1. Inleiding - kennismaking met
de inspanningsfysiologie
1.1. Inspanningsfysiologie: historische mijlpalen
1921: A.V. Hill
start inspanningsfysiologie
Tot 1970: vooral cardiovasculair & respiratoir
Daarna biochemie: ‘wat gebeurt er in bepaalde cel/orgaan tijdens inspanning?’
1927: Amerikaanse invloed
Harvard Fatigue Laboratorium (HFL)
Opgericht door biochemicus
Leidde bijna alle prominente inspanningsfysiologen vd jaren 50 & 60 op
Uitwisseling v fysiologen die leidde tot Scandinavische invloed
Na 1950: Scandinavische invloed
Samenwerkingsbanden tssn Amerikaanse & Scandinavische inspanningsfysiologen
Hedendaagse inspanningsfysiologie:
Veel vooruitgang door verbeterde technologie
Herintroductie naaldbiopsietechniek: dunne naalden ontwikkelt
Intrede vd biochemie
Toepassen vd moleculair-biologische technieken
Inspanningstest om VO2, max te meten
Zak met lucht analyseren nr O2 & CO2
7-10 jaar later: 1ste gasuitwisselingstoestel
VO2 meten, ademhaling per ademhaling
Nadeel: bij vorig model wist men zeker dat persoon X-aantal lucht had uitgeademd
veel geleerd uit vorige methode
1.2. situering vd inspanningsfysiologie
Fysiologie:
inspanningsfysiologie
sportfysiologie: wat gebeurt er in lichaam als ik start met joggen?
klinische inspanningsfysiologie: hoe komt het dat er adapties gebeuren als ik train?
omgevingsfysiologie: koude, warmte, hoogte
1.2.1. fysiologie
mitochondrie: verwerken O2
belangrijkste organel in cellen (ETS)
defect? Mensen kù met moeite zuurstof gebruiken tijdens inspanning => kù niet trainen
orgaanfuncties ifv leeftijd:
- hartfunctiie neemt af id loop vh leven met 25%
MAAR gebasseerd op huidige populatie v mensen die fysiek gezond zijn maar
inactief
Achteruitgang is minder door bewegen => stoffen afgescheiden in hersenen
1.2.2. Inspanningsfysiologie
Size principle: principe vd volgorde vd spiervezelrecrutering
- ST fibers/type I:
Lage intensiteit
Meer mitochondriën
, - FT fibers/type IIa
- Type IIX
Progressieve rekrutering v spiervezels met toenemende intensiteit
VO2,max ifvd leeftijd: negatief verband
Resultante v aanvoer v zuurstof & afvoer v CO2
Profileren v elite atleten
Trainen & bijsturen vh trainingsproces
Traingingsbelasting:
slaap
- Non-REM slaap:
Metabole verwerking
Herstel v spieren
- REM-slaap:
Programmeren v hersenen nr bepaalde bewegingen
immuniteit:
- IgA
- Fysieke activiteit versterkt immuunsysteem
1.2.3. Sportfysiologie
Trainingsmethoden & mitochondriale biogenese:
Variatie in training
Uithoudingsvermogen verbeteren: duurlopen aan lage intensiteit
Type I aanspreken
Interval training: snelle vezels benutten
Zowel type I & type IIa aanspreken
Voldoende intensiteit in intervaltraining: type I, II a, IIx vezels aanspreken
1.2.4. Klinische inspanningsfysiologie
Oorspronkelijk: veel spiermassa, hogere VO2, max zit in genen
Fysieke inactiviteit
Chronische ziekten
Levenskwaliteit ↓
Myostatine: onderdrukt cel/spiergroei
Spieren kù wel groeien MAAR in bepaald niveau
afwezigheid myostatine gen: Bodybuilder op 2-jarige leeftijd
1.2.4.1. hart- en vaatziekten
vernauwing coronaire arterie= chronische ziekte
belet zuurstoftransport nr hart
weinig last tot bepaalde grens: wnr diameter gedaald is tot 50-60%
preventie dmv fysieke activiteit:
- daling cholesterol
LDL-cholesterol
Triglyceriden & toename HDL-cholesterol
- daling bloeddruk
- toename endothel-functie => vasodilatatie
- daling thrombusvorming
toename capaciteit fibrinolytisch systeem
- toename insuline sensitiviteit
- gewichtsreductie & preventie obesitas
fysieke training als therapeutische interventie bij chronische ziekten
doeling: evidentie nagaan van fysieke training als therapeutische interventie bij chronische
ziekten
- fysieke training is aangewezen id behandeling ve groot #chronische ziekten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellagoosens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R76,01. You're not tied to anything after your purchase.