopt 1 conditie van het experiment
• Onafhankelijke variabele:
- Gecontroleerd door de onderzoeker zelf (vb. dosis cafeïne, geoperationaliseerd als 0/1
kop koffie)
• Afhankelijke variabele:
- Variabele die gemeten wordt door de onderzoeker (vb. zenuwachtigheid,
geoperationaliseerd als afstand geijsbeerd op treinperron)
• Verwarrende variabele:
- Bijkomende variabele die samen met de onafhankelijke variabele varieert en de
afhankelijke variabele beïnvloedt (vb. volheid van de blaas)
• Verwarrende variabele vermijden door:
- Willekeurige verdeling van proefpersonen tussen groepen
- Willekeurige volgorde van experimentele condities binnen het experiment per
proefpersoon (‘counter balancing’)
3
,LenaCoe
Samenvatting 2024
1.3 Verslaggeving
• Empirische cyclus
4
, LenaCoe
Samenvatting 2024
2. Lexicale beslissing
2.1 Theoretisch kader
• Het experiment heeft betrekking op het semantisch geheugen
- Feiten over de wereld, de betekenis van woorden
- = deel van het geheugen
• Onderdeel daarvan is het mentale lexicon
- Verzameling van alle woorden die je kent, met inbegrip van spelling, syntactische regels,
betekenis,…
- “Mentale woordenboek”
• Onderzoeksvraag: Wat zijn de eigenschappen van dit mentale lexicon? Hoe is het
opgebouwd? Hoe halen we er informatie uit op?
• Dominant paradigma: lexicale beslissing
- Vele varianten
- Taak omvat steeds beoordeling of één of meerdere lettergroepen echte woorden of
“pseudowoorden” zijn
→Is dit een echt woord of een pseudo woord
• Drie belangrijke kaders:
- Spreading activation model
- Location shifting model
- Compound cue model
Meyer & Schvanenveldt (1971):
• Hierbij worden altijd 2 stimuli tegelijkertijd aangeboden onder elkaar
• Manipulatie:
- Taak: ja/nee versus zelfde/verschillend
- Woord / Nonwoord = pseudowoord
- Beide woorden: geassocieerd of niet
Dus de pp moet aangeven of de woorden allebei bestaande woorden zijn, of dat 1 van de
2 een pseudowoord is
Pseudo woorden zijn letterreeksen die wel mogelijk zouden zijn maar het zijn geen
bestaande woorden
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LenaCoe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R125,99. You're not tied to anything after your purchase.
