Samenvatting
verbintenissenrecht
Prof. Sagaert
2023-2024
,Titel I. Wettelijk kader
Titel II. Wat is een verbintenis?
Hoofdstuk I. Definitie en essentiële bestanddelen van
de verbintenis
Verbintenis = rechtsband tussen twee of meer personen op grond waarvan de
ene persoon (schuldeiser) van de andere persoon (schuldenaar) in rechte de
uitvoering van een (in geld waardeerbare) prestatie mag eisen
Afdeling I. Een rechtsband tussen rechtssubjecten
Verbintenis / juridisch afdwingbare verplichting / vorderingsrecht / persoonlijk
recht / schuldvordering
- Actiefzijde: schuldeiser / crediteur => zijde van het recht
- Passiefzijde: schuldenaar / debiteur => zijde van de verbintenis
!! pluraliteit van rechtssubjecten (wnr aan één van de zijdes meerdere personen
staan)
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen (~ orgaanleer)
!! als zelfde persoon aan beide zijdes staat (vermenging) dooft het contract uit
Persoonlijk recht <> zakelijk recht:
Rechtsband tss rechtssubjecten Rechtsband tss rechtssubject en
rechtsobject
Tegenwerpelijkheid inter partes Tegenwerpelijkheid erga omnes
Geen limitatieve opsomming in de Limitatieve opsomming in de wet
wet
Nuancering bij 1 & 2
, - Persoonlijke rechten kunnen indirect een rechtsobject hebben (bv.
aankoopoptie) én zakelijke rechten doen ook een rechtsband tussen
rechtssubjecten ontstaan (bv. blote eigenaar – vruchtgebruiker)
- Verschil in tegenwerpelijkheid is te wijten aan publiciteit
Uitleg bij 3
- Zuiver formeel onderscheidingscriterium = numerus clausus-beginsel
- Eigendom, mede-eigendom, zakelijke gebruiksrechten
(erfdienstbaarheden, vruchtgebruik, erfpacht en opstal), zakelijke
zekerheidsrechten (bijzondere voorrechten, hypotheek, pand en
retentierecht)
Afdeling II. In rechte afdwingbaar?
Uitgangspunt: principiële afdwingbaarheid van de verbintenis
Niet-nakoming VB => contractuele sancties / buitengerechtelijke
tenuitvoerlegging (uitv. titel)
Onderscheid juridische verbintenis <> bv. beleefdheidsregel (!! Wel grijze
zone, bv. patronaatsverklaring)
Art. 5.1 BW: SE mag de nakoming van de verbintenis in rechte eisen, indien hij
over een authentieke akte beschikt heeft hij daarvoor geen rechterlijke uitspraak
nodig
Uitzondering: natuurlijke verbintenis
= juridisch bindende verbintenissen voor de partijen, die niet in rechte kunnen
worden afgedwongen
- Bij erkenning (door bv. betaling) => afdwingbare verbintenis
- Bv. verjaarde schuld
Afdeling III. Wat zijn de bronnen van verbintenissen?
Bronnen van verbintenissen
- Rechtshandeling: handelingen die ertoe strekken om rechtsgevolgen te
doen aanstaan (eenzijdig <> meerzijdig)
- Oneigenlijk contract
- Buitencontractuele aansprakelijkheid
- Wet: quasi-contracten, quasi-delicten
Open systeem van bronnen van verbintenissen
, Er kan bindende kracht toekomen aan rechtsfeiten / rechtshandelingen die de
wet niet als bron van verbintenis beschouwt
Dit blijkt uit…
- Erkenning van het verbod van ongerechtvaardigde verrijking als bron van
verbintenis
- Erkenning van rechtmatig vertrouwen als bron van verbintenis (in
specifieke gevallen)
- Erkenning van de verbintenis door eenzijdige wilsuiting als bron van
verbintenis
Hoofdstuk II. Soorten verbintenissen
Afdeling I. Tweedeling – resultaatsverbintenis en
inspanningsverbintenis
Onderscheidingscriterium
Inspanningsverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om
alle zorg te verstrekken die eigen is aan een voorzichtig en redelijk persoon
(bewijslast van fout bij SE)
Resultaatsverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om
een bepaald resultaat te bereiken (bewijslast van overmacht bij SA)
Garantieverbintenis = verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om een
bepaald resultaat te bereiken, zelfs in geval van overmacht
!! menging is mogelijk
Impact op de bewijslast
Inspanningsverbintenis: SE moet aantonen dat SA niet gehandeld heeft als
een voorzichtig en redelijk persoon om een bepaald resultaat te bereiken
Resultaatsverbintenis: SE moet aantonen dat SA het beloofde resultaat niet
heeft bereikt, SA kan niet-toerekenbaarheid inroepen door overmacht te bewijzen
Interpretatie
- Contract
- Gemeenschappelijke bedoeling van de partijen, dmv gemeenrechtelijke
interpretatieregels
- Aard van de prestatie waartoe men zich verbonden heeft
Afdeling II. Verbintenis tot doen, verbintenis tot geven,
verbintenis tot niet-doen
Verbintenis om iets te geven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller glorialouis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R220,92. You're not tied to anything after your purchase.