Summary
Samenvatting Genetica wondzorg zt3
- Course
- Institution
Samenvatting Genetica
[Show more]
Seller
Follow
campenaertssylke
Reviews received
Content preview
Genetica- Genetica of erfelijkheidsleer = De biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en
verklaart.
- Erfelijkheid = Overdracht van zichtbare en onzichtbare eigenschappen van de ene
generatie naar de volgende generatie
- Bouwstenen van de erfelijkheid
o De genen of snippertjes DNA van een organisme
Bepalen hoe dat organisme eruitziet, hoe het zich gedraagt en hoe het zich
vermeerdert
1. WAAROM IS GENETICA BELANGRIJK
- Diagnose en behandeling van erfelijke aandoeningen
- Ontwikkeling van geneesmiddelen en gentherapie
- Identificatie van bacteriën en virussen zodat doelgerichte behandeling voor ziekten
mogelijk is.
- Forensische toepassingen zoals het identificeren van misdadigers
- Oorzaken van kanker begrijpen
1. DE CEL
- Het proces waarbij het genetisch materiaal van de ene generatie op
de andere overgaat, hangt helemaal af van hoe cellen groeien en zich
delen
- Celdeling is de motor waar overerving op draait
o Een van de belangrijkste activiteiten die cellen ondergaan
1.1 Celkern of de nucleus
- Een door een membraam omsloten deel van een cel waarin
het genetisch materiaal of DNA is opgeslagen
- Het DNA regelt de productie van eiwitten, die maken dat het
hele organisme kan functioneren
- De celkern wordt ook wel gezien als het ‘controlecentrum’
van de cel
o Alle erfelijke eigenschappen worden aangestuurd door
informatie uit de celkern
1.1 Celmembraan
- Een biologische structuur die de binnenkant van een cel scheidt van de buitenkant
1.1 Cytoplasma
- De volledige inhoud van een cel, met uitzondering van de celkern
- Bestaat uit het cytosol of de grondvloeistof, de organellen (mitochondriën, golgi-apparaat,
endoplasmatisch reticulum) en alle andere inwendige celcomponenten zoals eiwitten
- Wordt begrensd door een membraan, dat ervoor zorgt dat de levende celinhoud niet naar
buiten stroomt
- Bestaat voor ongeveer 80% uit water en is rijk aan eiwitten, koolhydraten, ionen en
nucleinezuren
1.1 Mitochondriën
- Krachtcentrales, produceren energie door omzetting van glucose naar ATP
o ATP fungeert als een soort batterij en slaat energie op totdat die nodig is
1.1Somatische cel
- Lichaamscellen
o Ontstaan door een simpele celdeling of mitose
Darmcellen, huidcellen, vetcellen, spiercellen, …
1.1 Geslachtscel
,- Gespecialiseerde cellen die instaan voor de voortplanting
o Eicel/ Zaadcel
1. HET CHROMOSOOM
- Draadachtige strengen die uit DNA bestaan
o Drager van het erfelijk materiaal (DNA)
- Centromeer
o Het gedeelte van het chromosoom dat lijkt dichtgeknepen
o Geeft elk chromosoom zijn unieke vorm
- Telomeer
o Uiteinde van het chromosoom
o Bestaat uit dicht op elkaar gepakt DNA
o Dient om de DNA-boodschap te beschermen
- Er zijn drie ‘soorten’ chromosomen
o Autosome chromosomen
Lichaamschromosomen
o X-chromosomen
o Y-chromosomen
- Bij de mens komen chromosomen voor in paren van homologe chromosomen
o Eén exemplaar komt van de moeder en het andere komt van de vader
o De mens heeft 46 chromosomen of 23 paar
- Karyogram of chromosomenkaart
o Chromosomen groeperen, rangschikken en nummeren
- Homoloog
o De gepaarde chromosomen zijn in vorm en grootte
gelijk
o Maar ze zijn niet identiek
o Ze bevatten dezelfde genen op dezelfde plaats, maar met verschillende genetische
informatie omdat de allelen verschillend zijn
o Het ene chromosoom komt van de vader en het andere van de moeder
- Diploide
o We hebben van elk chromosoom twee exemplaren (2n)
o Een diploïde celkern (2n) bevat 46 chromosomen en komen de chromosomen in
paren voor
o Erfelijk materiaal is dubbel aanwezig
- Haploïde of enkelvoudig
o Een haploïde cel (n) is een cel met een enkel chromosoom van een
chromosomenpaar per kern
o Erfelijk materiaal is eenmaal aanwezig
o Een celkern van een haploïde cel bevat bij de mens 23 chromosomen
o De geslachtscellen zijn haploïde nl 22 lichaamschromosomen en 1
geslachtschromosoom (X of Y)
1.1 Gen
= Een gen codeert een erfelijke eigenschap, waarbij
verschillende versies van een gen min of meer verschillende
gevolgen kunnen hebben voor die eigenschap van een
organisme
- Stukjes DNA die samen de blauwdruk vormen voor lichamelijke
kenmerken
, o Genen vertellen het lichaam hoe, wanneer en waar alle structuren die nodig zijn om
te kunnen leven, moeten worden gemaakt
- Genen zitten op de chromosomen
1.1Allelen
- Verschillende versies/varianten van genen
- Van elk gen kunnen er 1 of meer allelen zijn
- Als een organisme voor een bepaald gen twee
gelijke allelen heeft, is het organisme voor die
eigenschap homozygoot
- Als een organisme voor een gen twee
verschillende allelen heeft, is het organisme
heterozygoot voor een bepaalde eigenschap
1.1Locus
- Een bepaald gen is gelegen op een bepaalde plaats op
een bepaald chromosoom
- De meeste fenotypen (uiterlijke kenmerken) die je ziet, worden door meerdere genen
samen veroorzaakt d.w.z. door genen die zich op verschillende loci en vaak ook op
verschillende chromosomen bevinden
1. DNA
- DNA of deoxyribonucleinezuur of ‘HET erfelijke materiaal’
o In het DNA (de genen) zitten boodschappen verborgen
o Deze boodschappen zijn instructies voor hoe je eruitziet, hoe je spieren werken en
hoe je ogen knipperen, je vatbaarheid voor bepaalde ziekten en alles ertussenin
o Praktisch betekent dit dat iedere cel een complete set instructies (onder de vorm
van genen) bevat voor het bouwen van het hele organisme
Een gen bepaalt precies hoe een bepaalde eigenschap tot uitdrukking zal
komen (fenotype)
Kan van de ene op de andere generatie overgedragen worden
- DNA bestaat uit drie onderdelen
o Stikstofrijke basen
o Deoxyribosesuikers
o Fostaten
- Deze drie onderdelen samen
nucleotide
o Duizenden paren van
nucleotiden vormen samen een enkel molecuul DNA
1.1 Nucleotide
- De werkelijke bouwstenen van DNA
- Vier specifieke stikstofrijke basen
o Adenine (A)
o Guanine (G)
o Thymine (T)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller campenaertssylke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R103,18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80461 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now