1
ROMAN
Skoenlapper
(Irma Venter)
@IMPAQ JUN 2021, NSS NOVEMBER: AFRIKAANS HUISTAAL VR2 |
2021, @IMPAQ JUN 2023, @IMPAQ SEP 2021
INHOUD
Opsomming bl. 2
Titel bl. 3
Milieu: ruimte + tyd bl. 4
Intrige bl. 5
Temas bl. 6
Konflik bl. 9
Karakters bl. 12
Ironie bl. 22
Spanning bl. 23
Opstelvrae bl. 24
• Die karakters Alex en Tom toon
verskeie ooreenkomste, maar ook
verskille.
• Implisiete – en eksplisiete
karakterbeelding
• Konflik is ’n kernelement van enige goeie spanningsroman. Ranna ervaar innerlike
konflik sowel as uiterlike konflik met Billy, Tom en Francois.
• Ranna trek mans aan, maar haar verhouding met hulle is nie ware
liefdesverhoudings nie.
Kontekstuele vrae bl. 31 - 37
@Juffrou_Ansie
, 2
OPSOMMING
Die roman "Skoenlapper" speel af in Dar es Salaam, die hoofstad van Tanzanië,
in die jaar 2010. Die verhaal volg die liefdesverhaal van Alex, 'n joernalis, en
Ranna, 'n fotograaf, wat mekaar ontmoet tydens die troue van Hadhi se seun,
David. Daar is 'n onmiddellike aantrekkingskrag tussen hulle, en Alex raak verlief
op Ranna in 'n oogwink. Hy besef egter gou dat Ranna 'n geheimsinnige en
gevaarlike vrou is. Sy verskyn in 'n restaurant met 'n meswond in haar arm en
weier om daaroor te praat.
Alex se vriende waarsku hom om weg te bly van Ranna, maar hy kan nie weerstaan nie. Hulle word verlief terwyl hulle
saam verslag doen oor die ramp en ellende wat Tanzanië teister. Die land ervaar erge oorstromings, en joernaliste van
regoor die wêreld stroom toe om die situasie te dek. Alex en Ranna probeer om die groot vloed op die wêreld se
voorblaaie te kry, maar hul geluk verander wanneer die lyk van Billy Jones, 'n IT-biljoenêr, op die strand uitspoel.
Ranna ontdek die lyk en sien dat sy vingers afgesny is. Hamisi Bahame, 'n polisieman, word aangestel om die
moordenaar op te spoor. Alex vind uit dat Ranna 'n skuilnaam het en dat sy tot drie jaar gelede nog Isabel Baker was. Sy
is ook vroeër ondervra vir die moord op twee van haar kêrels. Ranna is nie eerlik oor haar verhouding met Billy Jones nie,
en Alex begin twyfel of hy haar kan vertrou. Hy vra vir 'n oorplasing en keer terug na Suid-Afrika.
Hy spandeer die eerste twee weke by sy ma op die plaas. Dit is hier waar die verhaal sy hoogtepunt bereik. Ranna kom
onverwags op die plaas aan en waarsku Alex dat die moordenaar haar dalk kan agtervolg. Tom, 'n man wat Alex nie
ken nie, daag op die plaas op. Ranna maak hom dood in selfverdediging.
Ranna besef dat sy die blaam vir Tom se dood op haarself moet neem om haar en Alex se vryheid te beskerm. Sy besluit
om te vlug en laat Alex agter. Die roman eindig met Ranna se vlug, wat die leser met 'n gevoel van onsekerheid en
spanning laat. Die vraag bly hang: sal Ranna ooit weer veilig wees?
@Juffrou_Ansie
, 3
TITEL
Die term "skoenlapper" in die verhaal verwys waarskynlik na die African Caper
White B. aurota, 'n spesie wat ook in die Arusha-streek van Tanzanië voorkom.
Hierdie skoenlappers is bekend vir hul indrukwekkende migrasie, wat hulle elke jaar
meer as drieduisend kilometer laat reis om die winter te oorleef. Hulle word gedryf
deur 'n diepgewortelde instink wat hulle na die warmste plekke lei.
Die larwes van hierdie skoenlappers het 'n beduidende impak op die plante
waarop hulle leef. 'n Groot groep skoenlappers kan 'n hele landskap ontblaar, wat
die omgewing drasties verander. In die verhaal is Alex bekommerd oor die lot van
Ranna en hoor van Tom dat sy moontlik die migrasie van die skoenlappers gaan
besigtig. Ranna het iets oor 'n skoenlappermigrasie genoem en Tom stel voor dat
Alex die pad na Korogwe toe probeer.
Alex ry vir meer as twee ure voordat hy die eerste skoenlappers raakloop. 'n Paar
kilometer verder word die enkele wit skoenlappers 'n bondel fl adderende insekte
wat alles om hulle blindelings ignoreer en agter hulle instink aanneuk. Die
skoenlappers se onverbiddelike migrasie weerspieël 'n blinde dryfkrag, 'n instink
wat hulle nie toelaat om te stop of om te let op die omgewing nie.
Aan die einde van die verhaal kan die leser 'n verband trek tussen Ranna en die
skoenlappers. Is sy nie ook net 'n skoenlapper wat migreer en alles blindelings om haar ignoreer nie? Of verorber sy dalk
dinge wat in haar pad kom, net soos die skoenlapperlarwes wat die plante verorber? Die skoenlappers se migrasie word
gekenmerk deur 'n onverbiddelike dryfkrag, 'n instink wat hulle nie toelaat om te stop of om te let op die omgewing nie.
Die skoenlappers se migrasie word gekenmerk deur 'n onverbiddelike dryfkrag, 'n instink wat hulle nie toelaat om te stop
of om te let op die omgewing nie. Die verhaal laat die leser wonder of Ranna se optrede ook deur 'n soortgelyke instink
gedryf word, of sy dalk ook 'n blinde dryfkrag het wat haar nie toelaat om te stop of om te let op die gevolge van haar
optrede nie. Die skoenlappers se migrasie word gekenmerk deur 'n onverbiddelike dryfkrag, 'n instink wat hulle nie toelaat
om te stop of om te let op die omgewing nie.
@Juffrou_Ansie
, 4
Die verhaal laat die leser wonder of Ranna se optrede ook deur 'n soortgelyke instink gedryf word, of sy dalk ook 'n blinde
dryfkrag het wat haar nie toelaat om te stop of om te let op die gevolge van haar optrede nie. Die skoenlappers se
migrasie word gekenmerk deur 'n onverbiddelike dryfkrag, 'n instink wat hulle nie toelaat om te stop of om te let op die
omgewing nie.
MILIEU: RUIMTE + TYD
Ruimte Tyd
• Tanzanië as ruimte speel ’n belangrike rol in die • Vooruitwysing [bl. 15]
roman. • Tans Februarie [bl. 18]
• As jy die ruimte waarin die roman afspeel • Terugflits na Alex se kinderjare [bl. 34]
verstaan, sal jy ook die intrige beter kan volg. • Agternaperspektief: as Alex verwys na sy tyd as dosent
• Die Republiek van Tanzanië is geleë aan die in joernalistiek [bl. 31]
ooskus van Afrika en word begrens deur Kenia en • Terugflitse: Ranna verwys na plekke in die VSA (San
Uganda in die noorde, Burundi en die Francisco) en Frankryk (Parys) waar sy gebly het.
Demokratiese Republiek van die Kongo in die • Ranna was 3 jaar laas in SA.
weste en Zambië, Malawi en Mosambiek in die • Alex keer terug na SA [bl. 146]
suide. • Verwysing na Orkaan Katrina [bl.162]
• Die Indiese Oseaan vorm die oosgrens. Afrika se
hoogste berg, Kilimanjaro, lê in die noordooste
van die land.
• Meer na die noorde en die weste van die land is
die Groot Mere-gebied met die Victoria- en
Tanganjika-mere, onderskeidelik Afrika se
grootste en diepste mere.
• Die ooskus is warm met ’n hoë humiditeit.
Zanzibar is die naam vir twee eilande: Oengoeja
en Pemba.
• Dar es Salaam is die hawe- en hoofstad van
Tanzanië. Tanzanië se ligging by die ewenaar
sorg vir ’n gemiddelde jaarlikse temperatuur van
32°C, met ’n baie warm, vogtige seisoen tussen
@Juffrou_Ansie
